B en V: Euro­papark, bomenkap en beleids­keuzes

Commissie Beheer en Verkeer 19 mei 2010

Station Europapark: ontwerpkeuzes
Voortgang Station Europapark
Station Europapark: bomenkap

Voor het station Europapark en de inrichting van de Helperzoom zullen uiteindelijk plusminus 116 bomen gekapt worden, waarvan 109 vergunningplichtig. Maar voor de herinrichting van de Kempkensberg zijn ook nog eens zo’n 200 bomen gekapt. Er is echter niet een bestemmingsplan voor dit hele gebied gepresenteerd, maar voor de verschillende deelgebieden. De Partij voor de Dieren is van mening dat een stedelijke herinrichting op deze schaal die zulke enorme gevolgen heeft voor de natuur, in zijn geheel bekeken zou moeten worden. Wij hebben hier verschillende vragen en opmerkingen over. Ten eerste het gemis van dat totaalplaatje. Is het opdelen van het project in kleine stukken ook de reden dat er geen MER (MilieuEffectRapportage) hoefde te worden aangevraagd? Wij willen de mogelijkheid van een MER laten onderzoeken, ook in het kader van de toekomstige viersporigheid.

Een andere vraag betreft het verlenen van de kapvergunning terwijl er nog geen bouwvergunning is afgegeven. Hoe groot is de kans dat die vergunning er helemaal niet komt en dat er dan voor niets is gekapt?

Het gaat hier niet om zomaar een stuk stad, het gaat hier om een natuurgebied dat essentieel is voor de verbinding tussen de stadse natuur in het Sterrenbos en het achterland in Drenthe, via de Hondsrug. Er komen diverse beschermde diersoorten voor, maar voor het gehele plan is al een ontheffing verleend door het ministerie van LNV. Jammer! Want is er ooit serieus gekeken naar de bouw van het station met behoud van de flora en fauna? Eerst moesten de bomen sneuvelen omdat het gashuisje niet weg kon, later kon het gashuisje wel weg maar moesten de bomen toch óók weg. Wij betreuren dit ten zeerste en willen uitleg over deze gang van zaken.

Wij zijn niet blij met de gekozen fietsroutes. Van de twee fietsroutes vinden wij de Groenendaal optie de beste, vanuit het oogpunt van verkeersveiligheid bekeken. Hierdoor zouden meer bomen sneuvelen, maar volgens het rapport van Buegel en Hajema valt dat wel mee. Deze keuze lijkt ons het beste vanuit het oogpunt van verkeersveiligheid. Toch denken wij dat het beter moet kunnen en zouden daar graag nog eens naar laten kijken.

De Partij voor de Dieren is van mening dat bij dit soort grootschalige operaties teveel wordt uitgegaan van bedrijfseconomische sommetjes om de wenselijkheid ervan te bepalen. De Partij voor de Dieren is van mening dat er een totaal kosten/ baten plaatje moet worden opgesteld bij dit soort projecten waarin ook ruimte is voor niet zo makkelijk te kwantificeren, deels immateriële waarden zoals zuurstof, hittebestendigheid en alle welzijnsfactoren die te maken hebben met het leven in een groene omgeving, zoals de afname van stress. Een groot deel van de bomen gaat herplant worden. Toch krijgt deze zeer belangrijke flora en fauna, een gebied met ijsvogels en nachtegalen, enorme klappen. Wat zijn de afwegingen geweest om te besluiten het station bovengronds te bouwen, terwijl benedengronds een reële optie was? Dan was het hele maaiveld vrij gebleven voor de Stedelijke Ecologische Structuur. Wij willen hier duidelijkheid over en opnieuw de mogelijkheid voor een benedengronds Europastation op tafel leggen. In andere steden kan dat ook. En is er iets dat andere steden kunnen wat wij in Groningen niet kunnen? Wij dachten het niet!

De vleermuizen, de egels en de vogels zullen het moeilijk krijgen. Erg moeilijk. Maar, mede dankzij het inwonerscomité, is aan hen gedacht. Er komen ecoducten voor de grondgebonden dieren, er komt een touwladder voor eekhoorns, kasten voor ijsvogels en nog veel meer dingen waar wij in principe blij mee zijn. Maar wij hebben geen lijst kunnen vinden van al deze ecologische toezeggingen en hun geplande uitvoering. Deze zouden wij graag ontvangen. Samen met een uitgewerkt lichtplan waarin ook het fietspad en het station zijn meegenomen. Want de zeldzame watervleermuis heeft niet alleen behoefte aan water. Hij heeft ook behoefte aan duisternis. Daar wordt rekening mee gehouden, maar wat voor licht en hoeveel wordt er bijvoorbeeld gebruikt bij het Eurostation? Wij willen dit kunnen laten onderzoeken. Verder is het in deze van belang dat de mensen netjes blijven lopen waar ze moeten lopen. Is er aan maatregelen gedacht als dit niet het geval is? De Partij voor de Dieren vindt het belangrijk dat hier op geanticipeerd wordt.

Het aanleggen van een plas/dras oever is één van die leuke ecologische toezeggingen. Er is sprake van een toekomstige versterking van de ecologische verbindingsstructuur van de vijverpartijen langs de Helperzoom.door een herinrichting van het Balkgat. Tijdens de baggerronde in 2003 toen het Helperdiep en de Helperzoom gebaggerd werden, is het Balkgat niet meegenomen omdat het toen nog bij de erven Nanninga van de voormalige houthandel behoorde. Navraag bij Milieubeheer heeft ons geleerd dat het Balkgat aan de kant van de sporen een gewenste bodemkwaliteit heeft van het nivo “industrie”. Dat staat gelijk aan “licht verontreinigd”. Hoe verhoudt zich dit tot het aanleggen van een klein natuurgebiedje? Het is toch vreemd dat zo’n belangrijk stuk natuur een gewenste bodemkwaliteit heeft van licht verontreinigd. Wij vinden dat ook hier naar een nivo van “wonen” gestreefd moet worden. Graag willen wij weten of alle vervuilde grond in het hele bestemmingsgebied ondertussen is gesaneerd en welk type verontreiniging er in de grond zit of heeft gezeten.

In het ecologische rapport van Koeman en Bijkerk uit 2009 staat te lezen dat de negatieve effecten op zoogdieren beperkt kunnen worden door voorzieningen zoveel mogelijk aan te leggen in het gebied ten noorden (in een ander rapport van hen staat in het oosten) van de spoorlijn en zo weinig mogelijk in de groenzone tussen de Helperzoom en het spoor. Het gaat hier bijvoorbeeld om de fietsenstalling, ook een advies uit het rapport van Buegel en Hajema. Het is voor de ecologie van het Balkgat van het grootste belang dat deze fietsenstalling ondergronds gaat worden aangelegd en wij willen er dan ook op aandringen dat daar de benodigde fondsen voor worden gereserveerd.

Het beeld dat ontstaat uit bestudering van de dossiers is dat er eerst planologen zijn die het gebied invullen, daarna mogen de verkeerskundigen er wat van zeggen en tot slot van rekening mogen de ecologen er nog wat van zeggen. Wij menen dat een integrale benadering, waarbij al in het aanvangsstadium overleg is tussen de verschillende partijen en het plan pas vorm krijgt in de eerste overlegfase, beter is.

De Partij voor de Dieren wenst:
- de mogelijkheid van een MER te onderzoeken
- duidelijkheid over het nog niet verstrekken van de bouwvergunning, terwijl er al gekapt is
- een frisse blik op het nieuw aan te leggen fietspad bij de Helperzoom
- een heroverweging van de bouw van het station ondergronds en duidelijkheid waarom dat in eerste instantie is afgewezen
- wij willen een lijst met bijbehorende planning van alle toezeggingen op ecologisch gebied zoals de vijver voor vlinders en libelles en een lichtplan voor het hele gebied
- wij willen een verhoging van de gewenste status van bodemkwaliteit van het Balkgat en een rapport over de mate en aard van de vervuiling van het hele gebied
- aandringen op een ondergrondse fietstenstalling