Schriftelijke vragen over koele vluchtplaatsen tijdens hittegolven
-
- Vragen
- Schriftelijke vragen over koele vluchtplaatsen tijdens hittegolven
Indiendatum: 22 jul. 2022
Geacht college,
De veelbesproken hitte van de afgelopen dagen heeft ook Groningen niet onberoerd
gelaten. Door klimaatverandering zullen dergelijke weersextremen steeds vaker
voorkomen.
Hittegolven zijn niet alleen onplezierig, ze kunnen voor sommige mensen ook
dodelijk zijn. Elk jaar opnieuw sterven er mensen aan de gevolgen van hitte.
In antwoord op eerdere schriftelijke vragen van het CDA (30-05-2022) gaat het college vooral
in op klimaatadaptatie en het informeren en stimuleren van maatregelen die particulieren,
bedrijven en instellingen kunnen nemen om hittestress in gebouwen te beperken. Ook werkt
de gemeente via het Lokaal Hitteplan met zorg- en welzijnsorganisaties aan het beperken
van gezondheidsschade bij kwetsbare groepen als gevolg van hitte. Deze stappen, die vooral
onderdeel zijn van een communicatieplan, kunnen bijdragen aan de voorbereiding op een
hittegolf.
Duurzame nieuwbouw, klimaatadapatie, communicatieplannen en beïnvloeden van
bewonersgedrag kunnen echter maar tot op zekere hoogte bijdragen aan het voorkomen
van fysiek ongemak tijdens hittegolven. Groene buitenlocaties met (zwem)water zijn voor
veel mensen toegankelijk en sommige groepen kunnen terecht in geklimatiseerde
binnenruimtes, maar voor andere inwoners zijn deze niet passend, lastig te bereiken of niet
opengesteld (denk bijvoorbeeld aan de Universiteitsbibliotheek). De Partij voor de Dieren,
GroenLinks en het CDA stellen daarom graag enkele vragen over de beschikbaarheid van
koele openbare binnenruimtes tijdens hittegolven.
1. De Internationale Federatie van Rode Kruis- en Rode Halve Maanverenigingen heeft
in een gids voor hittegolven in steden een aantal bruikbare tips opgenomen om
‘afkoelcentra’ in te richten.
Dit kunnen geklimatiseerde openbare gebouwen (of
gebouwen die van nature of door hun bouwwijze al koeler zijn) zijn waar mensen
terecht kunnen die zelf niet over airconditioning of andere vormen van
hittebeperking beschikken. Zijn er op dit moment dergelijke openbare locaties (‘koele
vluchtplaatsen’) waar inwoners in Groningen terecht kunnen wanneer het in hun
eigen woning te warm wordt?
2. Is het college bereid om te inventariseren of er behoefte is aan dergelijke koele
binnenlocaties, die voor inwoners en hun huisdier openbaar en gemakkelijk te
bereiken zijn (ruimtelijke spreiding over de stadswijken en dorpen, gratis
toegankelijk, comfortabel en mogelijkheid om te werken/studeren dan wel te
ontspannen op de heetste momenten)? Ook in het kader van duurzaamheid heeft dit
de voorkeur omdat openbare locaties de noodzaak tot het individueel koelen van
woningen (aanschaf airconditioning, hoger energieverbruik en voor een beperkt
aantal mensen) verminderen.
3. Mocht er behoefte zijn aan dergelijke koele vluchtplaatsen, is het college dan bereid
om te werken aan een plan om dit bij toekomstige hittegolven te realiseren en
daarvoor de samenwerking te zoeken met buurtcentra, gezondheidsorganisaties,
maatschappelijke- en culturele instellingen en met de eigen gemeentelijke locaties
verspreid over de stad en dorpen?
Met vriendelijke groet,
Bart Hekkema (Partij voor de Dieren)
Elte Hillekens (GroenLinks)
Etkin Armut (CDA)
1
https://nos.nl/artikel/2437361...
2
Indiendatum:
22 jul. 2022
Antwoorddatum: 14 sep. 2022
1. Nee. Op dit moment heeft de gemeente Groningen nog geen strategie op openbare
‘koele vluchtplaatsen’. In het Lokaal Hitteplan zijn echter wel acties benoemd die
hierop voorsorteren. De prioriteit ligt bij kwetsbare groepen. Voor dak- en thuislozen
wordt met de aangesloten organisaties besproken om de opvanglocaties ook overdag
open te houden als koele plek. Ook een onderzoek naar meer (openbare) was- en
douchevoorzieningen tijdens hittegolven zijn hier onderdeel van.
Naast deze acties zijn verschillende onderzoeken en uitwerkingen onderdeel van het
plan. Een onderzoek naar koele openbare binnenruimtes is hiervan één.
2. Ja. In het Lokaal Hitteplan staat dit onderzoek aangekondigd. De adviezen uit de gids
van De Internationale Federatie van Rode Kruis- en Rode Halve Maanverenigingen
nemen wij uiteraard mee in ons onderzoek. In het kader van het Lokaal Hitteplan is
door betrokken zorg- en welzijnsorganisaties reeds aangegeven dat koele
binnenlocaties een toegevoegde waarde kunnen hebben in het tegengaan van de
negatieve gezondheidseffecten van hitte. Dit is echter wel gericht op de bestaande
opvanglocaties zodat deze doelgroep wel in beeld blijft bij de professional. Inzicht in
de behoefte bij het brede publiek bestaat op dit moment nog niet. Deze behoeftepeiling
grijpen wij ook aan om onze bewoners nader te informeren over het veranderende
klimaat. De verwachting is dat het klimaat in toenemende mate verandert. Hete en
droge zomers gaan meer dan voorheen vaker voorkomen. Dit toekomstperspectief is
nog niet algemeen bekend. De behoefte van vandaag kan daarmee anders zijn dan de
behoefte over een aantal jaar. In het najaar starten we in eerste instantie met een eerste
inventarisatie bij het Lokaal Hitteplan betrokken organisaties waarna we deze
behoeftepeiling ook voor een breder publiek doen.
Naast de behoefte bij onze inwoners zal het onderzoek zich moeten richten op de
beschikbaarheid en geschiktheid van (binnen)locaties. We richten ons daarbij in eerste
instantie op de gemeentelijke eigendommen. Dit betreft geen homogene groep panden.
Er zitten veel verschillen in gebruik, typologie, bouwjaar, verhuurstatus, beschikbare
ruimte in het pand en uiteraard de geschiktheid in relatie tot de binnentemperatuur.
Locaties moeten hiernaast ook over voldoende voorzieningen beschikken zoals
sanitair en eventueel werkplekken of ruimte voor andere zaken die bijdragen aan
ontspanning en verkoeling. Een eerste te identificeren groep zijn onze bestaande
openbare publieksruimtes. Deze hebben uiteraard al een belangrijke functie. Dit mag
niet verstoord worden door het toevoegen van een tijdelijk programma en daarmee een
extra invulling van de (beschikbare) ruimte. Vastgoed dat de gemeente verhuurt of
vastgoed in eigendom van een derde kan uiteraard niet zonder overleg met huurder of
eigenaar ingezet worden.
Een goede ruimtelijke spreiding of verdeling is in eerste instantie afhankelijk van
gebieden waar de behoefte het grootste is. Vanuit het perspectief van
klimaatverandering hebben wij in onder andere ons Groenplan Vitamine G en de
Uitvoeringsagenda Klimaatbestendig Groningen verschillende aandachtsgebieden
geïdentificeerd. Hierbij is gekeken naar de gevoelstemperatuuranalyses in relatie tot
een groot aandeel senioren in deze gebieden. Voorbeelden hiervan zijn Vinkhuizen en
Hoogkerk Noord. Ook dorpskernen zoals Haren en Ten Boer zijn aandachtsgebieden.
In ons onderzoek willen we ons dan ook in eerste instantie op deze wijken en dorpen
richten. Ten slotte kunnen we op basis van de behoefte en beschikbare ruimte ook
beschouwen wat de toegevoegde waarde van deze oplossing is ten aanzien van
duurzaamheid in relatie tot de individuele aanschaf van airconditioning en daarbij
horende energieverbruik.
3. In het kader van ons Lokaal Hitteplan werken we in toenemende mate nauwer samen
met verschillende zorg- en welzijnsorganisaties. Ook de GGD en onze WIJ-teams zijn
hierbij betrokken. Ook corporaties willen we in de nabije toekomst beter laten
aansluiten.
Naast de mogelijkheden in onze gemeentelijke openbare publieksruimten kijken wij in
he onderzoek ook naar mogelijkheden in panden die wij verhuren en zoeken we naar
mogelijkheden in panden in eigendom van derden. In de wijken en dorpen zijn
panden met een reeds bestaande functie voor de wijk (denk aan wijkcentra,
sporthallen, vensterscholen) mogelijk logische locaties voor het aanbieden van koele
binnenlocaties. Bij voldoende gebleken beschikbaarheid en geschiktheid zal altijd in
overleg met de betreffende bestaande gebruiker(s) gekeken worden naar de concrete
invulling van deze koele uitwijklocaties ten tijde van hitte.
Interessant voor jou
Mondelinge vragen over gevolgen vertraging Stationsgebied voor vergroening Rivierenbuurt
Lees verder
Mondelinge vragen: over optreden Rammstein in relatie tot ecologie en duurzaamheid.
Lees verder