Woord­voering Commissie Beheer & Verkeer, 14 maart 2018

B1 Ontwerpbesluit voorkeursvarianten Oosterhamrikzone (collegebrief 22 februari 2018)

Dankuwel voorzitter. De Partij voor de Dieren was ten tijde van het principebesluit al geen voorstander van het Oosterhamriktracé, en de huidige uitwerking van de voorkeursvarianten brengt daar geen verandering in. Integendeel. De enorme en veelal negatieve respons vanuit de wijken, zowel op de hoorzitting als nu met de ingezonden brieven, laat zien dat er nog veel onduidelijkheden zijn bij buurtbewoners, die terecht vrezen dat hun kwaliteit en veiligheid van leven enorm zal afnemen door deze plannen.

In meerdere van de stukken wordt genoemd dat niets doen geen optie zou zijn op basis van prognoses van verkeerstoenames. Er moet dus een verandering moeten komen. Echter, wij steunen deze weinig inspirerende insteek van “er zal meer verkeer komen, dus moet er een nieuwe weg komen” echter niet. Beter kan er gekeken worden naar creatieve alternatieven, zoals het grootschaliger ontmoedigen van autoverkeer of het stimuleren van OV op deze route. Één voorbeeld hiervan is de maandkaart voor bussen vanaf P+R Terreinen, die medewerkers van het UMCG momenteel kunnen kopen voor 18 euro per maand. Vijf jaar geleden kostte deze maandkaart maar een tientje. Als we als gemeente en UMCG de handen ineenslaan en deze maandkaart gratis aanbieden aan UMCG medewerkers kan dit een groot effect hebben op de voorspelde verkeersdrukte, zelfs als slechts 10% van de medewerkers van dit aanbod gebruik maakt.

Wij steunen het alternatief dat door de SP en ChristenUnie is aangeboden, en het is jammer om te lezen dat de Knip eigenlijk alleen wordt afgewezen doordat verwacht wordt dat de Diepenring extra verkeer zal krijgen en dit de punctualiteit van het OV nadelig zal beïnvloeden. Dit terwijl er over het gecombineerd gebruik van de busbaanbrug wordt gezegd dat er geen verlies aan punctualiteit optreedt, omdat bussen in de voorrang worden gezet. Deze zelfde maatregel kan dan toch genomen worden in de variant van de Knip? Bij gecombineerd verkeer over één enkele brug zien wij juist meer risico’s voor tijdsverlies van het OV, doordat er geen volwaardige omrijroute is als het verkeer vast staat.

Daarnaast vrezen wij voor een zelfversterkend effect van een Oosterhamriktracé. Mensen die er nu nog voor kiezen om met de bus tussen P+R Kardinge en de binnenstad te reizen omdat dit het snelst is, zullen er in de toekomst vaker voor kiezen om met de auto de stad in te gaan. Zo zal geluidshinder en fijnstofuitstoot nog verder toenemen dan nu verwacht wordt, en dat terwijl de geluidsnorm op veel plaatsen al met de voeten getreden wordt.

Geen van de varianten scoort hoger op verkeersveiligheid dan de huidige situatie. Dit vinden wij zorgwekkend voor twee wijken waar veel kinderen wonen en op straat spelen. Vooral aan de noordzijde van de Vinkenstraat wordt de afstand tot de busbaan gevaarlijk smal. Wat ik verder in de plannen niet terug heb kunnen vinden is wat de verwachte toekomst is van de ganzenkolonie die al sinds jaar en dag woont aan het noordeinde van de Gorechtkade. Deze 15 dieren steken meerdere keren per dag de E Thomassen A Thuessinklaan over, en waar auto’s en fietsers nu vaak nog wel op tijd kunnen remmen, voorzien wij een bloedbad als een zware harmonicabus met een lange remweg dat niet kan.

Een inrichting van de Korreweg als fietsstraat ziet de Partij voor de Dieren wel zitten, en de belofte om aan het einde van het gehele project een positief bomensaldo van 900 over te houden natuurlijk ook. Als het Oosterhamriktracé in de variant “Splitsing” de prijs is die we daar voor moeten betalen bedanken we daar echter vriendelijk voor. Ook zonder nieuwe autoweg kunnen we namelijk nieuwe bomen planten.

Om toch met een positieve noot af te sluiten wil ik het college wel een compliment geven met de vele wijzen waarop aan burgerbetrokkenheid invulling is gegeven. Dat bijvoorbeeld alle online reacties van inwoners ook zijn gebundeld en aan ons zijn gepresenteerd in een van de bijlages verdient hierbij speciale aandacht, ook al heeft dit er mede toe geleid dat we voor de drie discussiepunten vanavond, ik heb het opgeteld, maar liefst 836 pagina’s leesvoer hadden. Dankuwel.

Wethouder: We doen dit project goed, of we doen het niet - dus als we de voorkeursvariant niet afdoende uitgewerkt krijgen, dan doen we het niet. Alhoewel wij de moeite en energie die de SP en ChristenUnie in hun variant hebben gestoken waarderen zien wij dit niet als alternatief voor een robuust verkeerssysteem in de oostelijke stad. Wij zullen de variant Splitsing nader uitwerken, meer rekening houden met fijnstof- en geluidsoverlast, de leefbaarheid van de straten, de barrièrewerking, en komen hier voor het raadsbesluit in juni bij jullie op terug.

B2 Herinrichting Binnenstad-West, A-kerkhof en flankerende maatregelen (raadsvoorstel 22 februari 2018)

Dankuwel voorzitter, en dank ook aan de insprekers. De Partij voor de Dieren is altijd een voorstander geweest van de herinrichting van de binnenstad en het creëren van een prettige verblijfsruimte voor voetgangers en fietsers. De A-Straat is erg mooi geworden, en wij kijken uit naar de oplevering van de nieuwe Brugstraat, Hoge der A, en Munnekeholm. De plannen die hier gepresenteerd worden voor deze straten zien er goed uit, en ook wij zijn benieuwd naar de mogelijkheid om de Hoge Der A op dezelfde hoogte in te richten.

Over de plannen voor de herinrichting van het A-Kerkhof zijn wij echter niet zo positief. In het raadsvoorstel wordt het “A-Kerkhof” een sleeping beauty genoemd. Deze term vinden wij niet bij de huidige situatie vinden passen: het A-Kerkhof is geen sleeping beauty, deze schoonheid is al klaarwakker! Juist alle prachtige bomen die op het pleintje staan geven de voorzijde van de A-Kerk haar prachtige en idyllische karakter, zeker als in de zomer verkoeling gevonden kan worden onder de schaduw van een diepgroen bladerdek. Er valt te lezen dat er wordt gestreefd naar “hoogwaardig groen”. Voor ons bestaat er geen groen dat qua hoogwaardigheid boven de waarde van een volwassen boom komt.

In de plannen wordt gesproken over de kap van 5 grote bomen, die hier al tientallen jaren staan. Dit wordt gedaan door onder de noemer “groenverbetering”, met onder andere als doel de overgebleven bomen “meer tot hun recht te laten komen”. Een hele vreemde manier van kijken. Op de Partij voor de Dieren komt dit over alsof je bij een dozijn rozen de helft weggooit en zegt “Goh, kijk eens hoe mooi die overgebleven zes nou zijn”.

Enkele jaren geleden werd Groningen nog als groenste stad van Nederland bestempeld. Met de hoeveelheid die er de laatste tijd wordt gekapt in de gemeente vragen wij ons af of we deze titel nu nog zouden verdienen. Vaak is deze bomenkap het gevolg van bijvoorbeeld essenziekte, of is de kap noodzakelijk voor ingrijpende infrastructuurprojecten. Bij het A-Kerkhof bestaat deze noodzaak niet. Hier is het volledig een politieke keuze.

In de Boom-Effect Analyse valt te lezen dat van de elf bomen slechts twee bomen lager scoren op hun levensverwachting dan goed of normaal. Bij slechts één van deze twee bomen wordt de conditie daadwerkelijk als slecht bestempeld. Dit is dan ook de enige boom waarbij de Partij voor de Dieren accepteert dat kap de meest logische keuze is. Van de andere vier bomen die op de nominatielijst voor kap staan wordt enkel gezegd dat “deze bomen het uiteindelijk niet zullen redden”, en dat ze “zelfs een negatieve impact op de oudere kronen hebben”. Deze negatieve impact wordt verder niet beargumenteerd of aangetoond.

Wij snappen de wens van het college om non-commerciële, recreatieve zitgelegenheden op het A-Kerkhof aan te brengen. Dit principe steunen we van harte. Ons inziens is het echter absoluut niet nodig om hiervoor vijf bomen te vellen in de al zo versteende historische binnenstad. Met wat aanpassingen zou het ontwerp ook toegepast kunnen worden om de boomstammen heen. De toevoeging van 6 bomen op de Munnekeholm en A-Straat juichen we vanzelfsprekend toe, maar voor ons zou dit niet een of-of scenario moeten zijn.

Verder zijn er plannen om lichtsnoeren op te hangen in de bomen op het A-Kerkhof. Welke effecten zal deze boomverlichting hebben op dieren die in deze bomen wonen? Is er bekend of hier nachtdieren wonen die last zullen ondervinden van de lichtvervuiling?

Om na deze reeks kritische noten weer af te kunnen sluiten met een “Yes-sandwich”, heb ik nog één compliment. De Partij voor de Dieren is een groot voorstander van de mogelijke realisatie van een drinkwaterelement voor de kerk. Gratis tapwater in de openbare ruimte is in veel andere landen al ingeburgerd, en het zou mooi zijn als Groningen ook deze kant op gaat. Dankuwel.

Benni Leemhuis, GroenLinks: Nog een vraag aan de heer Pechler. Is het niet zo dat ecologische waarde veel meer behelst dan alleen bomen, en er in de plannen naast terugplaatsing van bomen voor de gekapte bomen ook ruimte wordt gemaakt voor groen op maaiveldniveau?

Dat is zeker zo, maar aangezien de nieuw aangeplante bomen pas over tientallen jaren dezelfde grootte zullen hebben als degene die nu gekapt worden en bomen een veel hogere ecologische waarde hebben dan veredelde plantenbakken, leveren deze plannen per saldo geen toename van de ecologische waarde van het gebied.

Wethouder: Er is geen sprake van veredelde plantenbakken, maar kwalitatief hoogwaardig groen op maaiveld wat bijdraagt bij aan de ecologische waarde van de historische binnenstad. Wij zullen in de verdere uitwerking bij het plaatsen van lichtsnoeren in de bomen onderzoeken wat voor effecten dit heeft op het dierenleven en het leefpatroon van aanwezige dieren.

B3 Bestemming Binnenstad: Kattenbrug en Sint Jansstraat (raadsvoorstel 22 februari 2018)

Dankuwel voorzitter, en dank ook aan de insprekers. De eerste schets van de Kattenbrug zag er afgelopen herfst al goed uit, maar het huidige voorlopige ontwerp is helemaal een plaatje. Door het slanke design van de brug en het terugbrengen van de verlaagde kades van de Diepenring wordt met wat feitelijk een infrastructuurproject is ook een esthetische meerwaarde aan de oostelijke binnenstad toegevoegd. De plannen voor de inrichting van de Sint Jansstraat sluiten hier perfect op aan. Het is vooral goed om te lezen dat de brug en de verlaagde kades met een hellingbaan voor iedereen toegankelijk zijn.

Er wordt in de plannen gesproken van een bomenbalans die minimaal neutraal is. Betekent dit dan ook dat er bij het aanplanten van nieuwe bomen voor verwijderde bomen rekening wordt gehouden met de omvang van de verwijderde boom? Als er kleine sprietjes worden teruggeplaatst dan verdampen in onze ogen veel van positieve kansen die uit de biodiversiteitsscan naar voren kwamen.

De Partij voor de Dieren is blij dat er een grondig onderzoek naar de toekomstige akoestiek van de Diepenring is verricht. Toch onderschrijven wij de mening van bezorgde buurtbewoners die wonen in monumentale panden waar eigenlijk geen ruimte is voor geluidsbeperkende maatregelen. Wij zijn van mening dat een afwisseling tussen kleine 30 kilometer zones op bepaalde kruisingen en een maximumsnelheid van 50 kilometer per uur op het tussenstuk leidt tot verwarring, en bovendien niet tot substantiële tijdswinst. Is het niet mogelijk om de gehele diepenring als 30 kilometer zone in te richten, om zo op termijn ook een substantiële geluidsvermindering te bewerkstelligen als wordt overgegaan op elektrisch vervoer? Dertig kilometer per uur is alsnog aanzienlijk sneller dan de huidige situatie in de Gelkingestraat en Oosterstraat, waar door een gebrek aan passeermogelijkheden vaak slechts stapvoets achter fietsers aan gereden wordt.

Het college meldt nog op zoek te zijn naar een goede mogelijkheid voor invalidenparkeren aan de Diepenring, wij zijn benieuwd naar de uitwerking hiervan. Is het in dit kader van toegankelijkheid ook gedacht aan het doortrekken van de pendelbus naar de Grote Markt?

In het antwoord op een vraag van een burger in het participatiedocument komt naar voren dat de kosten om de Kattenbrug op termijn beweegbaar te maken op dat moment ongeveer 1,1 miljoen zullen bedragen. Van ons de vraag: wat zijn de extra kosten op dit moment voor het brugontwerp dat op termijn open kan, vergeleken met een brug die deze mogelijkheid om op termijn beweegbaar te zijn niet heeft? Met een verwachte verkeersintensiteit van duizend bussen per dag vragen wij ons af hoe haalbaar en wenselijk het is dat in de toekomst de brug open kan, zeker als dit eigenlijk alleen maar nieuwe bevaarbaarheid zou opleveren als de Steentilbrug volledig op de schop gaat.

Tot slot noemt het college dat ze geen wettelijke verplichting heeft om maatregelen te nemen op het Gedempte Kattendiep, aangezien dit een 30-kilometerstraat betreft en deze niet zijn opgenomen in de Wet Geluidshinder. Tegelijkertijd wordt gemeld dat de geluidshinder het meest zal toenemen op het eerste gedeelte van de rijbaan, waar de afstand tot woonhuizen het kleinst is. Op dit stuk van het Gedempte Kattendiep, vanaf het Zuiderdiep tot aan de ondergrondse vuilcontainers, is op het moment een verouderde blauwe reling aanwezig. Is het wellicht een mogelijkheid om deze reling te vervangen door een lage geluidsmuur van 80 centimeter, om voor deze bewoners op het eerste deel van het Gedempte Kattendiep toch de geluidsoverlast te beperken? Graag reactie van het college hierop. Dankuwel.

Wethouder: De beweegbare brug is inderdaad een dilemma. Het huidige plan is juist een tussenoplossing tussen een vaste brug en een beweegbare brug. Omdat we wel verwachten dat de Steentilbrug ooit misschien open zal moeten kunnen, houden we met dit ontwerp van de Kattenbrug in ieder geval onze opties open.

Antwoord op de overige vragen volgt schriftelijk.