Voor­jaarsnota 2013

Er moet de komende jaren 150 miljoen bezuinigd worden en de door het college gemaakte keuzes liggen voor ons. Ze zouden gebaseerd zijn op vernieuwen en verbinden. De Partij voor de Dieren baseert zijn keuzes op mededogen en duurzaamheid. Al die thema’s zien wij eigenlijk niet zo goed terug in deze voorjaarsnota.

Eerst iets over mededogen. De kern van ons beleid is het beschermen van de zwaksten, of, wat zichzelf niet kan beschermen. Dat kunnen dieren zijn, maar ook bijvoorbeeld kinderen en zaken als frisse lucht en schoon water. Alles van waarde is weerloos, dichtte Lucebert ooit, en zo is het.

Sport, welzijn en cultuur wordt met 10% gekort, maar het potje Stadsleven Natuurlijk wordt vanaf 2015 volledig wegbezuinigd en hieronder valt onder andere Stichting Dierenopvang Groningen. Dat is heel vreemd, want de gemeente heeft minimaal twee weken een wettelijke plicht om te zorgen voor de opvang van gehouden dieren. Die plicht besteedt zij uit en noemt dat vervolgens, foutievelijk, subsidie. Het is natuurlijk een vergoeding voor verleende diensten. Deze vergoeding niet betalen is in onze ogen illegaal. Deze stichting is zo’n 25 jaar geleden opgericht op initiatief van de gemeente om in een behoefte te voorzien en heeft alle benodigde ontheffingen. Ook is deze club ondersteunend op het gebied van huisuitzettingen en zorgt ervoor dat dieren niet gaan zwerven in dat soort gevallen. De gemeente is afhankelijk van deze stichting om in haar wettelijke plicht te kunnen voorzien, want er is geen alternatief. Wij stellen dan ook voor om binnen het budget van de Hulpverlenings Diensten, waaronder ook bijvoorbeeld de Dierenambulance valt, die overigens de dieren altijd naar deze Stichting brengt, budget te vinden voor deze stichting. Het gaat maar om 11.000 euro.

Motie dierenopvang

Ook de Dierenbescherming voelt de bezuinigingsbui hangen. Ook hier is sprake van die wettelijke plicht tot opvang. Maar is er ook niet sprake van een morele plicht tot opvang van huisdieren als baasjes overlijden, of om een andere reden niet meer in staat zijn tot verzorgen van hun hond of kat? De dierenbescherming Groningen heeft jaarlijks een tekort van zo’n 250.000 euro, inclusief alle giften en andere inkomsten. Wat gaat er met de subsidie aan de Dierenbescherming gebeuren? Graag een reactie van de wethouder.

Wij hebben begrepen dat de Natuur en Milieufederatie niet wordt gekort. Daar zijn we heel blij mee, maar het zou ook verbazingwekkend zijn als het wel zo zou zijn, zijnde een zo’n essentiële samenwerkingspartner van het college. Kan wethouder Seton dit bevestigen? Ik denk aan nuttige projecten als Vier de Tuin en Eetbare Stad. Het zou goed zijn om ook hier niet langer van subsidies te spreken, maar van vergoeding voor diensten.

Ik wil me nu richten op de bezuinigingen op de sociale sector, op cultuur en daarna ingaan op duurzaamheid.

Eerst, de zorg- en welzijnsinstellingen die met een generieke korting van 10% worden gekort. De instellingen vrezen dat ze nu minder uren opvang kunnen bieden en dat verloedering van stad en mensen op de loer ligt. Overlast zal moeten worden tegengegaan en om de woorden van Ter Beek van de Open Hof te gebruiken: deze bezuinigingen zullen als een boemerang in het gezicht van het college terugkomen. Ongeveer hetzelfde geldt voor de bezuinigingen op het schoolmaatschappelijk werk. We leven in een geïndividualiseerde samenleving, waar veel traditionele verbanden zijn weggevallen. Niet dat wij terugwillen naar de tijd van de paardenkoets en de hondenkar. Maar het lijkt toch wel zo te zijn dat mensen en gezinnen vroeger veel meer onderdeel waren van een netwerk: de extended family, ouders en broers en zussen woonden dichterbij met hun gezin, er was meer contact met de buurt, de kerk speelde een grotere rol en zelfs de huisarts had meer toezicht. Gezinnen staan tegenwoordig onder druk en laagdrempelige hulp kan geboden worden door een schoolmaatschappelijk werkster. Hierop bezuinigen leidt ertoe dat gezinnen en kinderen minder snel geholpen kunnen worden, met alle mogelijke gevolgen van dien. Tweedelijns hulp is vaak duurder. Het Open Hof stelt voor om samen met de gemeente en andere instellingen te kijken naar mogelijkheden om de opvang overeind te houden. Neemt u die uitgestoken hand aan en legt u zo alsnog die verbinding?

Motie Schoolmaatschappelijk werk en Rebound

De generieke korting op alle culturele instellingen treft niet de grotere instellingen zoals het Groninger Museum, Martiniplaza, en het Groninger Forum . Wij denken aan een voorstel waarbij de generieke korting wordt verlaagd maar waarbij ook de grote instellingen worden meegenomen. Het is immers niet alleen het Forum dat de afgelopen jaren al meerdere malen is getroffen door een mindering op de subsidies.

Motie generieke korting/ grote instellingen

De Partij voor de Dieren is altijd faliekant tegen het Forum geweest. Wij willen investeren in dieren, in mensen, in natuur en ook in cultuur, maar niet in stenen-zonder-zin. De bouw is in dit land altijd een instrument geweest om de economie te stimuleren. Maar we moeten naar een maatschappelijk systeem waarin groei niet langer nodig is. Arnold Heertje definieerde in zijn boek Echte Economie welvaart als “alles waar mensen nu en in de toekomt, waar ook ter wereld, behoefte aan hebben”. Dat is inclusief het behoud van natuur en schone lucht. In dat licht bekeken, is het huidige systeem niet vol te houden. Het Zuid-Afrikaanse woord voor duurzaamheid is volhoudbaarheid. Hoe lang kunnen we ons materiële welvaartsbegrip en de hiermee samenhangende noodzaak tot groei nog langer volhouden? Niet lang.

Maar nu weer terug naar de gemeente.

Volhoudbaarheid. U heeft, schrijft u, nog steeds de ambitie om een stad te worden die in alle opzichten duurzamer wordt. Eén van de grootste bronnen van co2 uitstoot, namelijk onze overmatige consumptie van vlees en zuivel, pakt u niet aan. Je qua duurzaamheid alleen maar richten op energie is ouderwets en zeker niet vernieuwend. In uw brief van 13 mei jl. bent u ingegaan op redenen om de door de raad aangenomen motie inzake het opzetten van een Meatfree Monday campagne niet uit te voeren. Er zou onvoldoende budget zijn en de gemeente zou treden in de keuzevrijheid van de consument, die met name ten aanzien van voedsel zeer gevoelig ligt. Dit argument is natuurlijk onzin: iedere dag proberen talloze producenten ons te verleiden tot consumptie van allerhande ongezonde en onduurzame zaken. Het is al lang bewezen dat ook op onbewust nivo mensen daardoor beïnvloed worden in hun keuzes. Dat is, vinden wij, een stuk slinkser dan openlijk een campagne voeren, waarbij je natuurlijk ook de keuzevrijheid helemaal niet inperkt, maar alleen aan bewustwording doet. Elk uur sterven 400 kinderen door gebrek aan voedsel, maar we blijven accepteren dat de helft van de wereldgraanproductie wordt opgeslokt door de veehouderij. De onbeheersbaar wordende kosten van het klimaatprobleem kunnen volgens het Planbureau voor de Leefomgeving met 50 tot 70% omlaag als de mens minder vlees en andere dierlijke producten gaat eten, maar politici blijven volhouden dat iedereen zelf moet weten wat hij eet en dat de markt heel goed zelf de prijs ervan kan bepalen.

Wij willen in het najaar een expertmeeting duurzaamheid en voedsel komen. Toch willen wij graag nu een reactie van het college op het feit dat er vorig jaar een motie is aangenomen met als strekking: aangenomen moties moeten worden uitgevoerd en dat het college nu doodleuk zegt: deze voeren wij niet uit.

Dan over de financiering van duurzaamheid. Na 2014 moet het duurzaamheidsprogrammma gefinancierd worden vanuit het cofinancieringsfonds. Hier probeert het college inderdaad te verbinden en een brug te slaan met andere partijen, waarbij minder wordt gestuurd op einddoelen en meer op processen. Dat vinden wij een realistische gedachtengang, op zich. Wat we minder realistisch vinden is de manier waarop dit fonds gevoed zou moeten worden: efficiënter werken, besparingen, vrijval, meevallers in de meerjarenbegroting… het lijkt ons niet dat daar nog veel uit komt en die angst zagen wij bevestigd in het technisch vragenuurtje. Op deze wijze duurzaamheid aan een zijden draadje hangen en het eigenlijk als luxeproduct behandelen dat in tijden van financiële krapte gemist kan worden, is ouderwets en niet vernieuwend. In het kader van de kerntakendiscussie willen wij u nu vragen uit te spreken dat u duurzaamheid, waarmee wij bedoelen, het streven naar een harmonieuze leefrelatie tussen mens en planeet, als een kerntaak beschouwt.

motie duurzaamheid is een kerntaak

U wilt qua duurzaamheid o.a. 140.000 euro bezuinigen op inspecteurs van het bedrijfsleven. Het is echter een taak van gemeentes, geregeld in de Wet Milieubeheer om bedrijven en instellingen te controleren. Op grond van deze wet moeten instellingen en bedrijven energiebesparende maatregelen nemen als deze zich binnen 5 jaar terugverdienen. Uit een zeer recent onderzoek in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu blijkt dat Nederland veel meer zou kunnen besparen als bedrijven en instellingen zich meer aan de regels hielden, te vergelijken met het energieverbruik van ongeveer een miljoen huishoudens. Kunt u toelichten waarom dat in Groningen anders zou zijn en een besparing op deze handhaving legitiem is?

motie energie inspecteurs

Tot slot. Een jaar of twee geleden dienden wij bij de behandeling van deze nota een motie in met een voorstel voor een kaptax: als mensen zonodig een boom wilden omzagen, dan moesten ze daar maar voor betalen. Helaas werd die niet aangenomen: ik herinner mij de letterlijke tekst van dhr. Van Keulen, destijds nog fractievoorzitter van de VVD, dat hij het niet eens kon zijn met deze motie omdat hij van mening was dat ook arme mensen een boom moesten kunnen omzagen. Ik ben blij dat hij er nu anders over denkt, nu wordt voorgesteld leges te vragen bij het vragen om een kapvergunning.