Schrif­te­lijke vragen over bezwaar­pro­cedure vergunning vossen­jacht


Indiendatum: mrt. 2020

Geacht college,

26 februari jl. was op EenVandaag te zien hoe het Groninger Landschap aankondigde vossen in onze gemeente dood te schieten. [1] Dit in het kader van “weidevogelbescherming”. Alhoewel voor de vos een vrijstelling geldt, hetgeen kortweg inhoudt dat het dier altijd mag worden doodgeschoten, heeft de provincie Groningen zeer recentelijk, op grond van de Wet natuurbescherming, aan de Faunabeheereenheid Groningen ontheffing verleend voor het doden van vossen met behulp van lichtbakken, ten behoeve van de bescherming van weidevogels in de weidevogelkerngebieden.[2] Dit betekent dat de dieren ook ’s nachts mogen worden dood geschoten.

Via de ambtelijke weg hebben wij begrepen dat er in november al 19 vossen waren dood geschoten in 2019 in onze gemeente, waarvan 4 op gronden die in eigendom waren van de gemeente. Nu is dat niet echt nieuws: in 2018 zijn er in de provincie Groningen 749 vossen dood geschoten, in 2017 856. Dit zijn de officiële slachtoffers van de Wildbeheereenheden in onze provincie, het werkelijke aantal kan nog hoger zijn.

In het vrij recent in de Provinciale Staten aangenomen Faunabeheerplan lezen we dat vrijstelling kan worden verleend ter voorkoming van in het lopende of daaropvolgende jaar dreigende schade. [3] De vos betreft zo’n “vrijgestelde soort”. Het zogenaamde “predatiebeheer” heeft een extra hoge vlucht genomen met het in 2018 gesloten weidevogelconvenant.[4] In één van de bijlagen van het Faunabeheerplan zien we dat ook onze gemeente verschillende weidevogelgebieden telt: Kardinge, Wolddijk – Koningslaagte, Paddepoel, Reitdiep- Noord, en rondom het Aduarderdiep.

De afname van de weidevogels is niet het gevolg van predatie, maar vooral van verandering in agrarisch gebruik van het land, zoals raaigras, diepontwatering, mestinjectie en het gebruik van talloze giffen zoals pesticiden. [5] [6] [7] (Ook worden in het buitenland ontzettend veel vogels door jagers doodgeschoten, alhoewel de jacht op de grutto in Frankrijk op dit moment even aan banden is gelegd. [8]) Voor zowel boeren als jagers zijn er echter (financiële) voordelen verbonden aan het beschuldigen van vossen, kraaien, marters en reigers als hoofdoorzaak van de afname van weidevogels. [9] [10]

In de pachtcontracten die de gemeente Groningen met jagers heeft, is daadwerkelijk opgenomen dat plezierjacht op gronden in eigendom van de gemeente Groningen verboden is. De Partij voor de Dieren is daar erg blij om en wil dit college (nogmaals) prijzen vanwege het duidelijke standpunt over de plezierjacht. Helaas is er nog veel werk aan de winkel om het doodschieten van dieren in onze gemeente uit te bannen. In het kader van beheer mag immers geschoten worden op bijvoorbeeld hazen, konijnen, ganzen en vossen. We willen u graag enkele vragen stellen over het doodschieten van de vos in onze gemeente.

  1. Laten we, om te beginnen, uitgaan van het feit dat het doodschieten van vossen gebeurt om de populatie te verkleinen en de vermeende schade die door vossen zou worden veroorzaakt, te verkleinen. Er zijn vier vossen gedood op grond die eigendom is van de gemeente Groningen, dan wel Bureau Meerstad. Het gaat hier niet om weidevogelgebieden. Op grond van welke, te verwachten schade, zijn deze vossen doodgeschoten?
  2. Er zijn verschillende wildbeheereenheden actief in onze gemeente. Kunt u uiteen zetten welke dat zijn en in welke gebieden zij dieren doden? Heeft u contact met hen gezocht in verband met het verbod op de plezierjacht op grond die eigendom is van de gemeente Groningen?
  3. In de beantwoording van onze technische vragen over het doden van vossen in onze gemeente, lijkt u te suggereren dat u geen jacht op vossen meer zal dulden op gronden die in uw eigendom zijn, ook niet op de gronden van Meerstad, zodra die eigendom worden van de gemeente Groningen. Bedoelt u hiermee dat er op gronden in eigendom van de gemeente Groningen, niet alleen geen plezierjacht meer plaats zal vinden, maar ook geen “beheer”? En zult u dit opnemen in de pachtcontracten?
  4. In hoeverre vindt u het acceptabel dat in de gemeente Groningen binnenkort wederom vossen worden gedood vanwege de weidevogels? Bent u bereid het doodschieten van vossen in de gemeente te ontmoedigen in bijvoorbeeld uw contacten met LTO Noord en het Groninger Landschap? Zo ja, kunt u ons hierover informeren? Zo nee, waarom niet?
  5. De recente ontheffing maakt het mogelijk ook ’s nachts met behulp van lichtbakken op vossen te schieten, van 15 januari tot en met 30 juni en is van nu tot in december 2024 geldig. Jacht brengt in een dichtbevolkt land als Nederland altijd risico’s met zich mee.[11] In 2012 is een 71-jarige man in Drenthe doodgeschoten bij de nachtelijke jacht op vossen met lichtbakken.[12] Hoe schat u de gevolgen voor de veiligheid van onze burgers in, nu er ook ’s nachts met geweren geschoten mag worden in grote delen van de gemeente? (zie voor waar deze ontheffing geldig is de kaartjes achterin de ontheffing [13]) Bent u het met de Partij voor de Dieren eens dat de orde en veiligheid voor onze burgers hiermee in het geding is? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke stappen gaat u zetten om dit aan banden te leggen?
  6. Bent u het met de Partij voor de Dieren eens dat het niet alleen voor mensen en (overige) dieren gevaarlijk is om ’s nachts te lopen schieten, maar dat het ook ten koste gaat van de rust in het buitengebied?
  7. De provincie erkent in de ontheffing dat het (’s nachts) schieten tijdens het broedseizoen tot verstoring van vogels kan leiden, maar stelt dat het bestrijden van de vos daar tegenop weegt. Hoe wenselijk acht u de verstoring van het broedseizoen?
  8. De jaarronde jacht op vossen heeft als gevolg dat ook zwangere en zogende moervossen worden dood geschoten en dat welpen alleen achterblijven. Om leed te voorkomen (!) moeten jagers, volgens de eerder genoemde ontheffing die ’s nachts schieten mogelijk maakt, indien mogelijk op zoek naar de welpen en ze doodschieten. Bent u het met de Partij voor de Dieren eens dat deze walgelijke en barbaarse misstanden niet thuishoren in een zich beschaafd noemend land en al helemaal niet in een gemeente die zichzelf diervriendelijk noemt? Welke conclusies verbindt u hieraan?
  9. Sommige partijen stellen dat er sprake is van een muizenplaag in de gemeente Groningen. De Partij voor de Dieren zou liever spreken van een succesvolle soort. Hoe dan ook, het lijkt daarom merkwaardig de vos te willen bejagen terwijl deze bekend staat als een grote muizeneter. Hoe oordeelt u over de – ogenschijnlijke – spanning tussen de jacht op vossen enerzijds en de vermeende overlast van muizen anderzijds?
  10. In vraag 1 namen we als uitgangspunt dat de jacht op vossen plaats heeft om de populatie kleiner te maken. In werkelijkheid is dat niet zo. Het is algemeen bekend dat de intensieve jacht op vossen wordt gecompenseerd door grotere worpen van de moervos. Vossen zijn zeer territoriale dieren: op een bepaald moment wordt de populatie in een gebied niet groter, ook al is er voldoende voedsel. Mede hierom is de jacht op vossen in Luxemburg al jaren verboden, omdat onderzoek heeft uitgewezen dat de populatie niet groter wordt als er niet op de dieren gejaagd wordt.[14] De vossenjacht is ook in Schotland (2002), Engeland en Wales (2005) officieel verboden en hier is het aantal vossen gedaald, in tegenstelling tot de verwachtingen van de pro-jachtlobby.[15] Bent u het met de Partij voor de Dieren eens dat de jacht op vossen geen enkel (redelijk) doel dient en zou moeten worden afgeschaft? Zo ja, welke conclusies trekt u hieruit? Zo nee, waarom niet?
  11. Het doodschieten van vossen leidt niet tot minder vossen, maar wel tot onaanvaardbaar dierenleed in uw gemeente en bovendien tot een aantasting van de openbare orde en veiligheid. Dit maakt u een belanghebbende en betekent dat u bezwaar kunt aantekenen tegen dit besluit. Bent u hiertoe bereid? En zo nee, waarom niet?
  12. Het Corona virus is ontstaan in de interactie tussen mensen en dieren, zoals alle zoönosen en past in het rijtje van SARS, Mexicaanse griep, Ebola en HIV. [16] In China zijn naar aanleiding van de Corona uitbraak de zogenaamde “wet markets” verboden, markten waar grote hoeveelheden wilde dieren worden verhandeld en ter plekke geslacht. [17] Ook de intensieve veehouderij is een bron van zoönosen. [18] De ziekte van Lyme, die eveneens steeds meer voorkomt en wordt overgebracht door besmette teken, is een zoönose. [19] Twee jaar geleden is wetenschappelijk onderzoek verschenen waarin wordt gesteld dat een hogere dichtheid van vossen het risico op Lyme voor mensen verkleint. [20] Hoe het ook zei, bent u het met de Partij voor de Dieren eens dat (ook) het fenomeen “zoönosen” ons dwingt om kritisch te reflecteren op onze omgang met dieren?

[1] https://eenvandaag.avrotros.nl/item/dankzij-het-zendertje-van-vos-aone-kan-de-grutto-beter-worden-beschermd/

[2] https://www.provinciegroningen.nl/fileadmin/user_upload/Documenten/Bekendmakingen/Wet_Natuurbescherming/Besluit_wet_natuurbescherming_Stichting_Faunabeheereenheid_Groningen.pdf

[3] https://groningen.faunabeheereenheid.com/wp-content/uploads/sites/2/2019/12/FBP-Groningen-2019-2024.pdf (blz. 40)

[4] https://www.groningerlandschap.nl/assets/uploads/2018/05/BuroNIV_ActieplanWeidevogelsGroningen_WEB.pdf

[5] https://www.boerderij.nl/Home/Achtergrond/2019/3/RUG-minder-wormen-voor-weidevogels-door-drijfmest-401985E/

[6] https://www.omropfryslan.nl/nieuws/942572-hongersnood-onder-gruttokuikens-fryslan-door-tekort-aan-insecten

[7] https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=25932

[8] https://www.friesevogelwachten.nl/assets/media/doc/3-41-bfvw-nr6-petitie-spread.pdf

[9] https://www.nieuweoogst.nl/nieuws/2020/02/24/rvo-nl-keert-712-miljoen-euro-uit-voor-natuurbeheer

[10] Het “predatorbeheer” versterkt de band tussen jager en boer en draagt eraan bij dat de meeste jagers hun benodigde 40 ha aan jachtterrein wel krijgen. Het wild dat ze schieten kan verkocht worden om op te zetten, of wordt, zoals bij vogels en reeën, verkocht aan restaurants. Het jachtterrein van de jager dient voorts om te “oogsten uit de natuur”.

[11] https://www.faunabescherming.nl/2017/09/20/jacht-maakt-meer-kapot-dan-lief-is/

[12] https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/werkstraf-geeist-voor-jachtongeluk-drenthe~b0835688/

[13] https://www.provinciegroningen.nl/fileadmin/user_upload/Documenten/Bekendmakingen/Wet_Natuurbescherming/Besluit_wet_natuurbescherming_Stichting_Faunabeheereenheid_Groningen.pdf

[14] https://wilderness-society.org/success-for-fox-hunting-ban-in-luxembourg/

[15] https://www.animalstoday.nl/vossenjacht-werkt-averechts/

[16] https://www.nemokennislink.nl/publicaties/dieren-als-doorgeefluik/

[17] https://www.businessinsider.nl/wuhan-coronavirus-chinese-wet-market-photos-2020-1/

[18] https://www.rivm.nl/is-er-link-tussen-veehouderij-en-voorkomen-van-zoonosen-bij-mensen-in-nederland

[19] https://www.rivm.nl/rivm/kennis-en-kunde/expertisevelden/zoonosen

[20] https://www.tekenbeetziekten.nl/wp-content/uploads/2019/04/Hofmeester-2017-Vossen-en-Lyme.pdf

Indiendatum: mrt. 2020
Antwoorddatum: 16 apr. 2020

Geachte heer, mevrouw,

Hierbij ontvangt u ons antwoord op vraag 11 van de schriftelijke vragen ex art. 38 RvO van mevrouw K. de Wrede van de Partij voor de Dieren over het doodschieten van vossen in onze gemeente. Met de indiener is afgestemd dat de overige vragen minder urgent zijn en in mei worden beantwoord. Het is, gezien de huidige situatie, akkoord om meer tijd dan gebruikelijk te nemen voor de beantwoording.

De brief van de vragensteller treft u als bijlage aan.

Op grond van de Wet natuurbescherming is aan de Faunabeheereenheid Groningen ontheffing verleend voor het ’s nachts doden van vossen met behulp van lichtbakken, voor de bescherming van weidevogels in de weidevogelkerngebieden. Tot en met 18 april 2020 is het mogelijk tegen dit besluit een bezwaarschrift in te dienen.

De Partij voor de Dieren stelt hierover de volgende vraag:

11. Het doodschieten van vossen leidt niet tot minder vossen, maar wel tot onaanvaardbaar dierenleed in uw gemeente en bovendien tot een aantasting van de openbare orde en veiligheid. Dit maakt u een belanghebbende en betekent dat u bezwaar kunt aantekenen tegen dit besluit. Bent u hiertoe bereid? En zo nee, waarom niet?

Het gericht schieten op vossen in de nachtelijke uren tast de openbare orde en veiligheid in zijn algemeenheid niet aan en wij zien ons in die zin niet als belanghebbende. Bovendien gaan wij ervan uit dat dat het aspect veiligheid door de provincie is meegewogen bij het besluit de ontheffing te verlenen.

Wij tekenen geen bezwaar aan tegen het besluit.

Vervolgantwoord op alle vragen:

Geachte heer, mevrouw,

Hierbij ontvangt u ons antwoord op de schriftelijke vragen ex art. 38 RvO van mevrouw K. de Wrede van de Partij voor de Dieren over het doodschieten van vossen in onze gemeente. In de collegebrief van 15 april 2020 is vraag 11 van deze schriftelijke vragen al beantwoord. In de voorliggende brief worden de overige vragen behandeld. De brief van de vragensteller treft u als bijlage aan.
Wij hebben daarom de volgende vragen aan het college:

1. Laten we, om te beginnen, uitgaan van het feit dat het doodschieten van vossen gebeurt om de populatie te verkleinen en de vermeende schade die door vossen zou worden veroorzaakt, te verkleinen. Er zijn vier vossen gedood op grond die eigendom is van de gemeente Groningen, dan wel Bureau Meerstad. Het gaat hier niet om weidevogelgebieden. Op grond van welke, te verwachten schade, zijn deze vossen doodgeschoten?

Vossen mogen alleen doodgeschoten worden in het kader van schadebestrijding. Dit betreft vrijwel altijd schade aan grondbroeders; 3 van de 4 vossen zijn geschoten in een bufferzone rondom een weidevogelkerngebied.

2. Er zijn verschillende wildbeheereenheden actief in onze gemeente. Kunt u uiteen zetten welke dat zijn en in welke gebieden zij dieren doden? Heeft u contact met hen gezocht in verband met het verbod op de plezierjacht op grond die eigendom is van de gemeente Groningen?

Binnen de gemeente zijn de volgende Wildbeheereenheden actief: Westerkwartier, Hunsingo, Oude Veenkoloniën, Duurswold, en Groningen. Wij treden niet direct in contact met de WBE’s over het verbod van jacht op
onze gronden. Een jager heeft toestemming nodig van een grondgebruiker om in een gebied te mogen jagen. Op gronden in ons eigendom verlenen wij (of een van onze pachters) geen toestemming voor jacht. Wij hebben dit verbod op het toestaan van jacht in onze pachtovereenkomsten opgenomen.

3. In de beantwoording van onze technische vragen over het doden van vossen in onze gemeente, lijkt u te suggereren dat u geen jacht op vossen meer zal dulden op gronden die in uw eigendom zijn, ook niet op de gronden van Meerstad, zodra die eigendom worden van de gemeente Groningen. Bedoelt u hiermee dat er op gronden in eigendom van de gemeente Groningen, niet alleen geen plezierjacht meer plaats zal vinden, maar ook geen “beheer”? En zult u dit opnemen in de pachtcontracten?

Op onze gronden staan we geen (plezier)jacht toe; wij staan het doden van
vossen in het kader van beheer wel toe.

4. In hoeverre vindt u het acceptabel dat in de gemeente Groningen binnenkort wederom vossen worden gedood vanwege de weidevogels? Bent u bereid het doodschieten van vossen in de gemeente te ontmoedigen in bijvoorbeeld uw contacten met LTO Noord en het Groninger Landschap? Zo ja, kunt u ons hierover informeren? Zo nee, waarom niet?

De vos is aangewezen als landelijk schadeveroorzakende soort en staat op de
landelijke vrijstellingslijst. Op basis van een faunabeheerplan mogen vossen
gedood worden in het kader van schadebestrijding. Wij gaan ervan uit dat de
afweging het faunabeheerplan goed te keuren door de provincie zorgvuldig is
gedaan en nemen geen contact op met derden hieromtrent.

5. De recente ontheffing maakt het mogelijk ook ’s nachts met behulp van
lichtbakken op vossen te schieten, van 15 januari tot en met 30 juni en is van
nu tot in december 2024 geldig. Jacht brengt in een dichtbevolkt land als
Nederland altijd risico’s met zich mee. In 2012 is een 71-jarige man in
Drenthe doodgeschoten bij de nachtelijke jacht op vossen met lichtbakken. Hoe schat u de gevolgen voor de veiligheid van onze burgers in, nu er ook ’s nachts met geweren geschoten mag worden in grote delen van de gemeente? (zie voorwaar deze ontheffing geldig is de kaartjes achterin de ontheffing) Bent u het met de Partij voor de Dieren eens dat de orde en veiligheid voor onze burgers
hiermee in het geding is? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke stappen gaat u
zetten om dit aan banden te leggen?

Nee, wij zijn niet met u van mening dat op basis van één incident gesteld kan
worden dat de orde en veiligheid in het algemeen in het geding is.

6. Bent u het met de Partij voor de Dieren eens dat het niet alleen voor mensen en (overige) dieren gevaarlijk is om ’s nachts te lopen schieten, maar dat het ookten koste gaat van de rust in het buitengebied?

Het gericht schieten op vossen brengt naar onze mening niet direct de
veiligheid van mens en dier in gevaar. Hoewel het geluid van een schot zeker
enige onrust geeft, is dit telkens van korte duur en niet van wezenlijke invloed
op de algehele rust in het buitengebied.

7. De provincie erkent in de ontheffing dat het (’s nachts) schieten tijdens het
broedseizoen tot verstoring van vogels kan leiden, maar stelt dat het bestrijden van de vos daar tegenop weegt. Hoe wenselijk acht u de verstoring van het broedseizoen?

Wij gaan ervan uit dat de provincie een zorgvuldige afweging heeft gemaakt
bij het afgeven van de ontheffing en sluiten ons hierbij aan.

8. De jaarronde jacht op vossen heeft als gevolg dat ook zwangere en zogende
moervossen worden dood geschoten en dat welpen alleen achterblijven. Om
leed te voorkomen (!) moeten jagers, volgens de eerder genoemde ontheffing
die ’s nachts schieten mogelijk maakt, indien mogelijk op zoek naar de welpen
en ze doodschieten. Bent u het met de Partij voor de Dieren eens dat deze
walgelijke en barbaarse misstanden niet thuishoren in een zich beschaafd
noemend land en al helemaal niet in een gemeente die zichzelf diervriendelijk
noemt? Welke conclusies verbindt u hieraan?

Het voorkomen van een langzame dood van de welpen als gevolg van het niet
terugkeren van de moervos is naar onze mening beter dan de welpen aan hun
lot over te laten.

9. Sommige partijen stellen dat er sprake is van een muizenplaag in de gemeente Groningen. De Partij voor de Dieren zou liever spreken van een succesvolle soort. Hoe dan ook, het lijkt daarom merkwaardig de vos te willen bejagen terwijl deze bekend staat als een grote muizeneter. Hoe oordeelt u over de - ogenschijnlijke – spanning tussen de jacht op vossen enerzijds en de
vermeende overlast van muizen anderzijds?

In een succesvol muizenjaar profiteren naast de vos ook marterachtigen,
ooievaars, meeuwen, reigers, uilen en roofvogels van het groter
voedselaanbod. Het toestaan van beheer op vossen heeft daarmee geen
allesbepalende impact op de omvang van de muizenpopulatie.

10. In vraag 1 namen we als uitgangspunt dat de jacht op vossen plaats heeft om de populatie kleiner te maken. In werkelijkheid is dat niet zo. Het is algemeen bekend dat de intensieve jacht op vossen wordt gecompenseerd door grotere worpen van de moervos. Vossen zijn zeer territoriale dieren: op een bepaald moment wordt de populatie in een gebied niet groter, ook al is er voldoende voedsel. Mede hierom is de jacht op vossen in Luxemburg al jaren verboden, omdat onderzoek heeft uitgewezen dat de populatie niet groter wordt als er niet op de dieren gejaagd wordt. De vossenjacht is ook in Schotland (2002),Engeland en Wales (2005) officieel verboden en hier is het aantal vossen gedaald, in tegenstelling tot de verwachtingen van de pro-jachtlobby. Bent u het met de Partij voor de Dieren eens dat de jacht op vossen geen enkel (redelijk) doel dient en zou moeten worden afgeschaft? Zo ja, welke conclusies trekt u hieruit? Zo nee, waarom niet?

Het bepalen of vossen al dan niet gedood morgen worden is niet een van onze bevoegdheden. Wij laten deze afweging aan het Rijk en de Provincie en sluiten ons aan bij het landelijke en provinciale beleid.

11. Het doodschieten van vossen leidt niet tot minder vossen, maar wel tot
onaanvaardbaar dierenleed in uw gemeente en bovendien tot een aantasting
van de openbare orde en veiligheid. Dit maakt u een belanghebbende en
betekent dat u bezwaar kunt aantekenen tegen dit besluit. Bent u hiertoe
bereid? En zo nee, waarom niet?

Deze vraag is reeds beantwoord in de collegebrief d.d. 15-04-2020.

12. Het Corona virus is ontstaan in de interactie tussen mensen en dieren, zoals alle zoönosen en past in het rijtje van SARS, Mexicaanse griep, Ebola en HIV. In China zijn naar aanleiding van de Corona uitbraak de zogenaamde “wet
markets” verboden, markten waar grote hoeveelheden wilde dieren worden
verhandeld en ter plekke geslacht. Ook de intensieve veehouderij is een bron
van zoönosen. De ziekte van Lyme, die eveneens steeds meer voorkomt en
wordt overgebracht door besmette teken, is een zoönose. Twee jaar geleden is
wetenschappelijk onderzoek verschenen waarin wordt gesteld dat een hogere
dichtheid van vossen het risico op Lyme voor mensen verkleint. Hoe het ook
zei, bent u het met de Partij voor de Dieren eens dat (ook) het fenomeen
“zoönosen” ons dwingt om kritisch te reflecteren op onze omgang met dieren?

Zoönosen zijn ziekten die serieus genomen moeten worden. Het RIVM is hier
alert op en heeft een zoönosestructuur opgezet om snel te kunnen ingrijpen en uitbraken onder controle te kunnen houden. Wij volgen in deze de richtlijnen zoals die door het RIVM worden uitgevaardigd.

Interessant voor jou

Schriftelijke vragen betreffende de ontheffing voor het doden van dieren op Groningen Airport Eelde

Lees verder

Schriftelijke vragen betreffende de explosie in de Wibenaheerd

Lees verder

Help mee aan een beter Groningen!

    Word actief Doneer