Woord­voering: Stads­havens: Groen­ont­wik­keling en Betonbos


29 maart 2023

Stadshavens

Ja dank voorzitter en dank aan de insprekers. Voor de kijkers thuis weer even de mededeling: nee, er is niets ergs gebeurd gelukkig, ik heb gewoon een ooglidontsteking. Ik voer vanavond trouwens het woord namens mijn fractiegenoot de heer Hekkema, die hier vandaag niet kon zijn.

Als Partij voor de Dieren zijn we overtuigd van het potentieel van Stadshavens, en denken we dat het mogelijk is om hier een mooie, groene nieuwe stadswijk van te maken. Maar daarvoor is er nog wel veel werk aan de winkel.

Allereerst het Betonbos. Samen met enkele andere partijen maken wij ons al jaren hard voor de inwoners van deze en andere vrijplaatsen in Groningen, omdat ze onmisbaar zijn voor onze stad en gemeente. Het is ontzettend jammer dat de bewoners van het Betonbos hier niet kunnen blijven, maar we zijn blij om te horen dat het college de handschoen oppakt en constructief meedenkt over een andere locatie om deze mooie woonvorm voort te zetten.

Maar naast mensen kent het Betonbos natuurlijk nog duizenden andere inwoners: de dieren. We hadden echt gehoopt dat het park hier gerealiseerd kon worden, en dat daarmee bijna het hele groene deel van het Betonbos gehandhaafd kon blijven. Dat dit niet gaat lukken is erg jammer. Voordat een soortgelijk stuk natuur zich vanuit nul tot op dit niveau heeft ontwikkeld zijn we decennia verder.

Overwegende dat het hele project Stadshavens vele jaren gaat duren, zal in de tussentijd de leefruimte van de dieren die daar momenteel wonen en foerageren ook gewaarborgd moeten worden. Hoe wil het college dit realiseren? En hoe realistisch is het dat de natuur van Betonbos gelijkwaardig, dan wel beter, gecompenseerd gaat worden in het plangebied?

Voor ons is natuurcompensatie sowieso een middel om pas als allerlaatste in te zetten. De focus moet liggen op behoud. En daarin verschilt de toon van de stukken nogal. In het document over het Betonbos heeft het college het over “kijken hoe het bestaande groen zoveel mogelijk behouden kan blijven”, in de algemene collegebrief is dit al afgezwakt naar “of bestaand groen in te passen in”. Voorzitter, het inpassen van bestaand groen is een politieke keuze. Natuurlijk begrijpen we als Partij voor de Dieren dat ondiep gewortelde bomen die op een betonplaat balanceren niet gehandhaafd kunnen blijven uit veiligheidsoverwegingen. Maar kan de wethouder dan toezeggen om zoveel mogelijk de nieuwe bebouwing op de locatie van de betonplaten te realiseren? Daarmee kan de helft van het Betonbos, namelijk de diep gewortelde bomen die niet op beton staan, zoveel mogelijk behouden blijven.

De MER waarnaar verwezen wordt is niet op alle vlakken actueel en geeft ook geen compleet beeld van alle dieren die er wonen. Zo viel ons op dat onderzoek naar vogels gedaan werd in februari, wat buiten het broedseizoen is. Gelukkig lezen we ook dat bij de concretere uitwerking van de deelplannen er concreter en uitgebreider ecologisch veldwerk verricht gaat worden.

Een vraag aan de wethouder: in de memo staat ook dat het nee-tenzij type voor aantasten van SES gebieden momenteel niet planologisch verankerd is. Hoe staat het college er tegenover om dit bijvoorbeeld in de omgevingsplannen van Groningen mee te nemen?

Het Havenpark heeft als primaire doel recreatie, wat op gespannen voet staat met dieren en natuur. Hoe wordt biodiversiteit gewaarborgd in deze wijk als het Betonbos verdwijnt en het Havenpark primair voor recreatie bestemd is? Hoe wordt het Havenpark verbonden met ander groen, zoals nu bij het Betonbos het geval is?

Tot slot: er wordt genoemd dat al binnenkort met de vernieuwing van de kade kan worden begonnen. Aangezien er straks van zuid naar noord eerst een reflecterend wateroppervlak is, dan een versteende kade, en dan hoogbouw, is bij een suboptimale inrichting van het gebied de kans op hittestress enorm groot. We gaan er vanuit dat het college niet bezuinigt op een echt groene inrichting van de kade, met voldoende onverhard oppervlak en kwalitatieve groeiplaatsen voor bomen die dan echt groot kunnen worden. Dat is beter voor zowel mens als dier.

Wethouder: Nader ecologisch onderzoek: voor iedere soort worden mitigerende maatregelen genomen: wat is er nodig om die soort te behouden. Uw vraag over het stevig geworteld bestaand groen van Betonbos behouden? Dat zou kunnen, maar lukt het om daar omheen te ontwerpen? Dat is een enorme opgave in de dichtheid van het plangebied. Dat moet zich verhouden tot waar de woningen, voorzieningen en wegen worden geprogrammeerd. Ik wil het wel proberen, maar ik kan het niet toezeggen.

Ik was ook verbaasd dat de SES niet planologisch is verankerd, we hebben in het college al uitgesproken dat we GES in de toekomst wel planologisch willen verankeren. Naar verwachting zal op de kade geen enorme hittestress optreden, juist door de verkoeling van het water, maar we gaan het inderdaad vergroenen.

Menselijke activiteiten in verhouding tot biodiversiteit in het Havenpark is echt een ontwerpopgave: kijk naar Stadspark en Noorderplantsoen, is niet onmogelijk maar echt een opgave.