Woord­voering: Finan­ciele positie

Interrupties:

De heer Van Zoelen: Als we kijken op een begroting van 1,4 miljard, dan noemt u als eerste voorbeeld eiwittransitie en dan ziet u in de begroting staan 213.000 euro. Zijn dat de verschillen die het maken, als je ook zo'n belangrijke opgave hebt? U heeft zelf ook de klimaatparagraaf gelezen, dat de meeste CO -uitstoot juist in die sector ₂ zit. Maakt dat het verschil?

Voorzitter, kan het CDA dan een paar voorbeelden noemen die dan echt hout snijden? Als je kijkt naar het financiële ravijnjaar dat eraan zit te komen, waar gaat het verschil komen dan volgens CDA? Op welke posten zou je minder geld uit moeten geven?

De heer Van Zoelen: Laten we dan even verder gaan dan alleen de oneliners. Er moeten alleen meer geld voor veiligheid. Hoeveel geld moeten we dan bij volgens het CDA? Maakt het eens even concreet wat u mist.

Dank. Voorzitter. Ik hoor de Partij voor het Noorden bijna altijd over OZB beginnen. Ik ben dan ook wel benieuwd als we steeds die discussie daarover weer voeren. Stel je voor, je Bent eigenaar van een woning, je maakt gebruik van de riolering, van de openbare weg, we richten alles in de gemeente. Zou het redelijk zijn dat je als gemeente daar ook een bijdrage voor vraagt? Wat zou dat dan volgens de Partij voor het Noorden moeten zijn? Of zegt de Partij voor het Noorden: wij willen helemaal van de OZB af?

Niet daarover, want het gaat nu al de hele woordvoering van de Partij voor het Noorden over een indexering op de OZB en dan een manier om daartoe te komen met allerlei bezuinigingen. Ik ben wel benieuwd of de Partij voor het Noorden ook bijvoorbeeld nog iets te zeggen heeft als we toch 2025 bespreken over het klimaat. Kunt u het daar ook nog over hebben?

We hadden het over dienstverlening. Daar zag je het ook terug. Ik hoor het nu ook even in de woorden die mevrouw Jakobs gebruikt. Inwoners en ondernemers. Dat is waar we het voor doen. Ik zit me dan af te vragen: doen we ook niet voor culturele instellingen, voor onderwijsinstellingen? Zou je die term niet veel breder moeten doen dan dat je alleen over inwoners en ondernemers?

: Dank. Ik hoor de PVV ook riolering noemen. We hebben ook Spanje gezien. Daar moet steeds meer water doorheen. Als je naar die risico's kijkt, wat vindt de PVV daarvan?

Misschien is de PVV dan met ons van mening dat je bijvoorbeeld kijkt naar die klimaatrisico's, dat je ook goed moet inschatten.

Dank, voorzitter. Ik ben benieuwd wat de PVV zegt tegen de mensen die in de cultuursector werkzaam zijn. Dat zijn toch ook werkende mensen?

Dank. Helemaal mee eens. Dat komt ook voort uit dat we dit uitvoerig hebben besproken, al meerdere keren dit jaar, dat we moeten gaan snoeien in dat regelingenwoud. Dan ben ik toch wel even benieuwd van waarom werpt u dat nu nog een keer op?

Woordvoering:

De heer Van Zoelen: Dank, voorzitter. Dank voor de begroting en de vele mensen
die daar ook aan hebben gewerkt. De begroting is een hele opgave, ook financieel.
Als je ziet wat er op ons afkomt, is het de moeilijkheid met zo'n begroting om alles
binnen een budget goed in te plannen voor volgend jaar. Daar gaat een begroting
niet alleen over, want we willen binnen die begroting, met al die ambities die wij voor
ogen hebben, ook dat wat we doen binnen de grenzen van onze planeet valt en dat
dat ook zo gedaan wordt dat het maatschappelijk verantwoord is. Dat zijn twee
opgaven. Financieel kijken hoe je binnen het budget blijft, maar ook kijken hoe je
binnen planeet en de grenzen dat kan doen wat je wil doen. Dat heeft ook
wisselwerking op elkaar. Als het gaat om risico's, ook als het gaat om uitstoot van
bijvoorbeeld CO2. Dan kan je niet meer bouwen. Het heeft verschillende
wisselwerkingen.

De heer Van Zoelen: We zijn blij dat we in dit coalitieakkoord daar ook rekening mee
houden en dat als we investeringen doen risico's vermijdt en dat het ook terug
verdiend wordt, bijvoorbeeld in de energietransitie. Zo zijn er meerdere
intensiveringen te noemen die erg belangrijk zijn en die aangegeven worden zoals
het ontwikkelbedrijf. Er wordt veel geïntensifieerd op armoede, ook vier miljoen. Als
ik dat zo bij elkaar optel en ook nog bovenop komt van wat we uit de voorgaande
jaren al hebben gedaan en dan verwacht u een punt van mij.

Voorzitter: Graag. We gaan door met de interruptie van de heer Van Schagen.

De heer Van Schagen: De Partij voor de Dieren had het over risico's mijden, risico's
verminderen. Ik zal een deel van mijn woordvoering in de interruptie gieten.

Voorzitter: Interrupties zijn voor vragen.

De heer Van Schagen: Een groot deel van onze grondpositie - en dat is één van
onze grote risico's waardoor we zoveel schulden hebben - zit in Meerstad. Het gaat
uit mijn hoofd volgens mij om 280 miljoen als ik naar de wethouder kijk, iets in die
richting.

Voorzitter: Gaat u naar een vraag?

De heer Van Schagen: Dat is een klein gebied van onze gemeente. Ik snap de
strategische waarde van deze grond. Dat snappen we heel goed. De wethouder
ruimtelijke orde heeft twee weken geleden ook gezegd: er zitten hier ook veel
natuurgronden die we niet per se nodig hebben vanwege strategische waarde of iets
dergelijks.

Voorzitter: Volgens mij is een vraag wel een goede vervolgstap.

De heer Van Schagen: Zou het een goed idee zijn om deze gronden te verkopen aan
natuurorganisaties vanwege het positieve effect op het beheer van deze gronden en
onze financiële positie?

De heer Van Zoelen: Dat is een hele grote vraag op een dossier wat groot is en waar
ik misschien niet direct de details van ken. Als het gaat om grond teruggeven aan de
natuur, als ik het zo kan beschouwen, nemen andere risico's af. Als je de
biodiversiteit verstevigt daarmee en de kwalitatieve waarde voor de mens verbetert,
zou je daar positief tegenover kunnen staan. Ik wil hier niet iets concreets zeggen
over dat specifieke project van Meerstad, maar in zijn algemeenheid kan ik daar wel
zo op antwoorden.

Voorzitter: De heer Van Schagen had een vervolgvraag.

De heer Van Schagen: Dat snap ik volledig. Wij snappen dat het overzicht er niet per
se is. Als wij een voorstel zouden indienen waarin we het college vragen om nog
eens kritisch te kijken naar deze gronden in Meerstad, en dus ook die mogelijkheid
van verkoop aan natuurorganisaties, zou de Partij voor de Dieren dan meestemmen?

De heer Van Zoelen: U vroeg eerst of ik wou meekijken en dan gelijk een stapje
verder of ik wil meestemmen. Laten we eerst eens even kijken. Het gaat heel snel
anders. Ik had het over intensiveringen. Er worden andere mooie dingen gedaan. We
doen veel aan veiligheid, huiselijk geweld, femicide, opvang voor vrouwen is
belangrijk. Daar intensiveren we in. Wat ook van waarde is, is bijvoorbeeld het
tegengaan van discriminatie, racisme en ook kijken naar kwetsbare groepen. Er is
geld gereserveerd voor twee belangrijke monumenten voor het slavernijverleden.
Wat wij natuurlijk ook heel belangrijk vinden: het is niet heel veel geld, maar het is
een manier om een routekaart op te zetten voor de eiwittransitie en daar is nu
incidenteel geld voor gereserveerd. Wij hopen ook dat dat in de toekomst een
structurele weg vindt en dat we goede kaders hebben van waar kunnen we daar ook
inzetten?

De heer Van Zoelen: We zien ook terug hoe belangrijk dat is in de klimaatparagraaf.
Het is heel mooi dat het nu in de begroting staat. Ik was echt verrast en dat staat ook
mooi in cijfers uitgedrukt wat het effect van die voedseltransitie is.

Voorzitter: Dan mag u nu de vraag stellen, mevrouw Jakobs.

Mevrouw Jakobs: Het verbaast mij echt heel erg, voorzitter. We hebben een
wethouder eiwittransitie. Die is al een jaar of tweeënhalf bezig aan ik zal het geld niet
noemen. Dan heb ik echt gezocht - ik was ontzettend blij verrast, laat ik helder zijn -
dan hebben we incidenteel voor 2025 213.000 euro vrijgespeeld. U levert een
wethouder eiwittransitie en u Bent trots één jaar, een druppel op de gloeiende plaat.
Kunt u me dat uitleggen, voorzitter? Ik hoor het heel graag. U hoeft het niet uit te
leggen, maar via u vraag ik om meneer Van Zoelen het uit te leggen waar die euforie
vandaan komt met deze druppel op de gloeiende plaat, terwijl we een glanzend
bedrijfsleven hebben die dat veel beter kan doen?

Voorzitter: Fijn om te merken dat we inderdaad wel via de voorzitter kunnen praten.
De heer Van Zoelen.

De heer Van Zoelen: Ik begreep de vraag heel goed. Ik vind het ook een hele
terechte vraag. Ik denk ook van als je kijkt naar andere gebieden, bijvoorbeeld de
waterstoftechnologie, is dat allemaal zo begonnen. Je gaat kijken van het zijn nieuwe
dingen waar mensen naar kijken. Voor ons is dat als partij echt een heel belangrijk
ding, want we zien dat voedsel van de politieke agenda is verdwenen. Dat moet er
terug op. Je ziet met al die dingen waar je echt meters maakt, bijvoorbeeld
waterstoftechnologie, dat ondernemers - doordat wij een verbindende rol op ons
nemen als overheid- het bij elkaar brengt. Je ziet nu dat er op dat vlak heel veel
gebeurt. Dat gaan we nu hetzelfde doen met die eiwittransitie: netwerken maken.
Daar kan een overheid ook, net als die sectoren, echt een cruciale rol in spelen. Ik
denk dat daarom wij een toegevoegde waarde zijn. Uiteraard, natuurlijk, zijn er ook
veel ondernemers die echt geweldige ideeën hebben om tot die eiwittransitie te
komen en die ondernemers moeten we bij elkaar brengen.

Voorzitter: U heeft nog een vervolgvraag hierover van mevrouw Jakobs en dan
daarna meneer De Haan.

Mevrouw Jakobs: Dromen, beelden en de werkelijkheid. De waterstoftransitie is niet
in dit huis ontdekt. Echt niet. Laten we dat niet doen. De eiwittransitie was al van start
voor überhaupt het woord wethouder eiwittransitie bestond. Het bedrijfsleven kan het
zelf. Die kan zelf netwerken maken, want daar vallen en staan bedrijven op. Ik kan
me zelfs voorstellen dat meneer Brandenbarg dat met me eens Bent. Mijn vraag
was: vindt u het niet heel teleurstellend dat het enige wat u in deze coalitie hebt
binnengesleept 213.000 euro incidenteel is voor de eiwittransitie?

De heer Van Zoelen: Wat ik teleurstellend vond, is dat bij de verkiezingsuitslag bij de
provinciale staten, waar je eerst een hele positieve ambitie zag waar ook die
eiwittransitie opgepakt zou worden - ook als je landelijk kijkt - en dat het plotseling
niet meer belangrijk gevonden wordt. De gemeente moet dat samen doen met
andere partijen. Wij zijn als gemeente eigenlijk nu voorloper. Dat is ook iets wat we
willen zijn. Het tij moet keren. We zijn inderdaad teleurgesteld over wat er bij de
provincie gebeurt. We zijn teleurgesteld wat er landelijk gebeurt en we zijn ook
teleurgesteld in z'n algemeenheid wat er aan middelen gekort wordt. Zeker ook als
het over zulke soort belangrijke thema's gaat. Daarin kan ik wel zeggen dat we
teleurgesteld zijn. Als ik kijk wat wij als gemeente doen en dat we daar middelen voor
uittrekken, vind ik dat juist heel positief. Ik heb ook net gezegd: mijn zorg is dat we
daar structurele middelen voor moeten zorgen.

Voorzitter: Dat roept nog een vervolgvraag van mevrouw Jakobs.

Mevrouw Jakobs: Ik heb beloofd heel kort, non-verbaal, dus dat zal ik doen. Klopt het
dat u ervoor kiest om geen antwoord te geven op mijn vraag, nadat u het alleen maar
heeft over Den Haag en over de provincie? Korte ja of nee.

De heer Van Zoelen: Wij hebben nu het geld voor de dingen, voorzitter, waar wij geld
voor nodig hebben. Dat is het opzetten van die routekaart en kijken naar die taak en
die projecten die uitgevoerd moeten worden. Daar zijn wij heel tevreden mee.

Voorzitter: Dan had u nog een vraag van meneer De Haan.

De heer De Haan: Voorzitter, ik snap de verontwaardiging van de VVD ook goed. Ik
snap vanuit de Partij voor de Dieren ook dat je iets als de voedsel- en eiwittransitie
belangrijk vindt, dat je daar iets aan wilt doen. Daar kan ik echt wel inkomen.

Voorzitter: Nu graag de vraag stellen.

De heer De Haan: Ik ben toch benieuwd. Over vier jaar, over tien jaar, waar zou de
heer Van Zoelen op het gebied van de eiwittransitie de resultaten willen zien?
Netwerken is mooi, links leg is mooi, visie is mooi.

Voorzitter: De vraag is helder.

De heer Van Zoelen: Dan kan ik ook mooi weer terug naar mijn woordvoering, want
ik had het over die klimaatparagraaf waarin we zien dat het echt de grootste uitstoot
is van 4200 nog wat. Het is belangrijk om daar de juiste indicatoren in op te nemen
en dat we ook kijken hoe we dat naar beneden kunnen brengen. Dat is één ding. We
kunnen ook kijken naar werkgelegenheid. Hoe gaan wij onze regionale markt
aanpassen zodat we meer plantaardige grondstoffen produceren? Dat kunnen we

straks gaan meten. We gaan economisch inzetten op samenwerkingsverbanden en
dan kunnen we het ook aflezen aan werkgelegenheid, want daar is ook echt
toekomst, ook voor boeren. Ik denk dat er genoeg dingen te zien zijn. Ik hoop ook dat
het tijd keert. Wij zijn progressief als gemeente daarmee bezig, maar dat ook de
provincie daarmee bezig gaat en landelijk, en dat we daar echt grote stappen in
kunnen zijn.

Voorzitter: U had ook nog een vraag van de heer Lo-A-Njoe.

De heer Lo-A-Njoe: Voorzitter, ik hoor de heer Van Zoelen zeggen dat we voorlopen
in de eiwittransitie. Zoals u weet vinden wij de voedseltransitie of de eiwittransitie
hartstikke belangrijk. Wij zijn ook wel wat teleurgesteld als het gaat om resultaten. Op
welk concreet resultaat baseert u dat wij voorlopen in de eiwittransitie, afgezien van
dat we een wethouder eiwittransitie hebben?

De heer Van Zoelen: Wij zijn één, voorzitter, van de eerste gemeente die een
routekaart heeft opgesteld. Dat is uniek. Ik begrijp dat u gelijk naar een eindresultaat
wil. Dat wil ik ook heel erg graag. Ik bedoel, er is een route daarnaartoe. Wij moeten
ons ook blijven inzetten om dat te behalen. Het zou mooi zijn als partijen dat
omarmen, dus ik ben blij dat ook D66 de voedseltransitie en de eiwittransitie zo
belangrijk vindt. Als u uw schouders er ook extra onder zet, dan komen we echt tot
een goed punt, waar wij ook als gemeente kunnen laten zien van wij zijn voorloper,
dit geeft werkgelegenheid, dit geeft toekomst. Ik moet even verder. Er zijn veel
dingen al genoemd. Ik had net een interruptie op mevrouw Jakobs over het woord
inwoners en ondernemers. Ik ben benieuwd van kunnen we niet iets breder naar die
term kijken? Vallen onder ondernemers ook cultuurinstellingen?

De heer Van Zoelen: Het is belangrijk om voor iedereen wat te doen. Ik ben
benieuwd naar reactie van de wethouder daarop. Tot slot zijn we ook heel erg blij
met de intensivering op cultuur. Het blijkt dat ook heel veel cultuurinstellingen het
moeilijk hebben en dat het vechten om het geld is. Dat is jammer, want je wil veel
dingen doen binnen deze begroting voor onze planeet. We zijn hier mooi op weg en
er ligt een mooi boekwerk. Dank daarvoor.