Schrif­te­lijke vragen: Hitte­labels voor gebouwen

Indiendatum: 8 sep. 2023
Antwoorddatum: 5 okt. 2023

1. In hoeverre deelt het college onze mening dat het inzichtelijk maken van hittestress in woningen via deze labels bij kan dragen aan het tegengaan van hittestress in deze woningen en bewustwording bij verhuurders over het tegengaan van extreme hitte door structurele maatregelen?

Het tegengaan van hittestress vinden wij een belangrijk thema waar we ook aandacht voor hebben. We gebruiken verschillende communicatiemiddelen en mogelijkheden om onze bewoners te informeren en activeren. Hoewel een hittelabel kan dienen als aanvullend communicatie-instrument of sturingsmechanisme zien wij op dit moment geen extra meerwaarde in de inzet ervan.

We willen nu vooral inzetten op bewustwording en het handelingsperspectief onder inwoners en het vergroenen van de leefomgeving, zoals hierna beschreven.

2. Is het college bereid om onderzoek te doen naar op welke manier onze gemeente hittelabels voor woningen kan implementeren en zou het college hiervoor contact kunnen opnemen met gemeente Rotterdam?

Via het lokaal hitteplan communiceren wij breed over de gevolgen van hitte en welke maatregelen bewoners zelf kunnen nemen om deze effecten te verminderen. We doen dit vooral wanneer een hittegolf zich aandient. Dit jaar is ook bij de start van de zomer een algemeen bericht over hitte gepubliceerd vanuit de gemeente, richting wijkkranten en op de sociale media. Verder staat op het online platform Duurzaam Groningen informatie over hitte en vergroenen. Ook zijn we bezig met het ontwikkelen van een wijkklimaatmonitor, waarin inwoners kunnen zien hoe het er in hun wijk voor staat rond hitte, groen en mogelijke wateroverlast. Deze informatie wordt gelinkt aan informatie over acties die zij kunnen nemen.

We zien op dit moment dan ook geen meerwaarde in het onderzoeken en inzetten van hittelabels. Wij hebben contact met de gemeente Rotterdam over het thema hitte en volgen hun onderzoek naar de inzet van hittelabels voor woningen. We kunnen dit betrekken bij de update van het klimaatadaptatiebeleid in 2024.

3. Volgens de handreiking van het NKWK zijn er verschillende maatregelen die genomen kunnen worden om hittestress in woningen tegen te gaan. Welke rol ziet het college voor zichzelf om (inwoners te ondersteunen om) maatregelen uit te voeren?

We informeren en ondersteunen op dit moment bewoners via de klimaatsubsidie. Hiermee kunnen inwoners en ondernemers financiële ondersteuning krijgen om te vergroenen, groene daken aan te leggen of water af te koppelen. Het aanbrengen van buitenzonnewering wordt genoemd in de handreiking van NKWK en kwam ook als belangrijke maatregel naar voren in de pilot rondom de Menukaart Hitte1 (zie ook antwoord onder vraag 4). Daarom willen we bekijken of onze subsidie aangevuld kan worden zodat zonneweringen ook (deels) gefinancierd kunnen worden.

Verder pakken we de fysieke leefomgeving aan met Steenbreek. Door verschillende plekken te vergroenen gaan we de effecten van hitte tegen en willen we inwoners meer bewust maken van het belang van groen in relatie tot het tegengaan van hitte. Ook het gedrag van inwoners is belangrijk om hittestress in de woning tegen te gaan. Ventileren is bijvoorbeeld effectief wanneer de ramen ‘s nachts of in de vroege ochtend geopend worden, zodat kamers langdurig geventileerd worden met relatief koele lucht. Gedurende een hete dag kun je vervolgens beter alles dichthouden, om hitte buiten te houden. Dit is niet bij iedereen bekend, waardoor de woning (sneller) erg heet wordt. Hierover willen we inwoners informeren via Duurzaam Groningen.

4. Is het college bereid op voorhand bij corporaties te vragen naar hun beleid rondom hitte? Of ze het hebben, of aan werken en of het een beleidsvoornemen van ze is te werken aan hittebestrijding?

Het brede thema klimaatadaptie maakt onderdeel uit van de jaarlijkse prestatieafspraken die wij met de corporaties maken, met daarbij ook aandacht voor hitte. De corporaties zijn ook in toenemende mate betrokken bij het lokaal hitteplan, zodat we gezamenlijk onze inwoners informeren over de effecten van hitte en hoe zij deze het beste kunnen tegengaan. Ons uiteindelijke doel is dat meer corporaties zich aansluiten bij het lokaal hitteplan. Wij zijn één van de tien pilotgemeenten die dit voorjaar aan de slag is gegaan met de Menukaart Hitte. We hebben hierbij menukaart casussen besproken met verschillende maatschappelijke organisaties en corporaties. Hierin bespraken we gezamenlijk bewustwording en eigen handelingsperspectief bij huurders in relatie tot hitte en manieren om de effecten van hitte te voorkomen en verminderen in woningen. Voorbeelden hiervan zijn het aanleggen van koele groene daken, natuurinclusief en klimaatadaptief bouwen, ontstenen van achtertuinen en opnemen van bijvoorbeeld hittemaatregelen in de beschrijving van de basiskwaliteit van de (nieuwbouw) woning.

5. Wordt de aanpak van hittestress in woningen ook gezien als een opgave in Groningen en wordt dit meegenomen in de klimaatadaptatiestrategie?

1 De Menukaart Hitte is een aanpak ontwikkeld door RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland), TAUW, &flux en Klimaatverbond Nederland, in opdracht van het ministerie van BZK. In de menukaart Hitte zijn voor de onderdelen Gezondheid, Gebouw en Gebied doelen en maatregelen opgesteld om de negatieve effecten van hitte te verminderen of te voorkomen.

Het thema hitte bestaat uit de onderdelen gebied, gebouw en gezondheid (of gedrag/gebruiker). In onze huidige klimaatstrategie hebben we met name aandacht voor de onderdelen gebied en gedrag. We vergroenen de openbare ruimte en stimuleren inwoners en ondernemers om zelf ook te vergroenen. In het kader van onze beleidsevaluatie en nieuw klimaatadaptatiebeleid in 2024 nemen we het onderdeel gebouw beter onder de loep, omdat we hier nog meer op kunnen inzetten. We beoordelen onze handelingsperspectieven hierin en maken het onderdeel van onze klimaatadaptatiestrategie. Verder nemen we ook punten mee die uit de pilot rondom de Menukaart Hitte gekomen zijn. Overigens moeten nieuwe woningen conform het bouwbesluit voldoen aan normen voor temperatuur binnen de woning om oververhitting tegen te gaan (TO-eis). Bij de vergunningaanvraag wordt op deze eis getoetst.