Schrif­te­lijke vragen: De aanplant van natuurlijk bos in de gemeente

Indiendatum: 27 sep. 2022
Antwoorddatum: 26 okt. 2022

Geachte heer, mevrouw,

Hierbij doen wij u toekomen ons antwoord op de door de heren B. Hekkema en H. Sietsma van de Partij voor de Dieren en GroenLinks gestelde vragen ex art. 36 RvO over de aanplant van natuurlijk bos in de gemeente.

De brief van de vragensteller(s) treft u als bijlage aan. De opgaven van aanplant van natuurlijk bos en ander groen staan in het Groenplan Vitamine G. Met dit plan zetten wij ons in voor een gemeente met meer groen, beter groen en bereikbaar groen. Dit doen we door aantrekkelijk groen voor verblijf en ontmoeting in de nabijheid te realiseren, zorgen dat groen (bio)divers en klimaatadaptief is en het toevoegen van groen en aanplant van bomen.

1. Op welke manier is de gemeente de afgelopen tijd bezig geweest aansluiting te vinden bij het provinciale uitvoeringsprogramma Bos en Hout 2021-2030? De gemeente is sinds de start in 2019 van de Bos en Houtopgave betrokken geweest. Via meerdere sessies zijn de mogelijkheden voor het toevoegen van extra bos en hout geïnventariseerd. Onze input is gebaseerd op meerdere beleidsdocumenten zoals de Omgevingsvisie, Groenplan Vitamine G, Bomenstructuurvisie Sterke Stammen, Bomenbeleidsplan Haren en Landschapsontwikkelingsplan Haren. Samen met de input van andere overheden en natuur- en landschapsorganisaties heeft dit geleid tot een kansenkaart en beoogde projecten die onderdeel zijn geworden van het provinciale uitvoeringsprogramma Bos en Hout 2021-2030.

2. Is het college bereid om de komende tijd samen met inwoners, natuurorganisaties waterschappen, terreinbeheerders en nabijgelegen gemeenten te inventariseren waar op korte termijn kan worden begonnen met de aanplant van nieuw en bovenal natuurlijk bos – met een diversiteit aan inheemse soorten - en daarin nadrukkelijk de subsidieregeling van de provincie mee te nemen? Zo ja, kan het college de raad daarover in de loop van 2023 informeren? We zijn hier al mee begonnen. Met verschillende partijen, zoals natuur- en landschapsorganisaties, de provincie en ook bedrijvenverenigingen en bewonersorganisaties verkennen we mogelijkheden voor het toevoegen van extra bos en hout. Het gaat dan overigens niet alleen om het planten van nieuw (natuurlijk) bos, maar ook om lijnen in het landschap, zoals aanplanten van boomstructuren en aanleggen van kenmerkende landschapselementen zoals houtwallen. Voor een aantal kansrijke locaties werken we aan concrete projectvoorstellen en plannen, zoals voor de Hunzezone en het landelijk gebied van Haren. Vanzelfsprekend proberen we bij de uitwerking van de plannen zo goed als mogelijk de koppeling te maken met de kaders van de subsidieregeling van de provincie. We informeren u in de loop van 2023 over de voortgang van deze projectvoorstellen en plannen in relatie tot de subsidieregeling. Overigens is de huidige subsidieregeling opengesteld tot en met 31 oktober 2022. Naar verwachting zal de subsidieregeling in januari 2023 opnieuw worden opengesteld.

3. Ziet het college kansen om in het bestaande traject van de gebiedsontwikkelingen van bijvoorbeeld Meerstad en De Suikerzijde de vroegtijdige aanplant van nieuw bos zoals hierboven bedoeld op te nemen en dat juridisch, planologisch en financieel te borgen? De kansen zien we zeker. In het coalitieakkoord is opgenomen dat het maken van een groene omgeving belangrijk is voor de gezondheid. Daarnaast is die groene omgeving nodig omdat we ons moeten aanpassen aan het veranderende klimaat. Investeren in natuur en biodiversiteit is noodzakelijk. Wij zetten in op groene en waterrijke gebiedsontwikkeling, waarbij de stedelijke ontwikkeling en de versterking van biodiversiteit gelijk optrekken. De komende tijd onderzoeken we hoe we de realisatie van groene en waterrijke gebiedsontwikkelingen beter kunnen verankeren. Dit speelt overigens niet alleen in onze gemeente. Vanuit het Rijk wordt bijvoorbeeld gewerkt aan een landelijke maatlat voor een groene klimaatadaptieve gebouwde omgeving. Deze heeft betrekking op hoe gebouwd dient te worden om te komen tot een groene gezonde en klimaatveilige leefomgeving. Hierbij wordt ook gekeken naar de rol van landelijke normen, waarbij ruimte is voor maatwerk vanwege lokale ambities. Borging van de maatlat is onderdeel van het onderzoek. Voor zowel de Suikerzijde als Meerstad geldt dat we bomen of bos het liefst zo vroeg mogelijk aanplanten. Uitgangspunt is wel duurzame aanplant. We planten alleen bomen en bos vooruitlopend op gebiedsontwikkelingen als we weten dat in deze gebieden op latere momenten geen werkzaamheden meer uitgevoerd hoeven te voeren die de duurzame instandhouding van bomen en bos in de weg staan. De plannen voor Suikerzijde en Meerstad vragen nog een verdere uitwerking om te kunnen bepalen waar vroegtijdige aanplant van bos mogelijk is. We focussen ons daarbij op wat wel kan en zoeken we daarbij naar combinaties van plannen, partners en middelen voor de realisatie. Verankering vindt normaliter plaats via bestemmingsplannen (en toekomstige omgevingsplannen) en gebiedsontwikkelingen zijn voorzien van een financiële doorvertaling via grondexploitaties.

4. De indienende fracties verwijzen graag naar een aangenomen motie in de Provinciale Staten van Groningen waarin Gedeputeerde Staten is gevraagd de aanleg van een klimaatbos te financieren vanuit het budget Bos en Hout. Ook wordt onderzocht hoe en wanneer dit gerealiseerd kan worden. Is het college bereid om in samenwerking met natuurorganisaties en inwoners te inventariseren of de gemeente Groningen een plek kan zijn waar dit klimaatbos kan worden gerealiseerd en daarbij nadrukkelijk de inwonersplannen voor het MEER-bos mee te nemen? Zoals aangegeven in ons antwoord op vraag 2 zijn we reeds met verschillende partijen in gesprek over het toevoegen van extra bos en hout in de gemeente. Op 6 september 2022 hebben we de Agenda voor de Toekomst Meerstad vastgesteld en ter besluitvorming doorgezonden naar uw raad. In deze toekomstagenda staat vermeld dat het tijdig ontwikkelen van groenstructuren bijdraagt aan de gebiedsontwikkeling in brede zin. Voor planten, dieren en de mens. Bij de uitwerking van de plannen hebben wij ook specifieke aandacht voor ingekomen ideeën van inwoners, ondernemers en belangenorganisaties. Wij zoeken naar combinaties van plannen, partners en middelen om tijdig stevige groenstructuren te kunnen realiseren. Ook bij andere kansrijke projecten en locaties die zijn opgenomen in het uitvoeringsprogramma van de provincie zoeken wij de samenwerking met deze partijen. In de motie waaraan u refereert, wordt het College van Gedeputeerde Staten verzocht uiterlijk 1 januari 2023 een terugkoppeling te geven over waar, hoe en wanneer een klimaatbos kan worden gerealiseerd. In ons overleg met de provincie Groningen zullen we navraag doen naar de stand van zaken omtrent de uitwerking van deze motie. Daarbij zullen we de reeds ingebrachte kansrijke projecten en locaties onder de aandacht brengen.

5. Is het college het met de Partij voor de Dieren en GroenLinks eens dat de gemeente baat zou kunnen hebben bij een specifieke ‘bosagenda’ als toevoeging op het Groenplan Vitamine G, waarin al de ambitie is uitgesproken om nieuwe bomen en bos aan te planten. Ook voedselbossen zouden daarin kunnen worden meegenomen en de aansluiting bij de wens om ecologische verbindingszones – om daarmee bosen natuurgebieden met elkaar te verbinden - aan te leggen. Zo ja, zou het college de raad daarover in de loop van 2023 kunnen informeren? We hebben met het Groenplan Vitamine G inmiddels een stevige basis gelegd voor de vergroeningsopgave. We hebben daarbij gekozen voor een bomenstrategie en in mindere mate een bossenstrategie. De provincie registreert wel in een monitoringssysteem in welke mate er meer bos en hout wordt aangelegd. Het ligt dan voor de hand om hier op aan te sluiten en u hierover te informeren zoals ook in ons antwoord op vraag 2 staat vermeld. Verder zijn we gestart met het maken van een Landschapsbiografie. Hiermee brengen we de ontwikkeling van het landschap in beeld als opmaat naar een waardering van landschappelijke en ecologische kwaliteiten. Daaraan gekoppeld werken we aan een raamwerk om alle ecologisch waardevolle gebieden met elkaar te verbinden: de gemeentelijke ecologische structuur. Deze twee documenten geven enerzijds meer inzicht op welke wijze waardevolle landschapstypologieën zijn te versterken en anderzijds duidt het gebieden waar we mogelijk met bos en hout nieuwe kwaliteiten kunnen gaan toevoegen. Vormen van bosaanplant, waaronder voedselbossen, kunnen daar onderdeel van zijn. Na afronding van deze documenten kunnen we een goede inschatting maken of het opstellen van een bosagenda een nuttig instrument is. We blijven ons tot die tijd focussen op de reeds in kaart gebrachte kansrijke projecten en locaties voor toevoegen van extra bos en hout.

We vertrouwen erop u voldoende te hebben geïnformeerd.

Met vriendelijke groet, burgemeester en wethouders van Groningen,

burgemeesterKoen Schuiling

secretaris, Christien Bronda