Woord­voering voor­jaars­debat, 01-07-2020


1 juli 2020

Overtollig (Door Kirsten de Wrede)

Vijfduizend olifanten afschieten, dat is voor een trofeejager iets om mee te pronken. En dus was het voor journalist Eduardo Gonçalves niet moeilijk te achterhalen wie de grootste jagers zijn. Hij ontdekte ook dat deze jagers zich via machtige clubs hebben binnen gewerkt bij natuurorganisaties. De trofeejacht, die nog steeds groeit, is de hobby van de elite, onder wie vele internationale captains of industry. Niet zo gek, want het kost ongeveer 100000 om een leeuw te mogen schieten. Ze verenigen zich in clubs en geven elkaar prijzen, maar noemen zich tegenwoordig ook natuurbeschermer. Twaalf van de 500 trofeejagers die hij noemt, hebben ieder meer dan 130 leeuwen doodgeschoten, waarvan sommige ook nog eens meer dan duizend olifanten. Een record is bijvoorbeeld het in 75 minuten doodschieten van twintig olifanten. En het liefst geen vrouwelijke, of kleine dieren. Een zgn. echte man schiet de grootste neushoorn.

Ook in ons land worden jaarlijks miljoenen dieren dood- en aangeschoten en Nederlandse jagers gaan graag naar het buitenland op trofeejacht: naar Namibië voor buffels en luipaarden, naar Litouwen om beren en elanden dood te schieten.

In Nederland is de vos nog steeds de grootste kick om dood te schieten voor jagers. En dat gebeurt dan ook veel en graag. In onze eigen gemeente per jaar ongeveer 20. In het kader van weidevogelbescherming. Wreed en volstrekt nutteloos, want de huidige weidevogelbescherming is slechts een dure rouwplechtigheid. De grutto is de nieuwe dodo, zei onderzoeker Egbert van der Velde laatst. Steeds meer een agrarisch product, waar alles voor moet wijken. Niet alleen vossen en steenmarters, maar ook nestgelegenheid voor reigers en ooievaars. Katten en hermelijnen worden binnenkort waarschijnlijk gezenderd in de Groningse weidevogelgebieden. Alles onder controle!

Trofeejagers hebben geld - en clubs om natuur te beschermen hebben dat niet, of steeds minder, terwijl er steeds méér beschermd moet worden. Op deze wijze kopen ze zich in en weten dieren van een rode lijst te halen. In Nederland zien we ook dat jagers zich steeds meer als natuurbeschermers profileren. Het meest gehoorde argument is tegenwoordig het beschermen van de biodiversiteit. Iedereen die het platteland een beetje kent, weet dat dat onzin is. En juist het aanwijzen van predatie als reden voor het uitsterven van de grutto, zorgt ervoor dat er aan de ware reden niets gedaan wordt. Vandaar deze motie.

Het is de jachtmentaliteit, dat rücksichtlos nemen en kapot maken wat je wilt, die tot veel ellende in de wereld leidt. Het bij de zucht naar grondstoffen, onderwerpen en doden van inheemse volkeren en vernietigen van hun leefmilieu, gaat tot op de dag van vandaag door, zei het niet meer in naam van staten, maar in naam van grote bedrijven. In de Amazone worden op dit moment en in rap tempo de oerwouden vernield en en passant de inheemse bevolking en milieubeschermers verdreven en gedood. Raciale ongelijkheid en de exploitatie van natuurlijke hulpbronnen hebben dezelfde wortels, toen en nu.

Op de kale vlakten richten Chinezen en Westerlingen sojavelden in, voor het vee in Europa en China.

De connecties tussen ellende voor mensen en dieren zijn sterk en talrijk.

En ondertussen kappen, bouwen, maken en maaien we. Niets blijft onaangeraakt. Op het platteland heeft techniek het grootste deel van de arbeid die vroeger door mensen werd gedaan overgenomen. Machines worden steeds groter. Er wordt gemaaid met tractoren van zeven meter breed. Het zijn dit soort apparaten die alles doodmaaien dat zich in een weiland bevindt, gruttokuikens, kikkers, konijntjes en reekalveren. Het is een bekend probleem, maar met wat goede wil moeten dode reekalveren wel te voorkomen zijn. In ieder geval op het land van terrein beherende organisaties die grote stukken natuur in onze gemeente beheren. Vandaar deze motie “Red een reekalf en je redt een wereld”.

Plaagdieren, corona, hitte… Bij alle crises die we het hoofd moeten bieden, wordt met name over technologische oplossingen gepraat. Luchtwassers, Fort Europa en hernieuwbare energie. En voor pandemieën apps die een snelle uitbraak kunnen voorkomen, overal gezichtsherkenning, meer online activiteiten, een no touch toekomst.

Men buitelt over elkaar heen om de gebeurtenissen van de afgelopen tijd te duiden en oplossingen aan te dragen. Mijn vader van 85 zei vorige week: het zijn bijzondere tijden! Het lijken de Middeleeuwen wel, met die standbeelden enzo! Geschiedenis is natuurlijk altijd een beetje de koe in de kont kijken. Je zou kunnen zeggen dat het fout gaat bij het overbodig verklaren van mensen. Pygmeeën en Amerikaanse indianen werden nietsontziend vermoord, want voor de witte mens waren zij overtollig en van geen waarde voor het hogere beschavingsplan van de witte mens.

Net zo zou geen dier overtollig verklaard moeten worden. Bij het inrichten van onze samenleving zouden we dat moeten erkennen. Het cartesiaanse dierbeeld, als zijnde een ding met mechanische reacties, zonder gevoelens en emoties, kan de kast in. Onderzoek heeft uitgewezen dat mensen meer genetisch materiaal gemeen hebben met bonobo’s en chimpansees, dan dat ze dat met gorilla’s hebben. Bij koeien is vastgesteld dat het weghalen van kalfjes een traumatische gebeurtenis is. Veel kalfjes worden overtollig verklaard, want niet eens rendabel om op te fokken, slechts een restproduct van de melkvee industrie en vernietigd.

Onze bestaansgeschiedenis leert ons dat we pas de controle over natuurlijke processen verkrijgen, wanneer we de controle over elkaar en onszelf vinden. Gezagsgetrouwheid is geen garantie voor moreel juist handelen. We hebben de plicht om voortdurend de wereld om ons heen en ons eigen handelen te bevragen.

Laten we vast erkennen dat het intensief houden van dieren geen recht doet aan het rijke gevoelsleven dat dieren hebben, dat ze hun kinderen ook willen grootbrengen en dat de wijze waarop wij hen behandelen, op veel manieren een negatieve weerslag heeft op de menselijke samenleving. Ook in onze gemeente hebben we intensief gehouden dieren en dit college heeft net nog vergunning verleend voor 20000 extra kippen bij een pluimveehouderij in Woltersum. Vandaar de motie “next county”.

De stad is steeds belangrijker voor de biodiversiteit, die op het platteland door intensief gebruik van het land en gif verder afneemt. Daarom en óók omdat het zo fijn is voor mensen, zou groen in steden een hoofdrol moeten krijgen. Omdat het college ook aan heeft gegeven actief grondbeleid te willen, moet het mogelijk zijn om prachtige nieuwe stadswijken te bouwen met een overdaad aan bomen. Tegelijkertijd de krachtigste technologie voor ons CO² probleem. Vandaar een motie “Door de bomen het huis niet meer zien”.

-------------------------------------------------------------------------------

We hebben middels onze moties aangegeven welke opgaven we lager willen prioriteren. Effecten van de corona crisis moeten worden opgevangen middels steunfondsen uit het Rijk. De gemeente dient Den Haag hierop aan te spreken, we steunen daarom de motie die de PvdA daarover indient. De buffers in de AER kunnen worden aangesproken voor uitgaven die nu direct noodzakelijk zijn. Er zit genoeg ruimte in het weerstandsvermogen om af te zakken van 1.0 naar 0.8. Positieve effecten in de september circulaire van volgend jaar kunnen vervolgens gebruikt worden de AER weer aan te vullen.

Andere denkrichtingen zijn het licht verhogen van de lasten zoals bijvoorbeeld OZB, leges en toeristenbelasting. Daarnaast moet gekeken worden of lopende ambities bijgesteld kunnen worden, denk aan City Marketing, bevorderen van toerisme waar jaarlijks meer dan 2 miljoen euro aan besteed wordt. Geld dat we nog aan Airport Eelde verschuldigd zijn moeten we niet meer uitkeren. Wij wensen het college veel wijsheid toe met een dekkend financieringsplan te komen en gaan ervan dat hier en daar leuke, maar niet essentiële plannen zoals dudok, akerkhof en grote markt, geschrapt worden.

Cultuurplannen lijken ok, steunpakket ondernemers ook, uitstel betaling Euroborg lijkt niet anders te kunnen.

Tweede termijn voor Jongman (Door Kirsten de Wrede)

Wethouder Jongman stelde in haar beantwoording dat zij alles binnen het wettelijk kader deed. De PvdD vraagt zich in eerste instantie af of dat wel klopt. Want de uitgebreide kippestal in Woltersum, waar u zelf toestemming voor heeft gegeven telt nu zoveel kippen dat dit intensieve veehouderij genoemd mag worden. Het is dus maar de vraag of dit, ook volgens de provincie wel mag en wij hebben hierover dan ook nauw contact met onze provinciale fractie. Nog afgezien van het feit dat dit gezonde, groene en gelukkige college het dus prima vindt om verder te gaan met het importeren van soja uit de Amazone.

In de tweede plaats, de vossenmotie, is het inderdaad zo dat zowel landelijk als provinciaal is toegestaan om het dier te schieten. U leest voor wat onder druk van de jagerslobby tot stand is gekomen. Iedereen weet dat de jacht op vossen de grutto niet zal redden; sterker nog, een rookgordijn opwerpt en juist tegen het belang van de grutto is. Ik zei het al in mijn woordvoering: gezagsgetrouwheid is niet altijd moreel juist. U durft geen eigen afweging te maken en dat vinden wij zeer betreurenswaardig. Want deze gemeente heeft veel eigen grond in bezit en u heeft het vermogen om op die grond, de wrede en doelloze jacht op vossen te verbieden. En dat laat u achterwege. En dat is bijzonder, bijzonder treurig en afkeurenswaardig.