Schrif­te­lijke vragen betref­fende de sinds kort verplichte e-screening voor wapen­be­zitters

Indiendatum: okt. 2019
Antwoorddatum: 20 nov. 2019

Geachte heer, mevrouw,

Hierbij doen wij u onze beantwoording toekomen van de vragen ex art. 38 RvO van mevrouw K. de Wrede en de heer T. van Zoelen van de fractie van de Partij voor de Dieren over de sinds kort verplichte e-screening voor wapenbezitters. De vragen treft u als bijlage aan.

De Tweede Kamer heeft in 2017 besloten dat er een gedragstest ingevoerd zou moeten worden, als reactie op de schietpartij in Alphen aan den Rijn, waarbij (……) zes willekeurige mensen doodschoot in een winkelcentrum. (……) had psychische problemen, maar wel een wapenvergunning, die hij volgens de Onderzoeksraad voor de Veiligheid nooit had moeten krijgen. Naar aanleiding hiervan is de e-screener ontwikkeld, een psychologische test waar iedereen die nu een wapen in huis heeft (en dus verlof op het verbod op verboden wapenbezit) aan mee moet doen en die ertoe kan leiden dat een vergunning wordt ingetrokken. 1

Om te mogen jagen moeten jagers een cursus volgen en een eigen jachtgebied hebben. Om met dodelijke wapens rond te mogen lopen en deze te gebruiken om dieren te doden of te verwonden, was tot nu toe géén psychologische test noodzakelijk. Daar leek nu verandering in te komen. Het ministerie van Justitie en Veiligheid benadrukt dat de e-screener uitvoerig is getest en dat de vragen zijn gebaseerd op "wetenschappelijk onderzoek en de expertise van psychologen". Volgens het ministerie is de e-screener ontwikkeld door het Trimbos Instituut, TNO en Ipsos.

De eerste groep die gescreend zou worden, bestaat uit vergunninghouders

ouder dan 60 jaar of jonger dan 25. Reeds 25 mensen bleken tot nu toe niet

door de test heen te komen. Naar aanleiding hiervan adviseert de Koninklijke

Nederlandse Jagersvereniging aan alle jagers die worden opgeroepen, niet

naar de test te gaan en te wachten op nieuwe regelgeving. Op hun site wordt

gesteld dat jachtaktehouders voorlopig niet door de politie worden

opgeroepen en dat ze daar mondeling bevestiging van hebben gekregen. 2

Graag stellen we u hierover de volgende vragen.

1. Wat is uw mening over het feit dat er tot nu toe voor mensen die over

dodelijke wapens beschikken, zoals jagers, geen psychologische test

vereist was, terwijl bijvoorbeeld mensen die in de beveiliging werken,

iedere drie jaar gescreend worden?

De voorschriften waaraan een wapenvergunninghouder moet voldoen

zijn vastgelegd in landelijke regelgeving gebaseerd op de Wet wapens

en munitie (WWM). De afwegingen die ten grondslag liggen aan deze

regelgeving worden gemaakt door de Rijksoverheid. De gemeente

heeft daarin geen rol. Wij kunnen ons voorstellen dat u deze vragen

heeft, maar op basis van bovenstaande nemen wij hier geen expliciet

standpunt over in.

2. Volgens de kaartjes die in onderstaande link zijn te vinden, bevonden

zich in de voormalige gemeentes Ten Boer, Haren en Groningen in

2018 bij elkaar opgeteld 550 schietsportwapens en 440 jachtwapens.3

Bent u op de hoogte van deze cijfers?

Ja.

3. Sinds de gebeurtenissen in Alphen aan de Rijn schijnt de politie

minder makkelijk te zijn met het verstrekken van wapenvergunningen

en ook huisbezoeken af te leggen. Gebeurt dat laatste ook in onze

gemeente? Wordt er wel eens een vergunning geweigerd of

ingetrokken? Kunt u aangeven hoeveel vergunningen er in de

afgelopen drie jaar zijn verleend en ingetrokken? In hoeverre staat

legaal en illegaal wapenbezit op de agenda van de politie?

Ja, huis- en (wapen)kluiscontroles gebeuren ook in de gemeente

Groningen. Iedere vergunninghouder komt daarbij periodiek aan de

beurt. Ja, de afgelopen jaren (2016 – 2019) zijn er 51 nieuwe jachtakten

uitgegeven; er zijn 530 bestaande vergunningen verlengd; er is 1

jachtakte geweigerd. Er zijn geen verloven (tot het voorhanden

hebben van wapens) geweigerd; er is één verlof ingetrokken; er zijn

339 nieuwe verloven uitgegeven; er 837 verloven verlengd; er is één

voornemen tot intrekking van een verlof. Deze cijfers zijn afkomstig

uit het politiesysteem. Team Korpscheftaken (KCT) is een afdeling van de politie die

speciaal is opgericht voor onder andere de vergunningverlening en de

handhaving en toezicht op legaal wapenbezit. Illegaal wapenbezit

komt daar ook bij voor, maar de scope van de politie zit op

vergunningverlening en toezicht en handhaving op die vergunningen.

Illegaal wapenbezit wordt breder en binnen verschillende afdelingen

binnen de politie aangepakt, omdat het vaak samen gaat met andere

vormen van criminaliteit.

4. Sinds 1 oktober zijn al 25 mensen niet door de test gekomen. De test

lijkt nu echter van de baan te zijn, althans, voor mensen die nu al een

jachtakte hebben. Het is niet ondenkbaar dat er nog vele

vergunningen zouden worden ingetrokken. Dat realiseert de

Jagersvereniging zich blijkbaar ook, vandaar hun verwoede pogingen

de test tegen te houden, met onder andere een kort geding tegen

minister Grappenhaus. Hoe oordeelt u over het feit dat er in onze

gemeente 990 wapendragers zijn, waarvan een deel wellicht niet door

zo’n psychologische test komt?

Bij brief van 29 oktober 2019 aan de Tweede Kamer (met kenmerk

2732612, zie bijlage) heeft de Minister van Justitie en Veiligheid

besloten dat aanpassing nodig is. Dit betekent dat bestaande verloven

de komende twee jaar nog beoordeeld worden op basis van een

nieuwe (uitgebreidere) versie van het zogenaamde WM-32 formulier.

Het komende jaar blijft de e-screener als verplicht instrument

aangewezen voor nieuwe aanvragers van wapenverloven en

jachtaktes. De Minister treedt met de betrokken partijen in overleg op welke wijze

omgegaan moet worden met de huidige wapenverlofhouders die een

negatief eindoordeel hebben gekregen op de e-screener. De Minister

zal dit van geval tot geval bekijken. Wij wachten deze ontwikkelingen

af.

5. Bent u bereid uw steun uit te spreken voor het beleid van de heer

Grappenhaus en aan te dringen op het verplicht afnemen van deze test

voor iedereen die een wapen bezit of wil gaan bezitten, in het belang

van de openbare orde en veiligheid?

De WWM heeft ten doel de openbare orde en veiligheid te

waarborgen door het illegale bezit van wapens en munitie te bestrijden

en legaal bezit zoveel mogelijk te beheersen. Het is echter de Minister

van Justitie en Veiligheid die is belast met de uitvoering van de

WWM. De burgemeester speelt hierin geen rol.

6. Hoe oordeelt u over het feit dat de Koninklijke Nederlandse

Jagersvereniging haar leden adviseert om geen gehoor te geven aan

de oproep van de overheid?

De Minister geeft in eerder genoemde brief aan dat de KNSA en de

KNJV kritisch zijn in hun reacties en die hem ertoe hebben besloten

tot een bijstelling van de uitvoeringspraktijk. De Minister neemt dit

serieus en gaat opnieuw met deze partijen in gesprek. Wij wachten de

uitkomst van deze gesprekken en de daarop volgende ontwikkelingen

af.