Schrif­te­lijke vragen over jacht­verbod vanwege vogel­griep


Indiendatum: 22 apr. 2021

Geacht college,

De vogelgriep heeft opnieuw huisgehouden aan de Waddenzee. Het dagblad maakt melding van enkele tientallen dode brandganzen, die door boswachter Jaap Kloosterhuis gevonden zouden zijn.[1] Ook een jaar geleden heerste de vogelgriep en sindsdien zijn op veel getroffen pluimveehouderijen alle vogels onmiddellijk gedood. Sinds 23 oktober heerst de ophokplicht, ook voor hobbydieren en kinderboerderijen.

Vogelgriep is net als Corona een zoönose, een ziekte dus die van dier op mens overspringt. De ziekte is dus voor mens en dier gevaarlijk.

Graag stellen wij u hierover de volgende vragen.

  1. Is er een draaiboek binnen de veiligheidsregio Groningen dat klaarligt en weet iedereen wat hij moet doen, bijvoorbeeld waar besmette vogels heen moeten? En zo ja, wordt dit draaiboek nu uitgevoerd?
  2. Besmette dieren worden onderzocht door de WUR.[2] Wie dragen de kosten van dit onderzoek en welke gemeenten binnen de Veiligheidsregio Groningen geven opdracht daartoe?
  3. Bent u het met de Partij voor de Dieren eens dat het belangrijk is onderzoek naar deze uitbraak van vogelgriep te doen en dat de VRG hierin een belangrijke verantwoordelijkheid heeft?
  4. Houdt de VRG op dit moment bij waar dode vogels liggen en neemt de veiligheidsregio initiatief om de oorzaken te achterhalen?
  5. Op welke wijze houdt de VGR actief de vinger aan de pols bij getroffen gemeentes en hoe verloopt de communicatie in deze?
  6. Welke gemeenten binnen de VRG voeren op dit moment onderzoek naar de vogelgriep uitbraak uit en wie betalen de kosten daarvan?
  7. Op de website van de Friese veiligheidsregio wordt voorlichting aan burgers gegeven[3]. Bent u het met ons eens dat de VRG ook voorlichting dient te geven?
  8. Bent u het met ons eens dat inwoners actief geïnformeerd moeten worden over de risico’s van deze kwestie? Bijvoorbeeld wat te doen bij ziekteverschijnselen?[4] Op welke wijze bent u van plan daar op regionaal niveau invulling aan te gaan geven?
  9. Welke maatregelen zijn getroffen om verdere verspreiding van het virus te voorkomen zeker nu mensen er vanwege Corona meer (richting natuurgebieden) op uittrekken?
  10. Kunt u uiteenzetten welke maatregelen bijvoorbeeld zijn genomen naar aanleiding van het aantreffen van vogelgriep op een bedrijf in Lutjegast? Het jachtverbod geldt onder andere op watervogels en op andere dieren waarbij de jacht een verstorende invloed zou kunnen hebben op watervogels in een cirkel van tien kilometer rondom gebieden waar een “beschermings- en toezicht gebied van kracht is.” [5]
  11. Bent u het met ons eens dat jacht en beheer bijdragen aan verspreiding van de vogelgriep, door het opjagen van dieren en de bewegingen van de jagers? En dat steeds een jachtverbod van slechts tien kilometer rondom een getroffen pluimveegebied onvoldoende is om de verspreiding als gevolg van jacht en beheer terug te dringen? Bent u daarom bereid om bij het rijk aan te dringen op een algemeen verbod op jacht en beheer?
  12. Veiligheidsregio Fryslân riep in 2016 jagers op niet het veld in te gaan vanwege vogelgriep.[6] Bent u het met ons eens dat de VRG tenminste eenzelfde oproep moet doen? Bent u bereid binnen de VRG hierop aan te dringen?
  13. Virologen waarschuwen dat vogelgriep veel dodelijker kan zijn dan de pandemie die we nu hebben, als vogelgriep in pluimveehouderijen muteert en vervolgens besmettelijk kan zijn van mens op mens, wat nu nog niet het geval is. Bent u het met de Partij voor de Dieren eens dat pluimveehouderijen ook hierdoor een gevaar zijn voor de volksgezondheid en dat de pluimveehouderij hierom heel snel moet worden afgebouwd? Zo ja, op welke wijze spant u zich hiervoor in? Zo nee, waarom levert u deze inspanning niet?
  14. Welke rol ziet u voor zichzelf als VRG weggelegd in het kader van het voorkomen van pandemieën?

Met vriendelijke groet,

Terence van Zoelen

Kirsten de Wrede

Partij voor de Dieren


[1] https://www.dvhn.nl/groningen/...

[2] https://www.wur.nl/nl/Onderzoe...

[3] https://www.veiligheidsregiofr...

[4] https://www.rivm.nl/veelgestel...

[5] https://www.rijksoverheid.nl/o...

[6] https://www.omropfryslan.nl/ni...

Indiendatum: 22 apr. 2021
Antwoorddatum: 26 mei 2021

Geachte heer, mevrouw,

Hierbij doen wij u onze beantwoording toekomen van de vragen ex art. 38

RvO van de heer T. van Zoelen en mevrouw K de Wrede van de fractie van

de Partij voor de Dieren over de Uitbraak Vogelgriep.

1. Is er een draaiboek binnen de veiligheidsregio Groningen dat

klaarligt en weet iedereen wat hij moet doen, bijvoorbeeld waar

besmette vogels heen moeten? En zo ja, wordt dit draaiboek nu

uitgevoerd?

Bij vogelgriep is de eerstverantwoordelijke voor de bestrijding de

Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA). De Veiligheidsregio

Groningen (VRG) heeft algemene draaiboeken voor de effecten van

infectieziekten. De VRG volgt de ontwikkelingen ten aanzien van

vogelgriep. In de ambtelijke overleggen van de VRG vindt afstemming

plaats met relevante partners, zoals NVWA en GGD, over vogelgriep. Op

de website van de VRG staat informatie en zijn handelingsperspectieven

voor inwoners beschreven. https://veiligheidsregiogronin...

2. Besmette dieren worden onderzocht door de WUR.1 Wie dragen de

kosten van dit onderzoek en welke gemeenten binnen de

Veiligheidsregio Groningen geven opdracht daartoe?

De opdrachtgevers van een onderzoek dragen de kosten van dit
onderzoek; dit is de overheid ( LNV en NVWA ). De VRG en de
gemeenten dragen geen kosten.
3. Bent u het met de Partij voor de Dieren eens dat het belangrijk is
onderzoek naar deze uitbraak van vogelgriep te doen en dat de
VRG hierin een belangrijke verantwoordelijkheid heeft?
Wij vinden dit eveneens erg belangrijk. Het college constateert echter dat
die taak in eerste instantie ligt bij NVWA en RIVM; de VRG heeft slechts
een afgeleide taak.

4. Houdt de VRG op dit moment bij waar dode vogels liggen en
neemt de veiligheidsregio initiatief om de oorzaken te
achterhalen?

Nee, de registratie van dode wilde vogels waarvan is vastgesteld dat zij
besmet waren met vogelgriep vindt plaats door de NVWA
5. Op welke wijze houdt de VRG actief de vinger aan de pols bij
getroffen gemeentes en hoe verloopt de communicatie in deze?

Dit is in beginsel aan het ministerie van LNV en de NVWA. Zij
verzorgen ook de communicatie over dit onderwerp. De voorbereiding en
communicatie hierover vanuit de VRG is beschreven bij de
beantwoording van vraag 1.

6. Welke gemeenten binnen de VRG voeren op dit moment onderzoek
naar de vogelgriep uitbraak uit en wie betalen de kosten daarvan?
Zie antwoord 2

7. Op de website van de Friese veiligheidsregio wordt voorlichting
aan burgers gegeven. Bent u het met ons eens dat de VRG ook
voorlichting dient te geven?

De Veiligheidsregio Groningen doet dit al. Zij volgt daarin de
communicatielijn van het NVWA, het RIVM en het Ministerie van LNV.

8. Bent u het met ons eens dat inwoners actief geïnformeerd moeten
worden over de risico’s van deze kwestie? Bijvoorbeeld wat te doen bij ziekteverschijnselen?3 Op welke wijze bent u van plan
daar op regionaal niveau invulling aan te gaan geven?

Ja. Ons inziens hebben de verantwoordelijke organisaties dit goed
georganiseerd via hun websites. De VRG geeft hier op regionaal niveau
ook invulling aan. Daarnaast informeren de terrein beherende organisaties
bezoekers van natuurgebieden over mogelijke risico's. Wij zien op dit
moment geen aanvullende rol voor onszelf weggelegd om actief te
communiceren over de risico's van vogelgriep

9. Welke maatregelen zijn getroffen om verdere verspreiding van het
virus te voorkomen zeker nu mensen er vanwege Corona meer
(richting natuurgebieden) op uittrekken?

In beginsel zorgen de verantwoordelijke overheidsorganisaties LNV,
RIVM en NVWA voor de maatregelen en de bekendmaking van deze
maatregelingen via hun reguliere kanalen. Via de website van de VRG
wordt daar ook aandacht aan besteed. (Zie ook bijlage I en de bijgevoegde
links van de VRG en rijksoverheid)

10. Kunt u uiteenzetten welke maatregelen bijvoorbeeld zijn genomen
naar aanleiding van het aantreffen van vogelgriep op een bedrijf
in Lutjegast?

Het betreft hier maatregelen die specifiek door de rijksoverheid, in dit
geval het RIVM, zijn opgesteld.

11. Bent u het met ons eens dat jacht en beheer bijdragen aan
verspreiding van de vogelgriep, door het opjagen van dieren en de
bewegingen van de jagers? En dat steeds een jachtverbod van
slechts tien kilometer rondom een getroffen pluimveegebied
onvoldoende is om de verspreiding als gevolg van jacht en beheer
terug te dringen? Bent u daarom bereid om bij het rijk aan te
dringen op een algemeen verbod op jacht en beheer?

De verantwoordelijkheid en deskundigheid in het nemen van maatregelen
ter bestrijding van de vogelgriep ligt bij de NVWA en het RIVM. De
gekozen maatregelen komen tot stand met betrokkenheid van experts van
deze organisaties. Wij zien op dit moment geen aanleiding om aan die
deskundigheid te twijfelen.

12. Veiligheidsregio Fryslân riep in 2016 jagers op niet het veld in te
gaan vanwege vogelgriep.4
Bent u het met ons eens dat de VRG
tenminste eenzelfde oproep moet doen? Bent u bereid binnen de
VRG hierop aan te dringen?

De Veiligheidsregio’s in het noorden werken op dit onderwerp zoveel
mogelijk samen. Als richtlijn wordt de communicatie van de RIVM en
NVWA gevolgd. Als het naar het oordeel van het RIVM of de NVWA
noodzakelijk is om dit advies te geven, zullen we daar uitvoering aan
geven.

13. Virologen waarschuwen dat vogelgriep veel dodelijker kan zijn
dan de pandemie die we nu hebben, als vogelgriep in
pluimveehouderijen muteert en vervolgens besmettelijk kan zijn
van mens op mens, wat nu nog niet het geval is. Bent u het met de
Partij voor de Dieren eens dat pluimveehouderijen ook hierdoor
een gevaar zijn voor de volksgezondheid en dat de
pluimveehouderij hierom heel snel moet worden afgebouwd? Zo
ja, op welke wijze spant u zich hiervoor in? Zo nee, waarom levert
u deze inspanning niet?

De vogelgriep die momenteel circuleert veroorzaakt veel ziekte onder
dieren, maar niet onder mensen die contact hebben met de dieren. Om te
voorkomen dat het dierlijk virus samen met menselijk griepvirus een
nieuw gemuteerd virustype vormt, worden maatregelen getroffen op een
besmet bedrijf:
- De kans op overdracht van dier naar mens wordt zo klein mogelijk
gemaakt d.m.v. beschermende maatregelen (hygiëne, kleding et
cetera)
- Mensen die contact hebben met de dieren op een besmet bedrijf
zijn/worden tegen griep gevaccineerd en ontvangen antivirale
medicatie waardoor de kans op het ontstaan van humane influenza
bij deze mensen klein is en daardoor het vogelgriepvirus niet “kan
mengen” met het menselijke griepvirus zodat de kans op mutaties
naar een nieuw virustype geminimaliseerd wordt.
GGD Groningen werkt conform RIVM-richtlijnen en draaiboeken
in nauwe samenwerking met de NVWA tijdens een uitbraak van
vogelgriep op een bedrijf.

14. Welke rol ziet u voor zichzelf als VRG weggelegd in het kader van
het voorkomen van pandemieën?

De Veiligheidsregio Groningen is verantwoordelijk voor het inventariseren
van risico’s van branden, rampen en crises en stelt hiervoor een risicoprofiel
vast. VRG vult deze wettelijke taak ook uit als het gaat om het risico van
pandemieën, zoals nu ook gebeurt bij de coronapandemie.

Met vriendelijke groet,
burgemeester en wethouders van Groningen,