Gemeen­te­re­kening en voor­jaars­debat 2022

Dank voorzitter. Ons eerste voorjaarsdebat als coalitiepartij, en mijn eerste als fractievoorzitter. Ter inspiratie las ik gisteren de woordvoeringen van eerdere voorjaarsdebatten van mevrouw de Wrede terug. Ook om te kijken of er iets is wat wij als Partij voor de Dieren nog niet hadden benoemd. Hitterecords van 50 graden in Canada, de trofeejacht op 500 olifanten in Afrika, het funeste Cartesiaanse dierbeeld, de plundering van de Amazone om veevoer te verbouwen, en natuurlijk de daaruit vloeiende bittere noodzaak van de eiwittransitie. Het was lang zoeken naar iets algemeens om nog te kunnen beschouwen, maar volgens mij is het me gelukt.

Ik hou het wat dichter bij huis, en blijf bij de dieren die voorkomen in onze eigen gemeente. En dat zijn er nogal wat. Van de hommel tot de otter, honden en koeien, de kievit en de vos. Sommige van die dieren aaien we, omdat we ze lief vinden. Anderen worden doodgemaakt en opgegeten, omdat men ze lekker vindt. En weer anderen worden verjaagd of afgemaakt, omdat men ze vervelend vindt. De lijn tussen leuk en lekker is dun en arbitrair, niet een natuurlijk gegeven maar historisch gegroeid en toe aan vernieuwing.

Dierethicus Maarten Reesink, docent aan de Universiteit van Amsterdam en oprichter van het Centrum voor DierMens Studies, deelt de dieren op onze aarde op in drie categorieën. Als eerste de gedomesticeerde dieren: de huisdieren en landbouwhuisdieren. Dat zijn de dieren waar we als mensen een zorgplicht voor hebben. Qua voedsel, verzorging, en medische aandacht: die dieren zijn zo gewend aan het gezelschap van mensen dat ze het niet zonder meer redden zonder ons. Gedomesticeerde dieren hebben we genoeg in Groningen, maar met die zorgplicht gaat het nog niet altijd even goed. Op hete dagen zoals vandaag zien we bijvoorbeeld in meerdere weides nog dieren staan zonder schaduw- of schuilmogelijkheden. Daarom gaan we na de zomer bezig met een initiatiefvoorstel schuilstallen, waar andere fracties natuurlijk bij mogen aanhaken.

Dan de wilde dieren, zoals reeën en otters. Wilde dieren zorgen voor zichzelf en moeten vooral zoveel mogelijk met rust gelaten worden, zonder inmenging van de mens. Eigenlijk is het enige wat ze van ons nodig hebben, dat we hun leefgebied intact laten of herstellen, hun voedsel en milieu niet verontreinigen met landbouwgif en ammoniak, en dat we ze niet afschieten. Op dit vlak heeft de vorige coalitie op ons initiatief al stappen in gezet met het verbieden van glyfosaat en de plezierjacht op gemeentelijke gronden, en de komende 4 jaar ontwikkelen we het beleid verder in deze richting.

Tot slot, voorzitter, zijn er de tussendieren. Ze zijn niet echt wild, want ze gedijen juist goed in menselijke omgevingen, maar ze zijn ook niet echt gedomesticeerd. Denk aan steenmarters, de slechtvalken van het Gasuniegebouw, maar ook aan insecten als wespen, die maar al te graag een nestje bouwen onder onze dakranden of in onze tuinhuisjes.

Wespen hebben van alle insecten misschien wel de allerslechtste reputatie: agressieve steekbeesten die je niet bij je in de buurt moet hebben. Terwijl er vele soorten wespen in Nederland voorkomen, waarvan de meeste ons mensen gewoon met rust laten, behalve als je een bedreiging bent voor het nest. Ook de beruchte limonadewespen komen niet op het frisdrank van je vegan tuinbarbecue af, als je er gewoon voor zorgt dat ze vlakbij hun eigen nest standaard wat suikerwater kunnen vinden. Wespennesten inspuiten met gif, zoals nu nog de standaard is, is niet alleen wreed, maar ook doodzonde: het zijn bestuivers en predatoren met een belangrijke functie in allerlei ecosystemen. En net als bijennesten zijn wespennesten erg goed te verplaatsen indien ze overlast veroorzaken. Binnenkort gaan wij bezig met een voorstel om deze diervriendelijke manier van het oplossen van woonconflicten tussen mens en wesp in te burgeren binnen onze milieudienst, en ook daar zijn mede-initiatiefnemers welkom.

Voorzitter, genoeg over dieren.

Een voorjaarsbrief die een maand na de presentatie van een nieuw coalitieakkoord wordt gepresenteerd is natuurlijk een beetje lastig, want de algemene koers die we met de gemeente willen varen hebben we daarin net vastgelegd. Daarom zal ik me nu verder beperken tot de moties die we mede indienen.

In de voorjaarsbrief valt te lezen dat we ons moeten voorbereiden op meer hittegolven en wateroverlast bij noodweer. Het is dan ook zaak om onze versteende omgeving zoveel mogelijk te vergroenen. Daarom dienen we de GroenLinks motie Groene Toekomst Voor Iedereen mede in. Extra groen voor de mensen en extra bloemen voor de bijen.

We maken ons als fractie, net als de rest van de raad, al langer zorgen om de wachtlijst bij Veilig Thuis. Die is het afgelopen jaar gekrompen ten opzichte van 2020, maar alsnog onacceptabel lang. Daarom dienen we de PvdA motie over de preventie van huiselijk geweld en het mogelijk vaker inzetten van huisverboden mede in.

De sociale samenhang in met name de wijkvernieuwingswijken staat onder druk door ondermijnende criminaliteit. Daarom dienen we de PvdA motie om middelen van het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid deels in te zetten voor jongeren- en opbouwwerkers mede in.

Landelijk zien we dat de acceptatie van lesbiennes, homo’s, biseksuelen, transgender, queer, aseksuele, en intersex personen onder druk staat. Daarom zijn we erg benieuwd naar de reactie van het college op de D66 motie hierover, om de Groningse stand van acceptatie en veiligheid te onderzoeken en met de benchmark van het SCP te vergelijken.

Wat ook onder druk staat is mijn spreektijd, staat hier, maar ik had wat meer interrupties verwacht dan het geval is. De andere moties die we mede indienen vinden we vanzelfsprekend ook een goed idee, zoals het behoud van de middelen van de collectieve zorgverzekering voor de doelgroep, het onderzoeken van de woonwensen van jongeren, en het besparen van gas in ons maatschappelijk vastgoed.

Tot slot nog een vraag aan het college, als er echt geen vragen meer zijn: er liggen inmiddels alweer meer dan duizend coronapatiënten in het ziekenhuis. Hoe bereiden de verschillende domeinen zich voor op een mogelijke nieuwe golf en vrijheidsbeperkende maatregelen in het najaar? Daarbij laat ik het voor mijn eerste termijn, dank voorzitter.