Schrif­te­lijke vragen over het fokbeleid van kinder­boer­de­rijen Groningen

Indiendatum: nov. 2016
Antwoorddatum: 14 nov. 2016

Geachte heer, mevrouw,

Hierbij bieden wij u ons antwoord aan op de door de heer Kelder van de Partij voor de Dieren gestelde vragen over het fokbeleid van kinderboerderijen in Groningen. Voorafgaand aan het beantwoorden van de vragen gaan we kort in op het Keurmerk Kinderboerderijen en het Kinderboerderijenbesluit.

Keurmerk Kinderboerderijen
In Groningen zijn zes kinderboerderijen. De drie grootste boerderijen Stadspark, Boegbeeld en Beestenborg hebben het Keurmerk Kinderboerderijen. Dit keurmerk is door de Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland (vSKBN) in 2005 ontwikkeld in overleg met het Ministerie van EZ, de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit, de Gezondheidsdienst voor Dieren, GGD Nederland, Universiteit Utrecht en HAS Den Bosch. In dit keurmerk is alle wet- en regelgeving te vinden waar een kinderboerderij aan moet voldoen. Zoals de Arbowet voor het personeel en de Wet Dieren voor het dierenwelzijn. Daarnaast zijn een aantal criteria opgenomen op het gebied van hygiëne en veiligheid. Het keurmerk is niet verplicht. Wel kan een kinderboerderij met het Keurmerk Kinderboerderijen aantonen dat ze voldoet aan de wet- en regelgeving en dat de kinderboerderij een veilige en verantwoorde plek is voor dieren, bezoekers en medewerkers. Het Keurmerk is drie jaar geldig. Na drie jaar vindt een hertoetsing plaats door een onafhankelijke instantie aan de hand van de criteria van de huidige versie van het Keurmerk Kinderboerderijen. De laatste versie dateert uit 2015.

De kinderboerderijen Eelderbaan, Boerderijurn en Minerva hebben geen keurmerk. Het gaat hier om kleinere kinderboerderijen met een beperkt aantal dieren waarvoor het aanvragen van het Keurmerk Kinderboerderijen teveel papierwerk kost. Ondanks dat deze boerderijen geen keurmerk hebben, voldoen ze volgens de inspecties wel aan de geldende wet- en regelgeving.

Kinderboerderijenbesluit
Het Kinderboerderijenbesluit geeft richtlijnen voor het houden van dieren op een kinderboerderij. Het kinderboerderijenbesluit is in 2016 opgesteld door Stichting Comité Dierennoodhulp en Stichting Dierenvangnet en wordt ondersteund door 15 andere dierenwelzijnsorganisaties. Deze organisaties vinden dat de huidige wet- en regelgeving niet voldoet aan de richtlijnen zoals die zouden moeten gelden in aansluiting op de werkelijke welzijnsbehoeften van dieren op de kinderboerderij. In dit besluit worden de aard en welzijnsbehoeften van het dier op de eerste plaats gezet.

Beantwoording vragen

1. Herkent het college de zorgen over dil dieronvriendelijk fokbeleid?
Nee, wij kennen uw zorgen niet. Op de kinderboerderijen wordt met dieren gefokt om oude rassen in stand te houden van geiten, schapen, kippen, koeien en varkens. Deze dierrassen zijn niet meer interessant voor productie, maar juist erg geschikt om te houden op kinderboerderijen omdat ze meestal een rustig karakter hebben. Met het fokken van deze dieren leveren de kinderboerderijen een bijdrage aan het behoud van het levend erfgoed. Daarnaast fokken de kinderboerderijen met hun dieren omdat dit onderdeel is van het natuurlijk gedrag van het dier. Dit kan bijdragen aan het welzijn van het dier en het is bij kuddedieren ook goed voor de dynamiek in de groep. Het fokken gebeurt altijd selectief, met oog voor het welzijn van het dier en het in stand houden van een gezonde populatie. Op de Groningse kinderboerderijen worden geen dieren gefokt met als doel om meer bezoekers te trekken.

Ondanks dat we proberen om voor alle dieren een permanent verblijf te bieden, ontkomen we er soms niet aan om dieren af te voeren. Zo zijn op 7 oktober 2016 vier geitenbokken van kinderboerderij Stadspark naar een handelaar gegaan. Deze bokken, ouder dan een jaar, kwamen uit een wilde dekking en waren door hun dominante gedrag niet meer te handhaven op de kinderboerderij.

2. Is het college op de hoogte van het nieuwe Kinderboerderijenbestuit? Zo ja, hoe beoordeelt het college dit? Zo nee, is het college bereid hiernaar te kijken?
Ja, wij zijn op de hoogte van het Kinderboerderijenbesluit, Voor een groot deel kunnen we ons hierin vinden en voldoen wij aan de beschreven richtlijnen. Wel vinden we dat het Kinderboerderijenbesluit zich teveel beperkt tot alleen dierenwelzijn, terwijl de Groningse kinderboerderijen de balans moeten zien te vinden tussen dierenwelzijn enerzijds en de functie van educatie, recreatie en dagbesteding anderzijds. Daarnaast moeten de kinderboerderijen ook nog voldoen aan de eisen ten aanzien van veiligheid en hygiëne.

3. Zijn in 2016 alle Groningse kinderboerderijen en dieremweides gekeurd op dierenwelzijn? Zo ja, welke dierenwelzijnsrichtlijnen werden hiervoor gehanteerd? Zo ja, welke knelpunten op het gebied van dierenwelzijn zijn vastgesteld?
Nee, alleen de kinderboerderijen zonder het Keurmerk Kinderboerderijen zijn gecontroleerd door de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA). Reden hiervoor is dat de NVWA een convenant met de vSKBN heeft afgesloten waarin is afgesproken dat de NVWA de controlegegevens van de vSKBN mag gebruiken. Mocht de vSKBN op deze kinderboerderijen onverhoopt toch tekortkomingen constateren, dan informeert zij de NVWA hierover. De NVWA controleert op de welzijnsvoorschriften voor verzorging, huisvesting, vervoer en het fokken van dieren die in de Wet Dieren zijn vastgelegd. Alle kinderboerderijen in Groningen hebben het dierenwelzijn hoog in het vaandel staan. Er zijn dan ook geen knelpunten vastgesteld.

4. Werden bij deze controles ook de dierenweides en kinderboerderijen betrokken, die onder beheer zijn van buurtbewoners, vrijwilligers etc.? Zo nee, waarom niet?
Ja, de NVWA maakt geen onderscheid in kinderboerderijen die door vrijwilligers worden beheerd of door de gemeente. Alle zes kinderboerderijen voldoen aan de wettelijke eisen ten aanzien van het houden van dieren.

5. Worden er op dit moment door het college dierenwe/zijnsrichtlijnen gehanteerd voor kinderboerderijen, die moeten bijdragen aan verbetering van het dierenwelzijn? Zo ja, welke? Zo nee, waarom niet?
Ja, wij hanteren de welzijnsvoorschriften uit de Wet Dieren. Voor de huisvesting van dieren zien wij bij kinderboerderij Stadspark nog verbetermogelijkheden ten aanzien van de mogelijkheid voor het ophokken en afschermen van vogels bij een uitbraak van vogelgriep. Dit nemen we mee bij de aanstaande nieuwbouw van de verblijfsruimte voor pluimvee.

6. Is het college bereid de richtlijnen van het nieuwe Kinderboerderijenbesluit te hanteren bij het verbeteren van het dierenwelzijn op kinderboerderijen in de toekomst? Zo nee, waarom niet?
Voor een groot deel hanteren we de richtlijnen van het nieuwe Kinderboerderijenbesluit al omdat deze overlappen met de richtlijnen uit de Wet Dieren en het Keurmerk Kinderboerderijen. Ten aanzien van 'fokken en opvang' kunnen we ons niet vinden in het nieuwe Kinderboerderijenbesluit We zijn namelijk geen voorstander van een fokverbod. Jonge dieren zijn belangrijk voor educatie, het in stand houden van zeldzame rassen en de gezondheid van dierenpopulaties. Kinderboerderijen kunnen niet zomaar dieren van elders adopteren of opvangen omdat de herkomst van deze dieren vaak niet bekend is. Dit vergroot de kans op verspreiding van infectieziekten.

7. Concreet zou de Partij voor de Dieren het volgende willen van de kinderboerderijen in Groningen:- dat ze dieren adopteren/redden in plaats van fokken, -dat ze permanent verbiijf bieden voor de dieren en - dal ze dieren steriliseren/castreren. Ziet het college deze mogelijkheden? Zo nee waarom niet?
Nee, wij zien deze mogelijkheden niet. Het opvangen of adopteren van dieren is geen taak van de kinderboerderijen. maar van instanties die zich hierin gespecialiseerd hebben zoals dierenasiels. Wij verwijzen u verder naar de beantwoording van vraag 1 en 6 waarin wij uitleggen waarom op kinderboerderijen met dieren wordt gefokt. Wij zijn geen voorstander van het steriliseren of castreren van dieren. Op deze manier kunnen wij namelijk geen bijdrage meer leveren aan het in stand houden van bijzondere dierrassen.

Wij gaan ervan uit u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.

Met vriendelijke groet,

burgemeester en wethouders van Groningen,