Fish4­Future: Niet in de haak

Indiendatum: apr. 2011
Antwoorddatum: 14 jun. 2011

VRAGEN

door de leden van de raad gesteld overeenkomstig artikel 38 van het Reglement van Orde voor de vergaderingen van de raad van de gemeente Groningen.

2011 – Nr. 39.

VRAGEN van de PvdD van de heer G.J. Kelder betreffende het faciliteren van het project Fish4Future.

(Binnengekomen: 20 april 2011.)

Via de media hebben wij kennis genomen van Fish4Future, een project waarbij “sportvissen” wordt ingezet voor het welzijn van jongeren. Op de site van Fish4Future (www.fish4future.nl) staat vermeld dat de volgende instellingen aan dit project zullen deelnemen: de Erasmusschool, afdeling Wilster van Stichting Het Poortje Jeugdinrichtingen en Stichting MJD-Groningen. De afdeling orthopedagogiek van de Rijksuniversiteit Groningen zou hebben toegezegd een onderzoek naar de resultaten van Fish4Future op te zetten.

Aan de deelnemende instellingen hebben wij een brief gestuurd, waarin wij onze betrokkenheid bij kwetsbare jongeren benadrukken en tevens het verzoek neerleggen deelname aan het project te heroverwegen. Wij hebben deze brief als bijlage bijgevoegd.

Naar aanleiding van bovenstaande willen wij u graag de volgende vragen stellen.

Tijdens het debat over de “hengelsport” gedurende de bespreking van de Dierenwelzijnsnota “Van Kop tot Staart” in de gemeenteraad van 30 maart jl., hebt u verklaard de pijn van de vis als ondergeschikt te zien aan het plezier van de visser en de sociale rol van de hengelsport. Daarnaast verklaarde u geen voorstander te zijn van viswedstrijden voor jongeren. Door het verstrekken van visvergunningen voor scholen stimuleert u het vissen onder jongeren wel. Wat is precies uw standpunt inzake jongeren en “hengelsport”?

De Erasmusschool is onderdeel van RENN4, het Regionaal Expertisecentrum Noord Nederland - cluster 4, een onderwijsorganisatie voor leerlingen met beperkingen in gedrag en/of psychiatrische problematiek. Wilster Intensieve Jeugdzorg, onderdeel van Stichting Het Poortje Jeugdinrichtingen, is een Jeugdzorgplus instelling voor intensieve, gesloten en besloten behandeling van civielrechtelijk geplaatste jongeren in de leeftijd van 12 tot 18 jaar. Bij deze jongeren dreigt hun ontwikkeling ernstig verstoord te raken – door hun eigen gedrag en/of door factoren in hun omgeving. De Partij voor de Dieren zet vraagtekens bij de keuze van juist “sportvissen” voor kwetsbare jongeren, zeker waar het jongeren met ernstige gedragsproblemen als ODD (Oppositioneel Opstandige gedragsstoornis) en CD (Antisociale gedragsstoornis) betreft. Een vaak voorkomend kenmerk van deze laatste stoornis is agressie en fysieke wreedheid tegen mensen en dieren. Ons inziens zal de “hengelsport” het vermogen tot empathie en mededogen bij deze groep niet stimuleren. Leerlingen van de Erasmusschool vissen onder andere in de van Brakelvijver. Bent u van zins om ook dit jaar hiervoor een vergunning af te geven? Bent u zich bewust van het feit hiermee aan jongeren die al moeite hebben hun agressie jegens mensen en dieren in goede banen te leiden, de boodschap mee te geven dat het prima is om dieren ter vermaak van mensen aan een haakje door hun bovenlip uit het water te halen, met alle gevolgen vandien?

Op de site van Fish4Future staat vermeld dat de organisatie gevraagd zou zijn deel te nemen aan een werkgroep van natuurorganisaties (“Natuur en MilieuFederatie Groningen, Staatsbosbeheer, IVN, Avifauna etc.”) dat nog vóór de zomer een plan aan de gemeente Groningen wil aanbieden voor een nieuwe planologische invulling van het voormalige braakliggende Suikerfabriekterrein in Groningen. Is deze informatie correct bij uw weten?

Fish4Future zou de mogelijkheden onderzoeken van de realisatie van een natuurlijk vis-, beleef- en educatiecentrum op het terrein, waar jongeren uit geheel Noord-Nederland ontvangen kunnen worden. Tevens zou binnen de planvorming gekeken worden naar de mogelijkheden van extensieve viskweek. Wat is het doel van de extensieve viskweek en hoe zou deze worden vormgegeven? Wat is de definitie van extensieve viskweek en wat is het verschil met intensieve viskweek?

U hebt eerder gezegd de hengelsport niet te willen verbieden. Maar bent u het met de Partij voor de Dieren eens dat een “sport” waarbij dieren pijn lijden[1] [2] [3]en een groot risico lopen op overlijden[4], tenminste niet door de overheid gestimuleerd dient te worden? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u bereid de Partij voor de Dieren toe te zeggen dat er op het terrein van de voormalige Suikerunie geen ruimte is voor Fish4Future, noch voor andere “hengelsport” organisaties? Er zijn vorig jaar 38 vogels binnengebracht bij Stichting Dierenopvang Groningen die ernstig gewond waren geraakt door vishaakjes of visdraden. Visserij leidt ook tot het plattrappen van rietkragen, die weer broedplaatsen bieden voor watervogels, tot overbemesting van het water door lokvoedsel voor vissen en tot loodvergiftiging van vissen, vogels en het aquatisch milieu doordat de loden kogeltjes, die gebruikt worden als verzwaring van visdraden, vaak loslaten. Bent u het eens met de Partij voor de Dieren dat een “sport” die niet alleen onder vissen maar ook onder vogels tot slachtoffers leidt en die daarnaast kan leiden tot ernstige aantasting van natuur en milieu, niet thuishoort in een gebied dat is aangewezen om als natuurgebied te worden ingericht? Zo nee, waarom niet?

Stichting MJD-Groningen is voor haar financiering voor een belangrijk deel aangewezen op de gemeente Groningen. Wat zijn de kosten voor MJD-Groningen voor deelname aan het project Fish4Future?

Het college beantwoordt de vragen als volgt:

Groningen 14 juni 2011.

De gemeente Groningen heeft een contract afgesloten met de Hengelsportfederatie (2010). Hierin staat beschreven in welke wateren wel of niet gevist mag worden. De gemeente verstrekt geen visvergunningen (VISpas). Dit wordt gedaan door de Hengelsportfederatie. De Hengel-sportfederatie besteedt veel aandacht aan voorlichting voor jongeren, waarbij de natuurbeleving en respect voor de dieren voorop staat. In het raadsdebat van 30 maart jl. over hengelsport hebben we gesproken over een balans tussen leefbaarheid en dierenwelzijn. Daarbij is besloten vissen niet te verbieden en daarnaast vissers via de VISpas te informeren over vissen en dierenwelzijn. Binnenkort beginnen wij met het samenstellen van de laatstgenoemde informatie.

2. Niet de gemeente maar de Hengelsportfederatie verstrekt de vergunningen.

De Erasmusschool heeft als een van de vrijdagmiddagactiviteiten vissen als keuzeprogramma. Een klein groepje leerlingen gaat vissen onder begeleiding van een docent, een instructeur van Fish4Future en een jongere (peerinstructor). De Erasmusschool heeft positieve ervaringen met dit vrijdagmiddagprogramma. De leerlingen gaan respectvol om met de vissen en handelen consequent volgens de richtlijnen van de instructeur. Ze geven zelf aan rustig te worden van het vissen. De docent geeft aan dat de jongeren zich uitstekend kunnen concentreren en elkaar op een positieve manier feedback geven. De jongere bloeit op door zijn nieuwe status als peerinstructor.

3. De natuurorganisaties IVN en Avifauna en de natuurbeheerders Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten werken samen met Natuur- en Milieufederatie in het kader van de ideeënwedstrijd De Campagne een voorstel uit voor het behoud van de hoge ecologische waarde van de voormalige vloeivelden van de SuikerUnie. Op dit moment is nog geen plan ingediend bij de gemeente.

4. Het plan van de natuurorganisaties in het kader van de ideeënwedstrijd De Campagne is nog niet ingediend. De afwegingen ten aanzien van de mogelijkheden en doelen van extensieve of intensieve viskweek zijn daarmee niet bekend bij de gemeente.

5. Noch het F4F-project, noch het plan van de natuurorganisaties is bedoeld om de hengelsport te stimuleren. Het vangen van de vis is een functionele nevenactiviteit in deze projecten, die ingeval van de vloeivelden ook niet eens noodzakelijk is voor het gewenste milieu. Omdat visvangst inderdaad een belasting voor natuurlijke systemen kan betekenen, hebben wij in het contract, dat wij vorig jaar met de Hengelsportfederatie hebben afgesloten, de wateren binnen de Stedelijk Ecologische Structuur uitgezonderd. Ook op het natuurdeel van de vloeivelden zal in de toekomst vissen verboden zijn. In het raadsdebat van 30 maart jl. over hengelsport hebben we gesproken over een balans tussen leefbaarheid en dierenwelzijn. Daarbij is besloten vissen niet te verbieden en vissers via de VISpas te informeren over vissen en dierenwelzijn.

6. De MJD heeft een projectplan met een programma in twee fases geschreven om te gaan vissen met 1 tot 6 jongeren. De eerste fase behelst vier keer drie uren vissen met instructeurs vanuit Fish4Future en materiaal en vergunning gesubsidieerd door de Nederlandse Hengelsportfederatie. In relatie tot de omvang van het project kan er dan ook nauwelijks van enige promotionele aspecten met betrekking tot de hengelsport gesproken worden in deze projecten. De MJD investeert vier keer drie uren is twaalf uren.

Dit betekent € 720.--

[1] Verheijen, F.J., Buwalda, R.J.A, “Pijn en angst bij een aan de haak geslagen vis.” Biovisie, 1988, 68, p. 166-172.

[2] Sneddon, L.U., Braithwait, V.A., Gentle, M.J. “Do fish have nociceptors: evidence for the evolution of a vertebrate sensory system.” Proceedings of the Royal Society B, march 2003, published online.

[3] Vissen kennen net als andere gewervelde dieren pijn, angst en stress en in bepaalde situaties kan het welzijn van de vissen worden aangetast. Dat stelt de Raad voor Dierenaangelegenheden (onderdeel voormalig ministerie LNV) in zijn advies 'Criteria voor dodingmethoden voor paling en meerval' dat 20 mei 2003 uitkwam. Er is daarom geen reden om vissen een andere plaats in de wetgeving te geven dan andere gewervelde diersoorten.

[4] Wilde, Gene R. , Muoneke, Maurice I. , Bettoli, Phillip W. , Nelson, Kent L. and Hysmith, Bruce T. 'Bait and Temperature Effects on Striped Bass Hooking Mortality in Freshwater', North American Journal of Fisheries Management, 20:3, 810 - 815, First published on: 08 January 2011