Woord­voering Werk & Inkomen 14 oktober 2015

B1 TTIP-vrije gemeente
Waarom zeggen wij NEE tegen T T I P?

Op basis van de beschikbare informatie vindt het college het te vroeg en nog niet nodig om een standpunt tegen het Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP) in te nemen.

De specifieke effecten van TTIp voor gemeenten zouden nog onvoldoende duidelijk zijn. Eveneens zijn de volledige teksten van het handelsverdrag nog niet gepubliceerd. Dat klopt, maar Europarlementariër mevr Agnes Jongerius heeft verklaard bij de Forumbijeenkomst van 3 weken geleden dat zij slechts een deel van de tekst mogen inzien, in een beveiligde ruimte en dat zij er inhoudelijk niet zoveel over mag zeggen. Het is nogal geheimzinnig.

Bijna niemand weet nog wat de onderhandelaars op papier hebben gezet. Maar een groep van 600 vertegenwoordigers van Amerikaanse bedrijven weet het wel. Onze eigen parlementariërs wordt toegang tot onderhandelingsteksten geweigerd, een burgerinitiatief met 2,6 miljoen handtekeningen wordt niet besproken en men vindt het onderwerp te complex om het eindresultaat per referendum aan ons voor te leggen.

Maar verschillende vertegenwoordigers van multinationals mogen meelezen én meeschrijven! Lobbyisten lopen de deur plat bij de Europese en Amerikaanse onderhandelaars. 88 procent van alle 600 lobbygesprekken over TTIP in de EU in 2012 en 2013 was met lobbyisten van bedrijven. De democratie wordt hiermee zo goed als buitenspel gezet.

Wij weten dus niet exact wat er in de tekst staat, maar we kunnen wel leren van voorgaande vergelijkbare gevallen. En dat als voorbeeld nemend kunnen we niet anders dan negatief tegen over Ttip en vergelijkbare verdragen zijn.

De uitzending van Tegenlicht vorige week zondag toont eigenlijk grotendeels al waar wij bang voor zijn. Het TTIP verdrag is een bedreiging voor de rechten van mensen en dieren. Vanaf 2013 gebeuren de onderhandelingen over dit verdrag achter gesloten deuren en is er geen sprake van transparantie. De SP en wij wilden niet afwachten, maar ons statement laten horen. Wij zijn het namelijk niet eens met dit verdrag.

Door invoering van dit verdrag, of soortgelijke verdragen zoals CETA, kunnen onze democratisch gekozen regels overruled worden. Een kort voorbeeld: In 2009 legde het Zweedse bedrijf Vattenfall een miljoenenclaim neer bij de Duitse overheid, vanwege aanvullende milieueisen die door de lokale Hamburgse politiek waren opgelegd bij het verlenen van de vergunningen voor een kolencentrale. De Duitsers schikten buiten de rechtszaal en de vergunningen kwamen er, zonder aanvullende eisen. Dit laat zien hoe ook de gemeenteraad gepasseerd wordt als dit verdrag er komt. We kunnen toch niet onze ogen sluiten en afwachten wat er precies in een verdrag komt, als we weten dat er gevallen zijn waar landen worden aangeklaagd omdat ze het minimum loon willen verhogen!?

Een voorbeeld dichter bij huis: Als de gaswinning in Groningen wordt verlaagd, wat zou Exxon Mobil, mede-eigenaar van de NAM, doen als ze ineens via TTIP de mogelijkheid krijgen om compensatie te eisen voor het gas dat ze in de grond moeten laten zitten? Stel je de consequenties voor. Onze overheid zal moeten kiezen: óf veiligheid voor de Groningers en afstappen van fossiele energie óf het risico op miljardenclaims ontlopen. En inderdaad, bedrijven kunnen niet gemeente Groningen zelf aanklagen, maar wel de Nederlandse overheid! Dit gaat ons allemaal aan.

TTIP staat nu op de agenda voor deze raadscommissie, waarin alle partijen hun mening erover kunnen geven.
Zoals een van de mensen in de Tegenlicht uitzending ook zei ' de politiek moet een grens trekken', zo zien wij dat ook. We hopen dan ook dat de politiek ervoor kan zorgen dat dit verdrag en andere verdragen die hierop lijken, zoals CETA, eenzelfde type verdrag maar dan tussen Canada en Europa, waar de ISDS clausule in zit, niet worden doorgevoerd in Europa.

Dan hebben we nog de suggestie van Economische groei door TTIP?:
De maximale economische winst voor Nederland wordt door minister Ploumen van de PvdA gezet op 4 miljard euro, ofwel 0,5 procent extra economische groei per jaar. Maar wat hier niet bij wordt vermeld is dat de genoemde groeicijfers gelden voor het jaar 2027!

TTIP zonder ISDS?:
Ook zonder ISDS zitten er grote nadelen aan dit verdrag. De kern van het probleem zit in de manier waarop Europa en de VS omgaan met veiligheid. In de EU bestaat bijvoorbeeld het voorzorgsprincipe dat inhoudt dat een stof verboden is, tenzij is bewezen dat deze niet schadelijk is voor mens en/of milieu. In de VS is dit omgekeerd: een stof wordt alleen verboden als wetenschappelijk bewezen is dat deze schadelijk is. Het verschil in benadering is de reden dat regelgeving in de EU vaak veel strikter is dan in de VS. De onderhandelaars kunnen hier op twee manieren mee omgaan, door de regels te ‘harmoniseren’ (lees: hetzelfde te maken) of door elkaars regelgeving te erkennen als gelijkwaardig. Zowel harmonisering als wederzijdse erkenning zal leiden tot lagere standaarden. Het is onmogelijk om regelgeving gelijk te trekken zonder Europese of Amerikaanse standaarden aan te tasten. Zelfs zonder ISDS.

B3 Start Innovatie sociale zekerheid
Ik ging er van uit dat ik niet veel tijd zou hebben voor dit onderwerp gezien het TTIP onderwerp, vandaar mijn beknopte w.v.

De Partij voor de Dieren hoopt dat het rijk Groningen de ruimte geeft om te experimenteren met deze plannen. We vinden de plannen van het Veranderlab vernieuwend en positief en zijn ook in grote lijnen positief over de punten die het college aandraagt.. We zijn van mening dat dit aansluit bij de bewoners, bij de wijze waarop uitkeringsgerechtigden echt gestimuleerd kunnen worden. Zonder teveel regels, strengere handhaving etc. maar juist uitgaande van het positieve, het 'willen werken' van mensen.

Wij steunen het college in grote lijnen met deze plannen en zijn benieuwd hoe het verder gaat. De voorbeelden die het college noemt zijn nog schetsen en wij zijn benieuwd naar de uitwerking en naar welke voorstellen uiteindelijk meer vorm gaan krijgen.