Schrif­te­lijke vragen betref­fende de slacht­offers van hengelen


Indiendatum: 27 mei 2021

Schriftelijke vragen ex. artikel 38 RvO betreffende de slachtoffers van hengelen

Groningen, 27 mei 2021

Geacht college,

Op 18 mei jl is aan de Verlengde Hereweg in Stad een verzwakte brandgans aangetroffen waarvan de poten volledig verwikkeld waren in visdraad. Het betreft een specifiek soort draad die hengelaars gebruiken. Het is niet de eerste vogel die de Dierenambulance op deze wijze aantreft, zoals de foto’s getuigen. Het gebeurt steeds vaker. Soms overleven de dieren het, na een verblijf in een wildopvang.

Sinds het uitbreken van de Coronacrisis is de druk van mensen op de natuur flink gegroeid. Ook de hobby “hengelen” is helaas enorm in populariteit toegenomen. Dit is ook te zien aan het stijgende aantal mensen dat vorig jaar een VISpas heeft aangevraagd. Sportvisserij Nederland meldt dat dit aantal in 2020 met maar liefst 18% is gestegen ten opzichte van 2019[1] . Ook Sportvisserij Groningen Drenthe (SGD) heeft een explosieve groei doorgemaakt van maar liefst 48.000 naar 59.000 leden. Met een groei van 22% is dit zelfs nog hoger dan het landelijke gemiddelde [2].

Voor de mens betekent dit steeds meer drukte en achtergelaten rommel op de visoevers [3]. Deze rommel is voor mensen vervelend, maar voor veel dieren zoals vogels levensbedreigend. De gevolgen voor vogels zijn met bovenstaande figuren duidelijk in beeld gebracht. Hierbij moet aangetekend dat deze dieren het geluk hadden door de dierenambulance te zijn opgehaald, soms met medewerking van de brandweer. Vermoedelijk is dit maar het puntje van de ijsberg.

Ook de vissen zelf lijden natuurlijk door ernstige verwondingen aan de bek of interne organen. Soms tot de dood er toe leidt [4]. Ondertussen vragen verenigingen om meer plekken voor de hengelsport door creatie van open plekken langs kanalen en vijvers. Dit, terwijl niet alleen dieren het slachtoffer zijn van de hengelsport, maar ook het milieu.


Hierover stellen wij u graag de volgende vragen

  1. Bent u het met de Partij voor de Dieren eens dat het onacceptabel is dat de sportvisserij niet alleen slachtoffers onder vissen maakt, maar ook onder allerlei andere dieren die in de natuur leven? Zo ja, wat gaat u daaraan doen? Zo nee, waarom niet?
  2. Was dit probleem bij u bekend? Heeft u cijfers over aantallen dieren, waarmee bedoeld wordt niet- vissen, die het slachtoffer zijn van de hengelsport in de gemeente Groningen?
  3. Heeft u in beeld hoe groot de toename van het aantal hengelaars is in de gemeente Groningen? Heeft u hier cijfers van?
  4. Kent uw het onderzoek van Deltares, in opdracht van Rijkswaterstaat, waaruit blijkt dat er jaarlijks 54.000 kilo aan het voor mens, dier en milieu giftige metaal lood, kwijtraakt in de Nederlandse zoet wateroppervlakten[1]?
  5. Het streven van de Greendeal sportvisserij loodvrij is om het loodgebruik in 2021 met 30% te reduceren en de hengelsport in 2027 volledig loodvrij te maken[2]. Is er bekend hoe de voortgang hierin is in de gemeente Groningen?
  6. Welke rol speelt SGD in deze voortgang (tijdens de Coronacrisis)?
  7. Bent u met ons van mening dat de toename van hengelaars risico’s met zich meebrengt voor de waterkwaliteit, het dierenwelzijn en het gebruik van lood doordat een grote groep nieuwe en wellicht onervaren mensen gaat hengelen binnen de gemeente Groningen? Zo nee waarom niet?
  8. Heeft u reeds maatregelen genomen om deze risico’s te voorkomen? Zo ja, welke?
  9. SGD geeft aan dat er steeds meer rommel wordt achtergelaten op visoevers. Herkent u dit probleem?
  10. Erkent u dat vissen wezens met gevoel zijn die pijn en stress kunnen voelen?
  11. Bent u van mening dat de zorgplicht ten opzichte van hulpbehoevende in het wild levende dieren ook voor vissen geldt?
  12. Hoe staat u tegenover het creëren van extra visplekken binnen de gemeente Groningen door het aanleggen van open plekken langs kanalen en vijvers? Bent u hierover benaderd door SGD?
  13. Op hoeveel wateren/ oevers in uw eigendom heeft u hengelen verboden of bent u, na bovenstaande, van plan om dat te gaan doen?
  14. Bent u bereid om, voor zover nog niet gebeurd, bij verpachting van uw wateren als voorwaarde op te nemen dat het gebruik van water als viswater is verboden?
  15. In hoeverre bent u bereid het uitzetten van vissen tegen te gaan?

Met vriendelijke groet,

Kirsten de Wrede

Partij voor de Dieren


[1] http://www.emissieregistratie.nl/erpubliek/documenten/Water/Factsheets/Nederlands/Gebruik%20van%20lood%20door%20de%20sportvisserij%20Zoet%20en%20Zout.pdf

[2] https://www.greendeals.nl/green-deals/sportvisserij-loodvrij


[1] https://www.sportvisserijneder...

[2] https://www.dvhn.nl/groningen/Nachtvissers-blijf-thuis-26737556.html

[3] https://www.dvhn.nl/groningen/Steeds-meer-troep-op-visoevers-26349408.html

[4] https://www.vissenbescherming.nl/hengelsport/

Indiendatum: 27 mei 2021
Antwoorddatum: 16 jun. 2021

Hierbij ontvangt u ons antwoord op de schriftelijke vragen ex art. 38 RvO van

mevrouw K. de Wrede van de Partij voor de Dieren over de slachtoffers van hengelen.

De brief van de vragensteller treft u als bijlage aan.

De vragen worden gesteld naar aanleiding van de toegenomen populariteit van de

hobby ‘hengelen’, met als gevolg de vraag naar meer visplekken en een toename van

zwerfvuil en in visdraad verstrikte dierlijke slachtoffers.


1. Bent u het met de Partij voor de Dieren eens dat het onacceptabel is dat de

sportvisserij niet alleen slachtoffers onder vissen maakt, maar ook onder

allerlei andere dieren die in de natuur leven? Zo ja, wat gaat u daaraan doen?

Zo nee, waarom niet?


Inherent aan het sportvissen is dat er enig zwerfvuil ontstaat waardoor er ook

slachtoffers onder andere diersoorten te lijden hebben. Wij gaan ervan uit dat

met het toestaan van de sportvisserij (Visserijwet) deze negatieve bijeffecten

zijn meegewogen. Dit neemt niet weg dat zwerfvuil te allen tijd onwenselijk is.

Sportvisserij Groningen Drenthe (SGD) heeft op dit moment activiteiten en

campagnes gericht op het vergroten van bewustwording van sportvissers op dit

thema. Wij hebben SGD nogmaals verzocht dit serieus op te pakken.


2. Was dit probleem bij u bekend? Heeft u cijfers over aantallen dieren, waarmee

bedoeld wordt niet- vissen, die het slachtoffer zijn van de hengelsport in de

gemeente Groningen?

Ja, wij weten dat wilde dieren last kunnen hebben van zwerfvuil zoals visdraad. Cijfers van de gemeente Groningen hebben wij niet. Faunavisie
meldt dat in hun werkgebied (exclusief gemeente Groningen) het aantal
slachtoffers door visdraad de laatste jaren is afgenomen.

3. Heeft u in beeld hoe groot de toename van het aantal hengelaars is in de
gemeente Groningen? Heeft u hier cijfers van?

Deze gegevens zijn opgevraagd bij NOC*NSF. Het aantal leden was in 2017,
2018, 2019 en 2020 respectievelijk 6312, 6297, 6230 en 7280. Na een
aanvankelijke daling is het aantal in 2020 aanzienlijk toegenomen. Dit is mede
het gevolg van het samengaan van de gemeentes Groningen, Ten Boer en
Haren.

4. Kent uw het onderzoek van Deltares, in opdracht van Rijkswaterstaat, waaruit
blijkt dat er jaarlijks 54.000 kilo aan het voor mens, dier en milieu giftige
metaal lood, kwijtraakt in de Nederlandse zoet wateroppervlakten?

Ja, wij zijn bekend met dit onderzoek. Uit de monitoring van voortgang van het
Green Deal onderzoek is overigens gebleken dat het Deltares-onderzoek
(2013) waarschijnlijk een zeer substantiële overschatting van het loodverlies
laat zien. Het monitoringsonderzoek van de Wageningen Universiteit komt uit
op 7 ton, mogelijk iets van een onderschatting van het loodverlies. Voor
uitgebreide informatie verwijzen we naar de site van Sportvisserij Nederland.

5. Het streven van de Greendeal sportvisserij loodvrij is om het loodgebruik in
2021 met 30% te reduceren en de hengelsport in 2027 volledig loodvrij te
maken. Is er bekend hoe de voortgang hierin is in de gemeente Groningen?

Nee, ons zijn geen getallen bekend over de voortgang in de gemeente
Groningen. SGD geeft aan dat resultaten tot op heden laten zien dat
sportvissers minder met lood zijn gaan vissen en dat steeds meer alternatieven
verkrijgbaar zijn. In oktober 2021 vindt de landelijke evaluatie plaats van het
behalen van de doelstelling van 30% reductie.

6. Welke rol speelt SGD in deze voortgang (tijdens de Coronacrisis)?

SGD doet momenteel, in samenwerking met het waterschap, op 2 locaties in
Drenthe proeven om vijvers loodvrij te maken. Er mag alleen zonder lood
gevist worden. Het is de bedoeling dit later uit te breiden, ook naar een locatie
in de gemeente Groningen. Daarnaast komt er een uitgebreide campagne van
SGD om loodvrij vissen te stimuleren met hierbij een inruilactie van lood voor
loodvrije alternatieven op 7 locaties. Er zijn loodvrije wedstrijden, vislessen
voor kinderen, er is aandacht voor het onderwerp via de media (VIS blad VIS
tv en social media) en het wordt onder de aandacht gebracht bij
hengelsportverenigingen en winkeliers.

7. Bent u met ons van mening dat de toename van hengelaars risico’s met zich
meebrengt voor de waterkwaliteit, het dierenwelzijn en het gebruik van lood
doordat een grote groep nieuwe en wellicht onervaren mensen gaat hengelen binnen de gemeente Groningen? Zo nee waarom niet?

Inherent aan een toename van het aantal vissers is een toename van de
(negatieve) bijeffecten van hengelen. Het is wel zo dat hengelaars zelf belang
hebben bij een goede waterkwaliteit en juist ook een signalerende functie
vervullen daarin. Het gebruik van lood wordt uitgefaseerd, daarvan is geen
toename te verwachten. Er zijn voor beginnende vissers informatiecampagnes
online beschikbaar. Als de coronamaatregelen het toelaten kunnen ook weer
fysieke lessen verzorgd worden.

8. Heeft u reeds maatregelen genomen om deze risico’s te voorkomen? Zo ja,
welke?

Nee, wij hebben zelf geen maatregelen getroffen om deze risico’s te
voorkomen. Zie verder vraag 7.

9. SGD geeft aan dat er steeds meer rommel wordt achtergelaten op visoevers.
Herkent u dit probleem?

Nee, wij herkennen dit niet. Wellicht dat meldingen hierover bij andere
organisaties terecht komen.

10. Erkent u dat vissen wezens met gevoel zijn die pijn en stress kunnen voelen?

Hoewel nog niet onomstotelijk bewezen, zijn er de laatste jaren wel steeds
meer aanwijzingen dat vissen pijn en stress kunnen ervaren. Indien het
landelijk beleid naar aanleiding van deze nieuwe inzichten wijzigt, zullen wij
daar vanzelfsprekend op lokaal niveau invulling aan geven.

11. Bent u van mening dat de zorgplicht ten opzichte van hulpbehoevende in het
wild levende dieren ook voor vissen geldt?

Ja, zoals in de Wet dieren artikel 4.2. lid 6 omschreven, wordt een ieder geacht
om een hulpbehoevend dier de nodige zorg te verlenen. Hieronder vallen ook
vissen.

12. Hoe staat u tegenover het creëren van extra visplekken binnen de gemeente
Groningen door het aanleggen van open plekken langs kanalen en vijvers?
Bent u hierover benaderd door SGD?

Wij zijn niet benaderd met het verzoek extra visplekken te creëren. Een
eventueel verzoek en de (on)wenselijkheid van een dergelijke plek beoordelen
wij op het moment dat het binnenkomt.

13. Op hoeveel wateren/ oevers in uw eigendom heeft u hengelen verboden of bent
u, na bovenstaande, van plan om dat te gaan doen?
Binnen de gemeente Groningen is in overleg met SGD het vissen verboden in
en om begraafplaatsen, de plantsoenvijvers, de vijvers in het Stadspark (met
uitzondering de vijver in het noordelijke uitbreiding), en het
Universiteitsterrein Zernike.
Bent u bereid om, voor zover nog niet gebeurd, bij verpachting van uw wateren
als voorwaarde op te nemen dat het gebruik van water als viswater is verboden?

De gemeente verpacht geen wateren en kan een degelijk verbod dan ook niet
opnemen. Op een aantal locaties is door ons het vissen verboden, zie vraag 13.

14. In hoeverre bent u bereid het uitzetten van vissen tegen te gaan?

Wij staan het uitzetten van vis toe. Het betreft overigens vrijwel altijd karpers
die enkel projectmatig uitgezet worden in vijvers en grote scheepvaartkanalen.
Het uitzetten gebeurt door SGD altijd in overleg met de gemeente en het
waterschap. Natuurgebieden worden hierbij gemeden.

Interessant voor jou

Schriftelijke vragen over jachtverbod vanwege vogelgriep

Lees verder

Schriftelijke vragen over zandwegen in Haren

Lees verder

Help mee aan een beter Groningen!

    Word actief Doneer