Woord­voe­ringen commissies, 26-05-2021

Structuurvisie Suikerzijde 26 mei 2021 (Door Kirsten de Wrede)

Recentelijk stond er een artikel in het NRC, getiteld “gemeente en wilde natuur zijn water en vuur”. Het ging over iemand die ruim 20 jaar stadsecoloog was geweest in Amsterdam, Martin Melchers. Hij vertelde dat hij bij het uitoefenen van zijn werkzaamheden vaak min of meer het volgende te horen kreeg: “De stad is er voor de mensen. Als wilde dieren en planten hier willen overleven, gebeurt dat op onze voorwaarden”. En zo werkt het hier ook.

Dit college wil zeer waardevolle natuur opofferen voor de bouw van een paar duizend woningen. Wij willen de woningnood niet bagatelliseren, maar het gaat hier wel een beetje van dik hout zaagt men planken. Want de huidige plannen van dit college zullen leiden tot een verschuiving van de woningnood naar de niet- menselijke dieren. De vloeivelden zijn voor heel veel bijzondere dieren van belang: alleen al voor 61 vogelsoorten, waaronder de tafeleend, de bosrietzanger en de sprinkhaanzanger, de koekoek en de veldleeuwerik. En in tegenstelling tot wat het college zei bij de beantwoording van onze vragen hierover: die natuurwaarden bestonden al toen de gemeente het terrein van de Suikerunie kocht, toen bestond dit vogelparadijs al.

De natuur is vogelvrij. Alleen voor de geoorde fuut en enkele vleermuizen moet dit college compensatie verzorgen. Zoals wij wel vaker hebben gezegd, slechts een instrument om gewoon door te kunnen gaan met de plannen. Dit is niet alleen tragisch voor al deze dieren, maar ook voor de stad zelf, die een schitterend terrein van zo’n 150 ha kwijtraakt. In de fractie grapten we al tegen elkaar: we kunnen, bekeken vanuit het perspectief van natuurwaarden, beter het Stadspark platgooien, dat is ongeveer even groot, en dat volbouwen.

Punt is ook dat het niet hóeft, hier natuur vernietigen. In de nieuwe wijk Stadshavens worden op 34,5 ha 3300 woningen gerealiseerd. Op het Suikerunieterrein worden op 160 ha 5000 woningen gebouwd, een enorm verschil. Is het soms zo dat de vloeivelden worden opgeofferd voor relatief weinig, grote en dure huizen in deelgebied Zuid? Voor de Partij voor de Dieren staat vast de plannen voor Noord én Zuid vast moeten staan om een afweging te kunnen maken. Het gerenommeerde ecologische adviesburo Waardenburg zei ook: behoud deze bijzondere natuur en bouw eromheen en leverde daartoe een plan in. Waarom is hier niets mee gedaan? Inspreekster mevrouw Meijer sprak hier ook over.

Dan is er de kwestie van de compensatie. De geoorde fuut is hier enigszins beschermd, er zijn nog maar zo’n 500 broedparen in heel Nederland. Het compensatiegebied 2, dat moet worden ingericht voor deze vogel, is echter een zeer succesvol weidevogelgebied waar vorig jaar 40 gruttopaartjes succesvol broedden. Het is ook belangrijk voor kluut en tureluur. De ene rode lijst soort wordt hier geslachtofferd voor de andere. Stichting Groninger Landschap en het Collectief Groningen West nemen hiervoor grote woorden in de mond en dat doen ze niet zomaar: ze noemen het een misdaad tegen de natuur. Het is zeer wrang dat wetgeving die bedoeld is om dieren te beschermen, juist leidt tot méér vernietiging.

Ook de inspraak van de Vleermuiswerkgroep liegt er niet om: het komt erop neer dat ambtenaren vaak onzin spreken, dat raadsleden daar nooit achter komen en dat het echt niet goed gaat met de watervleermuizen in het Zuiden van de stad. De club kondigt al aan in beroep te zullen gaan en we weten dat dit bij de bouw van Ring Zuid tot grote vertraging heeft geleid. Wil het college hier nu echt voor kiezen?

De Partij voor de Dieren wil graag dat het gebied een beschermde status krijgt. In de beantwoording van onze vragen zei het college dat de gemeente niet bevoegd was om een Natura 2000 bestemming op een gebied te leggen. Wij hebben ook een provinciale fractie die dezelfde vraag aan het provinciale bestuur heeft voorgelegd en die kreeg als antwoord dat de gemeente niet met een verzoek hiertoe bij de provincie was gekomen.

De situatie met betrekking tot de status van Stedelijke Ecologische Structuur is sowieso wat vreemd. In 2010 maakte het gebied er deel van uit. Toen de SES werd geherijkt, of hereken, zaten de vloeivelden er plots niet meer in en het college antwoordde op onze vraag hierover dat het waarom daarvan niet meer achterhaald kon worden, er waren stukken verdwenen. Ik noem het bijzonder.

Kortom. Wij willen geen bebouwing op de vloeivelden en wij willen ook een second opinion naar de compensatie.

Ambitiekader 2021-2025 (collegebrief 21-4-2021) + Huisvestingsverordening 2021 (raadsvoorstel 21-4-2021) (Door Bart Hekkema).

Dank voorzitter,

Ik sluit me aan bij de vragen van de heer De Haan van het CDA over de ontwikkellocaties in de stad en de sociale huur die daar gerealiseerd wordt. Mijn toevoegende vraag is of we het minimumpercentage van 15% in bepaalde wijken moeten gaan opkrikken? Ook ben ik het eens met mevrouw Brouwer van GroenLinks. Bouwen in het hoger segment, middenhuur die vaak als heilige graal wordt bestempeld is niet de kant die we moeten op gaan. Deze huren rijzen vaak na een tijdje ook de pan uit. We moeten er voor waken dat middenhuur niet veel te dure huur wordt.

Dan voorzitter, het is goed om te lezen dat het college blijft ingrijpen op de woningmarkt, dat is broodnodig om zowel de toegankelijkheid als de betaalbaarheid niet nog verder onder druk te zetten. Er is een fikse wooncrisis, niet alleen vanwege een tekort aan woningen maar ook door een oneerlijke verdeling van kapitaal en daarmee macht.

Op het gezamenlijke woonruimteverdeelsysteem van sociale huurwoningen hebben wij niet zoveel aan te merken. Het is mooi dat het aanbod in Stad nu ook voor mensen uit de omliggende dorpen toegankelijk wordt, en natuurlijk omgekeerd ook. Het zou natuurlijk nog mooier zijn wanneer dit ook gepaard gaat met verdere ontwikkeling van de sociale woningbouw in Haren en Ten Boer, en dan natuurlijk circulair, energiezuinig en natuurinclusief.

Ook het geleidelijk afschaffen van de woonduurpunten kan op onze goedkeuring rekenen. Hopelijk wordt daarmee de slaagkansen en toegankelijkheid vergroot voor mensen die nog niet woonachtig zijn in een corporatiewoning. De slaagkans en zoektijden lopen nog ieder jaar flink op.

Wat betreft het aspect loting een vraag voor de wethouder: in het raadsvoorstel staat at het aan de corporaties is om te kiezen wanneer ze het instrument loting inzetten. Het lijkt mijn fractie een goed idee om hier duidelijke en uniforme regels voor op te stellen, ook omdat er anders verschillen tussen corporaties kunnen ontstaan. Ligt het in de planning om het instrument loting concreter uit te werken? Bijvoorbeeld door middel van een doelgroepenverordening en inclusief een percentage.

Het lijkt ons een goede taak voor de gemeente om de slaagkans voor gezinnen te verbeteren en steunen dan ook het opnemen van het experiment gezinswoningen in het reguliere woonruimteverdeelbeleid.

Dan ten slotte, goed om te lezen dat er beleidsregels komen voor toeristische verhuur, ik heb laatst eens even rondgekeken en er worden nog altijd woningen opgekocht en direct daarna verhuurd via AirBnB of door middel van andere constructies waarbij huurders vaak het onderspit delven en geen enkele bescherming hebben. En daarnaast zitten zij natuurlijk opgescheept met torenhoge woonlasten, vaak meer dan de helft van een maandinkomen. Wat de Partij voor de Dieren betreft wordt daar hard tegen opgetreden en wordt dat onderdeel van het ingrijpen van het college op de woningmarkt.

20.00 Concept mobiliteitsvisie (Door Wesley Pechler)

Dank voorzitter, en dank aan alle mensen die de afgelopen weken hebben ingesproken. Ik wou graag beginnen met een compliment aan het college en de ambtelijke organisatie: ik vond het een erg fijn proces, de aanloop naar deze conceptvisie. Het werkbezoek aan Gent, de beeldvormende sessies en de ruime mogelijkheden tot inspraak voor inwoners. Voor ons liggen ook documenten met een helder verhaal, waarin de volle breedte van de mobiliteit van de toekomst bij langs wordt gegaan, alhoewel het internationale OV-verhaal zoals de heer Niejenhuis al zei wat beter uit de verf mag komen. De manier waarop inwoners nog betrokken gaan worden bij de mobiliteitsvisie, met onder andere het magazine bij de Gezinsbode en het proactief betrekken van wijk-, dorps- en bedrijvenverenigingen klinkt ook goed. Ik moet wel zeggen dat het voor mij, als iemand uit Winschoten, wel nog steeds wennen is aan de afkorting VCP. Maar ik zal het hier niet hebben over de Verenigd Communistische Partij, maar over wat de Partij voor de Dieren vindt van de stukken.

Allereerst de positieve zaken, en dat zijn er veel: een stevige stap voorwaarts in meer ruimte voor voetgangers, fietsers en OV, en minder ruimte voor de auto. Flink meer laadpalen en waterstofvulpunten. Een emissievrije binnenstad. Een vernieuwd Noorderstation. Het verbeteren van de loop- en fietsroutes naar scholen. Meer stations, en een HOV as, mogelijk een tram, aan de oostzijde van de stad, zijn ook zeker nader onderzoek waard.

Fors meer wegen inrichten als 30 kilometer per uur zone, waaronder de Diepenring, is een lang gekoesterde wens van mijn fractie, en zet echt zoden aan de dijk in het verminderen van geluidsoverlast, fijnstof en CO2 uitstoot. De wegen die op de kaart overblijven als 50 per uur kunnen we in principe ook begrijpen. Er is duidelijk goed naar gekeken. Zo is er pas een enquête onder Beijumers uitgezet over de veiligheid van de oversteekplaatsen. Die heb ik ook netjes ingevuld, en het is goed om te zien dat de zuidoostelijke hoek van de wijkring, rondom de Wibenaheerd, nu een 30 kilometer stuk wordt, want zebrapaden zijn er hier nu echt voor de sier. Wat betreft de 30 kilometer wegen wil ik wel vragen de wethouder in te gaan op de opmerkingen van Wijkoverleg Vinkhuizen, of het toch niet mogelijk is om ook op delen van de Siersteenlaan en Diamantlaan de snelheid te verlagen. Graag een reactie.

De knips lijken ons ook een logische keuze. Op de Stationsweg, Eeldersingel, Winschoterkade, en helemaal op de Eikenlaan zijn we daar blij mee - niet zozeer omdat die fietstunnel iets van 10 miljoen zou kosten, maar vooral omdat het niet hoeven aanleggen van een tunnel heel veel mooie volwassen bomen spaart. Over de knips heb ik nog wel een vraag over de dan noodzakelijke volledige aansluiting op de ring van de Iepenlaan - hoe denkt het college dit te kunnen realiseren zonder het aantasten van het ecologische gebied van het Selwerderhof? Graag een reactie.

Interruptie Ubbens, CDA, geparafraseerd: Maar zo’n nieuwe aansluiting op de ring kost toch ook een flink bedrag, wellicht ook wel 10 miljoen?

Reactie, geparafraseerd: Dat klopt, maar zoals gezegd zijn die kosten voor ons niet de primaire reden om tegen die fietstunnel te zijn, maar het beschermen van het aanwezige groen daar.

Interruptie Koks, SP, geparafraseerd: Een volledige aansluiting van de Iepenlaan veroorzaakt veel extra verkeersbewegingen, hoe beoordeelt u dat voor die omwonenden in het kader van leefkwaliteit?

Reactie, geparafraseerd: Dat klopt, maar omdat de leefkwaliteit van die ingreep in de rest van Paddepoel en Selwerd en langs de Eikenlaan daardoor wel enorm verbetert, is dat wel een keuze die het onderzoeken waard is. Vanzelfsprekend met maatregelen die het verlies aan leefkwaliteit langs de Iepenlaan verminderen, bijvoorbeeld extra geluidsisolatie, meer groen.

Maar voorzitter, er zijn vanzelfsprekend ook enkele kritische kanttekeningen die ik namens mijn fractie wil plaatsen. En dat raakt ook aan het onderwerp van de vorige vergadering hier, over toegankelijkheid, en het zijn van een inclusieve stad. Het nog verder strekken van de buslijnen en de ruimere halteafstanden gaan ten koste van de toegankelijkheid voor minder mobiele mensen. Vraaggestuurd openbaar vervoer vergt planning en haalt voor mensen die nu nog de bushalte in de wijk kunnen bereiken de mogelijkheid van spontaniteit weg, met lange wachttijden tot gevolg. Het verbaast ons ook zeer om te lezen dat de bussen straks naar de Diepenring gaan, maar het plan voor de verdere toekomst is om ze nog verder uit het centrum, via de Oostersingel, te laten rijden. Vanaf de Schouwburg is het al een flinke tippel naar het centrum, vanaf de Oostersingel helemaal. Hoe kijkt het college hiernaar?

Het nog meer mengen van verkeersstromen is voor mijn fractie ook iets om enigszins terughoudend mee om te gaan. Voor oudere of onzekere fietsers zijn shared spaces een uitdaging. We zijn zeker niet tegen fietsstraten, maar “mengen als het kan” klinkt wel erg optimistisch. Ook het verwijderen van de digiborden met parkeerbezetting omdat het wel via de app bekeken kan worden gaat ook voorbij aan alle niet digitaal vaardige bezoekers van onze Stad. En lopen we zo niet het risico dat mensen al rijdend in de auto op hun mobiel gaan kijken waar nog een plekje vrij is? Graag een reactie.

Voorzitter, dan tot slot het hete hangijzer, en vast ook wederom een verkiezingsthema: het Oosterhamriktracé. De snelheid verlagen naar 30 kilometer per uur is zeker winst vergeleken met vorige plan. En dat nu, zoals uit technisch navragen blijkt, gewacht zal worden met het openen van deze inprikker tot de nieuwe brug over het Van Starkenborghkanaal gereed is in plaats van auto’s te laten mengen met bussen op de huidige, veel te smalle brug, is ook goed.

Maar toch loopt mijn fractie nog niet echt warm voor deze vernieuwde versie van het Oosterhamriktracé. Meer ruimte aan het water creëren is mooi, maar ten koste van wat? De leefkwaliteit en mogelijk zelfs het opofferen van tuinen in de Vinkenstraat en E Thomassen a Thuessinklaan. Klopt het dat dit nodig zou zijn om de CROW en ASSV richtlijnen te halen? Met alle genoemde ingrepen in de stedelijke mobiliteit en de dalende aantallen autobewegingen is het ons ook niet duidelijk waarom deze inprikker nog noodzakelijk zou zijn. Ik heb de stukken natuurlijk gelezen, maar wellicht kan de wethouder dit nog verder duiden. Wij zien namelijk, net als de heer Koks, ook wel wat in het groene alternatief van de bewoners.

Verder kijken we uit naar de aanstaande uitvoeringsprogramma’s van deelmobiliteit, hubs, OV, en de nadere uitwerking van de doorwaadbare stad. Als laatste sluit ik me aan bij de opmerkingen van de heer Brandsema over het belang van de Nedersaksenlijn.

Wethouder: Wijden er niet veel woorden aan in dit stuk, maar we zetten wel flink in op de Nedersaksenlijn, Lelylijn. Snelheid Siersteenlaan en Diamantlaan: omdat de bus daar 50 rijdt blijft die snelheid daar zo. Volledige aansluiting Iepenlaan is op t begin niet gelijk nodig. Aan het einde van de Iepenlaan is het vele malen minder dan die 15.000 per dag. Is echt wijkverkeer.

DIFTAR (Door Terence van Zoelen).

Dank voorzitter,

Wij bespreken vandaag de uitwerking van de motie om de juridische haalbaarheid van een aantal Diftar varianten naar gewicht te onderzoeken. Het Diftar dossier kent een lange geschiedenis, zolang inmiddels dat ik mijn collega de Wrede aflos als woordvoerder in dit dossier.

De Partij voor de Dieren is van mening dat wij de verantwoordelijkheid moeten nemen onze ecologische afdruk drastisch te verminderen. Deze voetafdruk is veel te groot. Wij consumeren en produceren met ons allen zoveel dat de aarde inmiddels bij lange na niet meer kan herproduceren wat we ons allen gebruiken. De verpakkingsindustrie speelt daar een grote rol in.

Onze eerste boodschap is dan ook, ons consumptiegedrag moet radicaal anders. In plaats van oproepen tot meer consumeren, moeten we oproepen tot consuminderen. En het valt op dat onze gemeente en ook dit college nog steeds het tegenovergestelde doet. We willen een bruisende stad waar veel gekocht moet worden, een gemeente die ten koste van alles maar door moet blijven groeien. Er moet gekocht en geconsumeerd worden. Dit is al jaren onze economische agenda die volledig is gefocused op groei met daaruit voortvloeiend, vele negatieve effecten waarvan de enorme afvalstromen er een van is. Om afvalstromen in te dammen zouden we dit ten eerste rigoureus moeten keren en een slag moeten maken onze economie in te richten naar de draadkracht van onze planeet.

De Partij van de Dieren is daarom voorstander van Diftar. Het betalen per opgebracht restafval is een indicator van ons consumptiegedrag. Een vermindering van dit afval mag beloond worden.

Wij denken dat een systeem waarin gewerkt wordt met volume ofwel frequentie eigenlijk de ten opzichte van verspilling de beste maatstaf is. Volume laat zich namelijk minder goed meten in gewicht. Een paar kubieke meter plastic zal lichter zijn dan een minicontainer gevuld met blik. Maar aan de andere kant zitten daar ook nadelen aan. Zoals: klem zittende ondergrondse containers per aanbieding, overvolle straatcontainers waardoor zwerfvuil wegwaait, toegankelijkheidsproblemen voor alle stadjers die niet veel kunnen tillen per aanbieding of het probleem van studentenkamers met kleine prullenbakken die geen 60 liter prullenbak kwijtkunnen om te wachten tot die vol is. Een participatie project waarin inwoners zich uitspreken over de nieuwe varianten vinden wij dan ook prima.

Alleen heeft dit onderwerp inmiddels zo lang op de agenda gestaan dat het ook eens tijd wordt om knopen te gaan doorhakken.