Schriftelijke vragen over Kap- en Herplantingsbeleid

Vragen
Schriftelijke vragen over Kap- en Herplantingsbeleid

Vragen Antwoorden

Indiendatum: mrt. 2019

Geacht college,

Ook in de afgelopen weken bereiken ons geregeld berichten over bomenkap in Groningen. Zo is er gekapt in Helpman, langs de Radesingel en bij het Harmoniecomplex van de Rijksuniversiteit Groningen. De Partij voor de Dieren krijgt daarbij veel vragen van burgers naar het hoe en waarom, zoals vragen naar het groencompensatiebeleid. Uit berichtgeving en sociale media blijkt duidelijk dat er veel maatschappelijke onrust bestaat over de bomenkap van de afgelopen tijd. Ervan uitgaande dat het college tot doel heeft de burgerbetrokkenheid bij bomenbeleid te verbeteren, de Raad vorig jaar de motie ‘Transparantie kapbeleid’ heeft aangenomen en uitgaande van het feit dat dit college haar programma wil uitvoeren, stellen wij u graag de volgende vragen.

1. Het gebeurt vaker dan eens dat de gemeente aankondigt dat een aantal bomen gekapt moet worden, waarna burgers in protest komen en blijkt dat de reden die voor de kap is aangegeven, niet zo dringend is als eerst gepresenteerd. In sommige gevallen, zoals bij het Noorderplantsoen, kunnen bomen dan gespaard blijven.

Wat ligt volgens u ten grondslag aan deze gemakkelijke houding ten opzichte van het kappen van bomen? Denkt u dat u in de ambtelijke organisatie aan de slag moet om een omslag te bewerkstelligen richting het maken van beleid voor de openbare ruimte waarbij behoud van het bestaande groen het uitgangspunt is? Zo ja, op welke wijze gaat u dat doen en hoe en wanneer gaat u ons daarover informeren? Zo nee, waarom niet?

2. Is het college het met ons eens dat wanneer zij in het college akkoord stelt: “Het bestaande groen en de ecologische structuur worden versterkt”, dat dit in de praktijk onder andere betekent dat er aanzienlijk minder gekapt dient te worden?

3. Hoeveel kapvergunningen zijn er afgegeven sinds het aannemen van de motie ‘Transparant kapbeleid’ (aangenomen op 30 mei 2018) en om hoeveel bomen gaat het in totaal? Wat is uw oordeel hierover?

4. Kan het college aangeven of er naar aanleiding van al deze gevallen van kap compensatie in de vorm van herplanting heeft plaatsgevonden? Hoeveel bomen zijn er ter compensatie geplant? Is dit volgens u voldoende? Waar baseert u dat op?

5. Hoeveel geld is er sinds de invoering van het groencompensatiefonds in dit fonds gestort? Kan het college aangeven hoe vaak en op welke wijze middelen uit het groencompensatiefonds zijn aangewend?

In Haren is het in 2016 makkelijker geworden om een kapvergunning aan te vragen voor het verwijderen van bomen uit tuinen. In de voormalige gemeente Ten Boer hoeft slechts een kapvergunning te worden aangevraagd als het een monumentale boom betreft. [1]

6. Bent u het met de Partij voor de Dieren eens dat er zo spoedig mogelijk een harmonisatie van het kapbeleid moet plaatsvinden, waarbij de strengere kapregels in de voormalige gemeente Groningen uitgangspunt zijn? Bent u het met ons eens dat het harmoniseren van het kapbeleid prioritair is, gezien de grote waarde van bomen op het gebied van ecologie, klimaat en welzijn van mensen? Bent u het met ons eens dat een deregulering als in Haren niet in lijn is met het streven naar een groener Groningen? Ziet het college daarom waarde in het harmoniseren van de APVG richting een strikter kapvergunningenbeleid en herplantingsbeleid? Zo ja, wanneer kunnen wij een voorstel hiertoe tegemoet zien? Zo nee, waarom niet?

7. Hoe staat het met de ontwikkeling van de groentool zoals verzocht in de motie ‘Transparant kapbeleid’, waarmee inwoners eenvoudig kunnen inzien met welke reden gekapt wordt en waarom eventueel van het beheersplan en de bomenstructuur wordt afgeweken?

8. Op welke wijze wordt op de regels ten aanzien van het kapbeleid en de compensatieplicht gehandhaafd en is dit volgens u voldoende? Graag een uitgebreide toelichting.

Met vriendelijke groet,

Kirsten de Wrede

Partij voor de Dieren

[1] https://gemeente.groningen.nl/kapvergunning-aanvragen

Indiendatum: mrt. 2019
Antwoorddatum: 1 apr. 2019

1.

Ons beleid is er op gericht om zoveel mogelijk groen te behouden. Helaas is
dit niet altijd mogelijk omdat zowel stad als dorpen en ons bomenbestand
continue onderhevig zijn aan veranderingen. Ook hebben we tot onze grote
spijt steeds vaker te maken met zieke bomen. Wanneer bomen een gevaar
opleveren voor de omgeving ontkomen we er niet aan om de bomen te
kappen. Naast een ruimtelijke ontwikkeling, ernstige ziekte/aantasting of
gevaarzetting kunnen op grond van de ‘Beleidsregels APVG vellen van een
houtopstand’ bomen gekapt worden vanwege: overlast, rendementsverlies
van energie-opwekkers (onder bepaalde voorwaarden), een sloopmelding of
groot onderhoud. We toetsen en beoordelen iedere aanvraag voor het
verkrijgen van een omgevingsvergunning voor het kappen van bomen
zorgvuldig aan de ‘Beleidsregels APVG vellen van een houtopstand’.

Daarnaast hanteren wij een herplantplicht en moet, zodra herplant niet
mogelijk is, financiële compensatie plaatsvinden zodat elders groen
aangeplant kan worden. Wij herkennen ons niet in uw beeld dat wij
gemakkelijk bomen kappen.
We hebben veel ambities op het gebied van groen. Vooral bomen zijn van
onschatbare waarde. Daarom willen wij in het kader van de harmonisatie van
het kapbeleid nog eens kritisch naar de beleidsregels kijken. Het behoud van
groen is en blijft hierbij ons uitgangspunt.
Het project bij het Noorderplantsoen waar u naar verwijst betrof een groot
onderhoudsproject: vervanging van kabels voor elektriciteit, gasleidingen en
waterleidingen in de Oranje- en Hortusbuurt. Gezien de ernstige
wortelopdruk en de te verwachten achteruitgang van de bomen, als gevolg
van de ondergrondse werkzaamheden, leek het kappen van de bomen op basis
van onderzoek door de betrokken nutspartijen de enige optie.
Tijdens de informatiebijeenkomst op 31 januari 2018 hebben bewoners hun
zorgen geuit over het kappen van de bomen. Wij hebben daarom de regie
gepakt en de nutsbedrijven opdracht gegeven om te zoeken naar alternatieve
mogelijkheden zodat meer bomen gespaard konden blijven. Dit is gelukt.
Door op sommige plekken te kiezen voor een andere manier van aanleg,
kunnen de kabels en leidingen vervangen worden zonder dat daar bomen voor
gekapt hoeven te worden. De nutsbedrijven zijn bereid om hierin mee te
bewegen. We blijven met hen in gesprek hierover, zodat ook in toekomstige
projecten zoveel mogelijk groen gespaard kan blijven.
We hebben de bewoners van de Oranje- en Hortusbuurt geïnformeerd over de
nieuwe manier van aanleg. Daarbij hebben we aangegeven dat een aantal
bomen in minder goede conditie is en dat die bomen geen tientallen jaren
meer kunnen blijven staan. Wanneer deze bomen op termijn vervangen
moeten worden zullen wij de buurt hier nadrukkelijk bij betrekken. Bewoners
kunnen dan meebeslissen over de soorten bomen die terug geplant kunnen
worden.

2.
We zijn terughoudend met het kappen van bomen omdat bomen belangrijk
zijn voor de leefbaarheid en het aanzien van stad en dorpen. Bomen zijn als
leefgebied voor plant en dier van groot belang voor de biodiversiteit. Toch
kan in sommige gevallen het kappen van bomen juist leiden tot een
verbetering van de ecologische kwaliteit. Zo hebben wij in 2012 een
bomenonderhoudsplan laten opstellen voor de wilgen en populieren in de
wijk Lewenborg. Deze snelgroeiende, niet duurzame bomen werden sinds
hun aanplant in de jaren ’70 steeds minder vitaal en belemmerden door hun
omvang de groei van duurzame bomen en onderbeplanting. Door een groot
deel van de wilgen en populieren te kappen hebben we meer duurzame en
diverse boomsoorten kunnen terug planten. Ook hebben we door de kap een
diverse struiklaag en stinzenbeplanting kunnen realiseren en hebben we een
bloemenmengsel ingezaaid. Uit recent onderzoek is gebleken dat de
vleermuispopulatie in deze wijk is toegenomen. Dit bevestigt ons vermoeden
dat de ecologische kwaliteit is verbeterd.

3. We hebben sinds 30 mei 2018 259 vergunningen verleend voor het kappen
van 1.236 bomen. Al deze vergunningen zijn verleend op basis van de
‘Beleidsregels APVG vellen van een houtopstand’.

4. In beginsel leggen wij een herplantplicht van één op één op bij kapaanvragen.
We doen ons best om hieraan te voldoen, echter moet het wel mogelijk zijn
om een nieuwe boom op dezelfde plek te planten. Dit blijkt in de praktijk lang
niet altijd zo te zijn. Er is soms geen ruimte voor een boom om zich te kunnen
ontwikkelen of er staan soms te veel bomen bij elkaar waardoor ze elkaar
belemmeren in hun groei.
We hebben sinds 30 mei 2018 een herplantplicht opgelegd voor 924 bomen.
Dit verschil van 312 bomen kunnen we verklaren doordat we in verhouding
minder vaak herplant opleggen bij particuliere vergunningen. Het gaat dan
meestal om bomen die te groot zijn geworden ten opzichte van een tuin. Het
opleggen van een herplantplicht is dan niet zinvol. In de ’beleidsregels APVG
vellen van een houtopstand’ is opgenomen dat de herplantplicht niet geldt
voor een overlast veroorzakende boom op een klein perceel (kleiner dan 300
m²) waarbij een nieuwe boom in de toekomst weer voor overlast zorgt.
Andere redenen om geen herplantplicht op te leggen is wanneer de
kapaanvraag betrekking heeft op dunnen of op een ruimtelijke ontwikkeling.
Wanneer bij een ruimtelijke ontwikkeling geen geschikte ruimte is voor een
nieuwe boom binnen het projectgebied, moet een financiële compensatie in
het groencompensatiefonds worden gestort.
Een laatste reden om niet te herplanten is wanneer de aanplant volgens de
bomenstructuurvisie ‘Sterke Stammen’ ongewenst is. We vinden het
belangrijk om te investeren in een goede aanplant van bomen en streven
daarom naar kwaliteit boven kwantiteit. Kwaliteit betekent bomen die gezond
kunnen uitgroeien en oud kunnen worden. Ook streven we naar meer variatie
in boomsoorten. Meer diversiteit maakt het bomenbestand minder kwetsbaar
voor boomziekten en insectenplagen.

5. Sinds de inwerkingtreding van het groencompensatiefonds op 1 september
2017 is € 225.315,- in het fonds gestort. Het gaat om een financiële
compensatie voor de projecten:
1. Woonrups Kempkensberg
€ 8.712,50 gestort en toegezegd als te besteden aan groeninrichting
Helperpark.
2. Engelse Park (aan de Engelse Kamp)
€ 212.160,- gestort en toegezegd als te besteden aan groeninrichting
Helperpark.
3. Aa-kerkhof
€ 4.442,50 gestort. Het gaat om de herplantplicht voor het kappen van
105m2 houtopstand. Dit kan niet binnen het project worden gerealiseerd
en is daarom financieel gecompenseerd. Het geld is nog niet besteed.

6. Het harmoniseren van het kapbeleid heeft onze prioriteit. De regels in
Groningen, Haren en Ten Boer verschillen nu zodanig dat het van belang is
om dit beleid te harmoniseren en heldere keuzes te maken. Onze insteek is
niet het versoepelen van de nu geldende regels omtrent het kappen van bomen
in de voormalige gemeente Groningen. Wel willen we onderzoeken of het
wenselijk is om de kapvergunningregels in de voormalige gemeente Haren en
Ten Boer te handhaven of aan te scherpen in lijn met de ‘Beleidsregels APVG
vellen van een houtopstand’. Het is uiteindelijk aan uw raad om hier een
besluit over te nemen. De harmonisatie van de APV zullen wij in het vierde
kwartaal van 2019 aan u voorleggen. Ons streven is om de harmonisatie van
het kapbeleid hieraan te koppelen.

7. Op groningenklimaatbestendig.nl is een eerste aanzet voor een groenmonitor
opgenomen. Deze tool geeft inzicht in de (ruimtelijke) ontwikkeling van al
het groen binnen onze gemeente. Zowel op particulier als openbaar terrein.
We willen deze tool de komende tijd verder uitbouwen met voor inwoners
begrijpelijke en interessante informatie. We hebben gekeken of we informatie
over te kappen bomen kunnen opnemen in de groentool.
De groenmonitor heeft tot doel de totale omvang van het groenareaal binnen
onze gemeente te monitoren. Omdat informatie over te kappen bomen slechts
betrekking heeft op een klein deel van dit groenareaal, past dit niet zo goed
binnen deze tool. Dit neemt niet weg dat wij het belangrijk vinden om
transparant te zijn over ons kapbeleid. Enerzijds doen wij dit al door alle
kapvergunningen te publiceren op overheid.nl of via de app GroningenOmgevingsalert. Anderzijds onderzoeken we of we deze
informatievoorziening richting inwoners over kap verder kunnen verbeteren.
Wij pakken dit binnen de harmonisatie van het kapbeleid verder op.

8. In het Uitvoeringsprogramma Handhaving borgen wij het toezicht en
handhaven van de compensatieplicht. Dit betekent dat wij toezicht houden op
verleende kapvergunningen waarbij een compensatieplicht als voorwaarde is
opgenomen. Voldoet een vergunninghouder hier niet aan, dan handhaven wij
hierop. Dit betekent dat we de vergunninghouder aanschrijven om alsnog tot
herplant over te gaan. De termijn voor herplant kan dan worden verlengd. We
merken in de praktijk dat vergunninghouders vaak (alsnog) voldoen aan de
herplantplicht.